Ніна Мацяш - Паварот на лета

Гайдаў Сусвет.
Упёрлася ў куток.
Лячыў парыў.
Прыгорбіла натома.
Як ні рыхтуй сябе загодзь —
Ніхто
Не можа да самоты быць гатовы.

А вёрсты ўсе ўмяшчаюцца ў адну
Адлегласць —
На працягнутую руку.
Даверліва ўсміхнуцца.
Працягнуць.
І збаўлены ад адзінотнай мукі.

Звычайны рух,
Магутней, і глыбей,
І справядлівей той касмічнай прорвы,
Якая
Адрачэннем ад цябе
Лядзяна зеўрае:
«Не руш,
Не роўня».

Чым далей ад паверхні мы зямяі,
То ўсё даступней нам яе глыбіні.
Імя тваё мне
Не перабаліць.
Ніколі.
Знаю.
Быў і ёсць.
Любімы.

1978

* * *

...I ён прыйшоў, мой час круты, калі
Уласны цень —
і той мяне пакінуў...
Нябёсы ўсцяж прыпалі да зямлі,
Нібы яны і сапраўды такія:
Неасцярожна ўскінеш галаву —
І панявечышся аб беспрасветнасць...

Знік цень.
І зноў на ўзяблую траву
Вярнуўся — свету хараство засведчыць.

І хоць абрысы чоткія яго
Зусім не паўтараюць форму цела,
Ён мной адметны: гэтулькі ж майго
Там
руху слова, справы, летуцення!

І сталася: ты — мной, а я — табою.

Шчыруе моўчкі наша вышыня,
Каб два абліччы ў адну сутнасць здвоіць.

Каб людзі памагалі й так, па двое,
Людскім страсцям пагодай набрыняць.

1978

ЦІ СКАЖУ

Ці скажу, што жыццё — не ўдалося,
Што была неспагаднаю доля,
Бо ўплятала куколь у калоссе,
Град і засуху слала на поле?

Як бы склаўся мой лёс, каб не знала
То празрыстай,
то душнай маркоты
Па ўсяму, што мяне абмінала,
Што не прыйдзе ні заўтра, ні потым?

Нагабаная ў жыце падкова
Вінавата паблісквае ў хаце:
Ля чужога агню
выпадковай
Грэцца ласкай чужога дзіцяці...

Быць залежнай ад поўні й вавеі,
Ад чужога маршруту і руху
Быць залежнай,
і помніць, і верыць,
Што я — голас іх радасці й скрухі.

Голас тых,
што здалеюць знямогу
(Мне ўдавалася ў болю не ўпасці).

Голас тых,
чыя ў сонцы дарога
(Выпадала мне зведаць і шчасце).

Узыходзіць, як каліва, слова.
Не згубіцца яму ў шматгалоссі.

Ці скажу, што жыццё — не ўдалося?

1978

ПЕСНЯ

«Сонцам
Дзень пачынаецца.
Ясным сонцам адметны дзень,
Як бы хмары ні слаліся нізка», —
Ценем вернай ахоўніцы
Песня гэта
Шчымліва за мною ідзе
Ад калыскі.

Не прыстаць,
Не здарожыцца,
Не звярнуць на пярэдых, спачын,
Не пакінуць абурана,
За сабою не ляпнуць дзвярыма, як векам.
Песня кіомніць:
Адступіся яна ад людское душы —
І ўжо не ўберагчы
Анічым
Чалавека.

1978

УЖО НЕ РАССТАЦЦА

Нам ужо не расстацца.

І табе без мяне па жыцці не ісці,
Як і мне без цябе —
Ні наплакацца, ні наспявацца.

Нам, не злучаным,
Вечнай прысутнасцю нашай трымацца.

Так рука адарваная ные, смыліць.

І захочам забыць,
А не зможам без болю астацца.

Нам ужо не расстацца.

1978

* * *

Час—
Рахманы, бясстрасны,
натурысты дзед —
Канаваў гаспадарна
(Прыняць бы з пакорай):
За агульным сталом нам
Не поруч сядзець,
Каб увагу сваю аддаваць тым,
Хто поруч.

Нам змірыцца б...
І мірымся —
Да пары, да красы,
Што бязлітасна тлум і самоту авесніць! —
І сальюць нашы смуткі свае галасы,
І хіснецца зямля ад суладнейшай песні!..

І забыта, знябыта, знепрытомлена дзесь
Тое рэха, што заўтра непазбежна паўторыць:
«За агульным сталом нам
Не поруч сядзець».

А й яны хочуць душ нашых,
Тыя,
Хто поруч...

1979

НАДМЕРНАСЦЬ

Пакрыўдзі мяне!
Як найвышшае ласкі прашу:
Пакрыўдзі бязлітасна,
Каб я не змагла дараваць.
Каб мне засталося адно толькі —
Перакрывавіць душу
І раз назаўжды
ад майго існавання цябе адарваць.

Завочная любасць твая неўгасаная —
Нібы крыніца глыбозна ў зямлі.
А мне, перасмяглай,
Сябе ратаваць столькі часу
адзіна сустрэчамі памяццю —
Сіл ужо вышай.