Аркадзь Куляшоў - Маналог

* * *

Мой маналог, як палымяны конь,
Пачуўшы подых бур, стрыжэ вушамі,
Спяшаецца, паразмаўляўшы з вамі,
Ад вечнага агню ў жыцця агонь.
Між намі лес правёў размежаванне:
Вы — скрыжаванне рук, я — крокаў pyx.
Аднак саюз мужчынскі — не каханне,
Дзе трэці лішні пакідае двух.
Наш брацкі вузел не парве, я знаю,
Ні адгрымеўшы, ні наступны бой.
Я, ваша памяць, вас не пакідаю,
Бяру з сабой, як клятву, як набой.
Злучыліся: з дарогамі дарога,
З лістамі дрэва, ca слязою пыл,
I ў сэрцы тым, дзе ўсёй зямлі трывога,
У тры разы прыбавілася сіл.
1964—1965 гг.

НА ПАЎМІЛЬЯРДНЫМ КІЛАМЕТРЫ

Жыццё маё на хуткасць гуку
Памнож i множанне правер.
Вось ты i адкажы, навука,
Адкуль вяртаецца цяпер
Лясной вяшчунні кукаванне,
Што, абудзіўшы першы сон,
Калісь пазвала ў вандраванне
Мяне на многа тысяч дзён?
Зайшоўшы ў векавыя нетры,
Стаю, зачараваны ім,
На паўмільярдным кіламетры,
Паміж наступным i былым.
Пакліч — былое адгукнецца
Жалейкаю за хваіной;
Скраніся — i важкой хадой
Наступнае ў паход кранецца.
Пяройдзе шлях у новы шлях,
Расстанне — ў новае спатканне,
Напеў жалейкі — ў труб гучанне,
Выток жыцця — ў жыцця працяг.

1961 г.

* * *

Ёсць у паэта свой аблог цалінны,
Некрануты прастор для баразён,
Дзе ён працуе з першае хвіліны
I да апошніх вечаровых дзён;
Ёсць думак прагавітае насенне,
У жменю назбіранае з дарог,
Што спелага чакае ўвасаблення,
Заліўшы хваляй жытняю аблог;
Ёсць сэрца маладое, без якога —
Без палкага, жывога пачуцця —
Няма ў яго нічога: ні аблога,
Hi пленных дум, ні самаго жыцця;
I ёсць адказнасць перад строгім вершам,
Перад яго пачаткам i канцом —
Каб баразну, радком пачаўшы першым,
У сноп звязаць шаснаццатым радком.

1962 г.

* * *

Усім барознам, раўчукам, кюветам
Вясна свае патокі аддае
Рукою шчодрай. Ды не след у гэтым
Паэзіі браць прыклад ад яе.
Не тысячамі рэчышч свет шырокі
Здзіўляць ёй трэба часам веснавым,
A ўсе свае шумлівыя патокі
Збіраць ашчадна ў рэчышчы адным.
Даць адпачыць прыродзе раскаванай,
Угаманіцца мутным ручаям,
Ракою стаўшы чыстай i люстранай,
Аддаць сябе дубровам i палям.
Каб шчодрай быць не толькі ў дзень вясновы,
А каб жывіць i ўлетку сенажаць,
А каб i ў спёкі час паіць дубровы
I ў час зімовы пра паводкі дбаць.

1962 г.

* * *

Ад шчасця сэрца скача, як дзіця,
Ад бед яно, як млын, шуміць начамі,
Варочае цяжкімі камянямі,
Падлічваючы горычы жыцця.
Ды сэрцу быць гадзіннікам нягожа:
Спынілася — i ўжо не завяду,
Яно секунды адбіваць не зможа,
Калі падкосіць смерць маю хаду.
Яго ў рамонт, як здарыцца патрэба,
Я не аддам дасведчаным майстрам
I, як стары гадзіннік, не прадам
У дні нястач i бед за лусту хлеба.
Затое з ім далей у свой паход
Я крок у крок датуль ісці гатовы,
Пакуль не скончыцца яго жыццёвы,
На ўвесь мой шлях разлічаны, завод.

1962 г.

* * *

Гадзіннік мой — не сонца, што ў зеніце,
Гадзіннік мой — не сэрца, што ў грудзях.
Сваім Закладным часам на арбіце
Сама зямля мой вымярае шлях.
Начы i дні адбіўшы чаргаванне,
На месцы не стаяць мацерыкі —
Па ix жывым i сонечным экране
Бягуць дарог i рэчак ручнікі.
Дыван вясны перацвітае ў лета,
Завея лісцяў — у сняжынак пух;
Я не хачу, каб некалі ўсё гэта,
Хаця б на момант, свой спыніла pyx.
Хай сэрца стане, сонца ў хмарах згіне,
А ты, Зямля, няспынным крокам кроч,
Не дай на той мне ўпасці палавіне,
Дзе дня не будзе, будзе толькі ноч.

1962 г.

* * *

За годам год ляцяць дзесяцігоддзі,
Як дождж, як пыл, як снег на галаву,
На той зямлі, дзе змалку я жыву,
Дзе аддаю, з календаром у згодзе,
Свой час сяўбе гарачай i жніву.
Стаіць ужо, з цапамі i мятлою,
Час малацьбы каля маіх дзвярэй...
I, што ні дзень, да той пары бліжэй,
Калі зямля, як сказана не мною,
Мяне ў свой змрочны прыме маўзалей,
Дзе прагных дрэў старукае карэнне
Абмацвае сляпое сутарэнне,
Шукаючы вады сваім ствалам.
Там буду я, i плён мой будзе там,
Калі не ператворыцца ў насенне,
А пойдзе на спажыву ветракам.

1962 г.

* * *

Нябёсы — акіян, я знаў даўно —
Блакітны, неабсяжны, першародны,
А ўсё, што зорам на зямлі відно,
Ні больш ні менш як свет яго падводны.
Тут — водарасці пушчы векавой,
Бялявых хмар, вятроў бясконцых плыні,
Спрадвечных гор застыўшыя вяршыні,
Усё яго — да хваль, што пада мной,
Дзе акіян разлёгся Атлантычны...
Тут свет другі: i глыбіня, i мель,
I ёсць прастор, не меншы за касмічны,
Для хваль салёных ростам з карабель.
Я — трэці свет, я кропелька малая
Тых светаў двух — звычайны чалавек,
Што неба i зямлю ў сабе змяшчае
I ў свет адзін злучае ix навек.