Уладзімір Маякоўскі - П'есы - Клоп. Лазня.

Пабеданосікаў

Як вы сказалі? «Тып»? Хіба ж так можна выказвацца пра адказнага дзяржаўнага дзеяча? Так можна сказаць толькі пра якога-небудзь зусім беспартыйнага прайдзісвета. Тып! Гэта ўсё-такі не «тып», а, як-ніяк, пастаўлены кіруючымі органамі галоўначпупс, а вы — тып! I калі ў яго дзеяннях маюцца супрацьзаконныя парушэнні, трэба паведаміць куды належыць на прадмет разбору і, нарэшце, правераныя пракуратурай звесткі — звесткі, апублікаваныя РСІ, ператварыць у сімвалічныя вобразы. Гэта я разумею, але выводзіць на ўсеагульнае пасмешышча ў тэатры...

Рэжысёр

Таварыш, вы сказалі правільна, але ж гэта па ходу дзеі.

Пабеданосікаў

Дзеі? Якія там дзеі? Ніякіх дзеяў у вас быць не можа, ваша справа паказваць, а дзейнічаць, не турбуйцеся, будуць без вас адпаведныя партыйныя і савецкія органы. А потым, трэба паказваць і светлыя бакі нашай рэчаіснасці. Узяць што-небудзь узорнае, напрыклад, нашу ўстанову, у якой я працую, ці мяне, напрыклад...

Іван Іванавіч

Так, так, так! Вы ідзіце ў яго ўстанову. Дырэктывы выконваюцца, цыркуляры праводзяцца, рацыяналізацыя наладжваецца, паперы гадамі ляжаць у поўным парадку. Для просьбаў, скаргаў і адносін — канвеер. Сапраўдны куток сацыялізма. Надзвычай цікава!

Рэжысёр

Але, таварыш, дазвольце...

Пабеданосікаў

Не дазволю!!! Не маю права і нават здзіўляюся, як гэта наогул вам дазволілі! Гэта нават дыскрэдытуе нас перад Еўропай. ( Мезальянсавай ). Гэта вы не перакладайце, калі ласка...

Мезальянсава

Ах, не, не, ол райт! Ён толькі што наеўся ікры на банкеце і цяпер дрэмле.

Пабеданосікаў

А каго вы нам супрацьпастаўляеце? Вынаходніка? А што ён вынайшаў? Тормаз Вестынгаўза ён вынайшаў? Самапішучую ручку ён выдумаў? Трамвай без яго ходзіць? Рацыялярыю ён канцылярызаваў?

Рэжысёр

Што?

Пабеданосікаў

Я кажу, канцылярыю ён рацыяналізаваў? Не! Тады аб чым крык? Летуценнікаў нам не трэба! Сацыялізм — гэта ўлік!

Іван Іванавіч

Так, так. Вы бывалі ў бухгалтэрыі? Я бываў у бухгалтэрыі — усюды лічбы і лічбы, і маленькія, і вялікія, самыя розныя, а пад канец усе адна з адною збягаюцца. Улік. Надзвычай цікава!

Рэжысёр

Таварыш, не зразумейце нас кепска. Мы можам памыляцца, але мы хацелі паставіць наш тэатр на службу барацьбы і будаўніцтва. Паглядзяць — і за працу, паглядзяць — і ўсхвалююцца, паглядзяць — і выкрыюць.

Пабеданосікаў

А я вас папрашу ад імя ўсіх рабочых і сялян мяне не бударажыць. Падумаеш, будзільнік! Вы павінны мне лашчыць вуха, а не бударажыць, ваша справа радаваць вока, а не бударажыць.

Мезальянсава

Так, так, лашчыць...

Пабеданосікаў

Мы хочам адпачыць пасля дзяржаўнай і грамадскай дзейнасці. Назад, да класікаў! [103] «Назад да класікаў!» — укладваючы гэтыя словы ў вусны Пабеданосікава, Маякоўскі намякае на спробы некаторых дзеячаў мастацтва адмежавацца ад савецкай сучаснасці, схаваўшыся за класікаў. Вучыцеся ў найвялікшых геніяў праклятага мінулага. Колькі разоў я вам казаў. Памятаеце, як спяваў паэт:

Мезальянсава

Ну, безумоўна, мастацтва павінна адлюстроўваць жыццё, прыгожае жыццё, прыгожых жывых людзей [105] «Жывых людзей...» — Намёк на «лозунг» «жывога чалавека», які быў высунуты крытыкам В. В. Ярмілавым і прапагандаваўся РАПП (Расійскай асацыяцыяй пралетарскіх пісьменнікаў) у канцы дваццатых гадоў. «Лозунг» гэты скіроўваў літаратуру ўбок ад палітычнай накіраванасці. . Пакажыце нам прыгожых жыўчыкаў на прыгожых ландшафтах і наогул буржуазнае разлажэнне. Нават, калі гэта патрэбна для агітацыі, дык і танец жывата. Або, скажам, як ідзе на прагнілым Захадзе свежая барацьба са старым бытам. Паказаць, напрыклад, на сцэне, што ў іх у Парыжы жанаддзела [106] Жанаддзел — аддзел па рабоце сярод жанчын пры партыйным органе. няма, а затое факстрот, ці якія спадніцы новага фасону носіць стары лядашчы свет — сконапельбо-монд [107] Бо-монд (франц. Beau monde) — вышэйшы свет. . Зразумела?

Іван Іванавіч