Аляксандр Блок - Дванаццаць

Эх, эх, распрастай!
Ноч са мною каратай!

Гетры шэрыя насіла
Жэрла добры шакаляд,
З юнкерамі ўсё хадзіла —
А цяпер павёў салдат?

Эх, эх, саграшы!
Палягчэе на душы.

6.

Ізноў насустрач нясе ўгалёп
Фурман аж выпяліўшы лоб.

Стой! Стой! Андрэй, гэй, памагай!
Ты, Пётра, ззаду забягай!

Трах-тарарах-тах-тах-тах-тах!
І пыл да неба — проста жах!

Фурман ды з Янкай — драла даў...
Яшчэ страляй! Яшчэ прыдбаў!

Трах-тарарах! Ты будзеш знаць,
Як з дзеўкаю чужой гуляць...
.....
Уцёк, падлюга! Ну, пастой
Распраўлюсь заўтра я з табой!

А Каська дзе? Ды не жыва!
Наскрозь прабіта галава!

Што? задаволена? Маўчыш?
Ляжы на снезе, ты, ляжы ж...

Рэвалюцыйны дзяржэце шаг!
Не дрэмле вораг у сцянах!

7.

Ды ізноў ідуць дванаццаць,
Стрэльбы зноў цераз плячо.
Толькі беднаму забойцу
Штось у твары гарачо.

У радох не паспявае,
Семяніць ужо трушком,
Шыю хусткаю матае —
Толькі нешта ніпачом.

— Што, таварыш, невясёлы?
Што спалохаўся? Ага?!
— Што, Пятрук, развесіў полы?
Каські шкода, пустальга?

— Эх, сябэркі дарагія,
Гэту дзеўку я любіў,
Ночы п'яныя, даўгія
З ёю разам часта быў...

За мігучы блеск агнёвы
У ірдзяністых вачох,
З-за радзімачкі ружовай
Каля шыі на плячох,
Загубіў я, асіновы,
Эх, здзяржацца я не мог!..

— Ну, й завёў шэйна-катрынку,
Ці не баба ты, Пятрук?
Пэўне душу, як скарынку
Здумаў вывернуць? Ні гук:
Падраўняй, як трэба, спінку,
Будзь салдатам — нібы сук!

Захацеў мо' гэтта кія?
Будзем няньчыцца яшчэ?
Мо' часы цяпер такія?
Будуць шчэ і гарачэй!

І Пятрук замаруджвае
Запаспешаны свой шаг,

Галаву як-га раўняе
І вясёлы ў адзін мах

Эх, эх!
Ды пабавіцца не грэх!

Гэй, замкайце этажы,
Сёння будуць грабяжы!

Склепы несцеж адмыкай —
Гэй, галота, гэй — гуляй!

8.

Ох, ты, гора-горкае!
Мука нудная,
Ты смяротная!

Эх, сілачку
Пакашу, пакашу...

Эх, патылічку
Пачашу, пачашу...

Арбузенеткі
Палушчу, палушчу,

Ножык ценеткі
Ў ход пушчу, ды пушчу...

Уцякай, буржуй, здароўечкам!
Вып'ю кровачку,
За зазнобачку,
Чарнабровачку.

Адпачыванне вечнае дай ёй, ты, Пане!

Сумна!

9.

Застыла места, анямела,
І з вежы неўскай ані гук,
Жандара месца схаладзела —
Гуляй без водкі, гэй, Пятрук!

Стаіць буржуй на крыжаванні
І ў каўняры схаваўшы нос,
За ім, скруціўшыся дазвання
Дрыжыць сабака за свой лёс.

Стаіць буржуй, як пёс галодны
Стаіць знямелы, сам не свой,
І свет стары, як пёс безродны,
Стаіць за ім, праграўшы бой.

10.

Разгулялася нягода,
Нягода, нягода!
Чалавек нібы калода
За чатыры за шагі!

Снег то віхрам замяло,
То да неба падняло...

— Ох, завея, мілы Пане!
— Пётра! кідай мудраванне
Ад чаго ж цябе ўсцярог
Невядомы гэты Бог?
Несвядомы ты, як бачу,
Ты разваж сабе іначай —
Ці ж то рукі не ў крыві
Ды з-за Касінай любві?
— Шаг дзяржы рэвалюцыйны!
Вораг блізка ля хаціны!

Упярод, ўпярод, ўпярод,
Рабочы народ!

11.

І ідуць дванаццаць усе без бога
У вялікі свет.
Не шкада нічога,
Нікамутку звет...

Стрэльбы ўперад іх стальныя —
Вораг хоць і не відзён —
У завулачкі глухія,
Дзе мяцеліца, як сон.
Ды у гурбы снегавыя —
Страх нясуць... і страх і скон...

Ў вочы б'ецца
Чырван-сцяг

Раздаецца
Зважны шаг

Вось прачнецца
Вораг — ах...

Завея ім шыбае ў вочы
Дні і ночы
Напралёт...

Упярод, упярод
Рабочы народ!

12.

... Ўсё ідуць паважным шагам...
— Хто яшчэ там? Гэй, выходзь
Вецер то з чырвоным сцягам
Разгуляўся самаходзь.

Перад вочамі калдоба.
Хто ў калдобіне? Выходзь! —
Гэта псіная асоба
Йдзе — кульгоць сабе, кульгоць!