Franko Luin - Spuroj de miaj pasxoj

Longe mi vojaĝis. Longe.
La ĉevalon mi ne trinkigis.
La cevalo ŝanceliĝas sub la selo.
Mi spronas lin per varma voĉo.
Mi flustras al li: Mi amas vin.
Laca estas la ĉevalo. Laca.
Blanka ŝaŭmo. Polvoplenaj kolharoj.
Li ĝemas sub mi. Mi petas lin:
Eltenu! Mi diras al li: Nu, bona,
bejme ni estas. Li turnas sin. Rigardas min.
Per la okuloj de mia patrino.
Bonaj okuloj, profunda malĝojo en ili.
Longe mi vojaĝis. Longe.
La cevalon mi ne trinkigis.
Nu, bona. Tendo de belulino
malantaŭ la deklivo. Fojno odora.
Viva fonto. Ĝisgenue vi envadas ĝin.

Mi konas la araneajn
surkanajn retojn ĉe l'akvo,
la arbarojn erike florplenajn,
kie treme l'aŭror' malhelas.
Kaj mi nombris la rojajn digojn
el brancoj betulaj, brunflavaj,
krucforme jetitaj de l'vento —
kaj mi vidis la junajn lutrojn
en malklaraj rojondoj ĉasadi
sub herbtufoj balanciĝantaj
kaj luliĝanta flavgrund'.

De l'obskur' mi sentis l'obskuron,
vivanta en ĝuo, sufero,
sub la kovra herboplektaĵo,
ĝi krablas, ŝoviĝas kaj rampas
kaj kaptas, mortigas kaj manĝas
kaj naskas kaj mortas por vivi
revive en tempoj venontaj...
Mi konas la vojojn de l' akvo,
kie rojoj murmuras novnaske
sub la muskoarbaroj humiĝaj,
sub ondantaj arbkronoj vivplenaj
je blanko, brun-nigro, krurhasto
flugonta per plunioj kreskantaj
sundancen en monta printemp'.

Ekfajfas la sturn' sen timo,
rapidas ia vulp' tra l'erik',
lepor' saltas, ĉasviktimo —
premiĝas sub ŝu' lumbrik'.
Min ekvekis vivobruo —
nun min tenas printempoĝuo,
eĉ malsato min kanti instigas,
dum gutas de l'alnoburĝon',
min printempo ebria igas,
mi pluiras vagul' sen mon'.

Ne forgesu havi
kelkajn florojn en la haroj.
Vidu ilin velki
kaj fali
mortintaj petaloj
sur
mortintaj petaloj,
dum via spontaneco
via amo
ankaŭ velkas —
mortinta espero sur
mortinta espero.
Eble
plastaj floroj
povas kontroli
la malrapida morton
se
vi nur povus akcepti
la plastajn homojn
portantaj ilin.

Via amo estas kiel vento
la mia kiel ŝtono,
kiu estas senmova.

Freneza mi fariĝos,
ĉar vitejon, kiu mia estas,
iu alia rikoltas.

Entute ne gravas por mi,
ke la pasero en la aleo
flugas de unu arbo al alia.

Veron diras mi al vi:
se Sevilla estus mia,
la duonon havus vi.

Nun mortis mia patrino:
kaj mia nura ĉemizo
ne havas iun, kiu lavu ĝin.

Ho jes, kun dolor' burĝono krevas.
Kial la printempo ne hezitu?
Kial nia varma vivsopiro
palan frostamaron ne evitu?
La burĝono vintre estis selo.
Kio nova ŝvele ĝin disigas?
Ho jes, kun dolor' burĝono krevas;
ĝin doloro ŝiras,
doloro ligas.

Ho ne, ne facile gutoj falas.
Timotremaj peze ili pendas,
kroĉas sin al branĉo, ŝvelas, glitas —
pezo ilin tiras kaj etendas.
Timas kaj malcertas, dissplitiĝas,
sentas la profundon voki, tiri,
dum plupendas ili kaj plutremas —
ili volas resti
kaj volas iri.

Kaj kiam nenio helpi povas,
krevas la burĝono ĝojokrie,
kiam timo ne plu tenkapablas,
falas ia branĉguto eŭforie
kaj forgesas timon pri la novo,
la korpremon antaŭ ol ĝi iras —
dum sekundo sentas sin sekura
en la fido, kiu
la mondon stiras.

"Rapidas knabo tra iu strato,
tiel malplena, ke neniu vekiĝis.
etan fajfilon li tenas enbuŝe
kaj blovas en ĝin trilantan tonon."

Tiel fruestas, ke estas blankningre,
blanka la sonĝo, nigra la fruo.
Estas la bildo, sed kion signifas ĝi?
Ion tre gravan, ĉe kiu estas ĝi?

Estas nenia certa jarsezono, nur frue,
okazas en 1938, nedifineblan tagon,
kiam la horo estas inter kvar kaj kvin matene.
Tiu, kiu sola atestas tion ĉi, estas dujara.

Se vi lin povas trovi, vi povus ekscii,
sed sensignifas kaj neeblas, li ja malaperis,
ESTAS JA Ll KIU ESTAS Ml, 27 jAROjN AĜA,
malaperinta dum mi malaperas, ĉu vi vidas?

Kredu min, ke ne ekzistas ordo,
ke en ekzistas ia ajn ekstero,
nek iu, kiu povas ion diri,
ekzistas domo kaj fera balustrado,
ĵus ekmoviĝis arbo, daŭras la trilanta tono...

Vi koinpreneble povas iri tien, vidi la domon,
la arbojn, balustradon, laktvendejon, Frankegatan,
ĉio restas ankoraŭ, estas hazardo,
kaj povus same bone esti kie ajn alie.

Estas nur tio, kio ĉiam plurestas,
sed ne tio, kio por ciam restas,
estas neeble, neeble, neeble:
TIU, KIUN VI SERĈAS, NE ESTAS EN BlLDOJ.

Kaj ĉio, kio restas, estas nur la bildoj,
neniu scias, kiu posedis ilin, kaj kion ili signifis,
kredu min, ke ne ekzistas ordo, ena aŭ ekstera;
"Etan fajfilon li tenas enbuŝe
kaj blovas en ĝin trilantan tonon."

LA MONDO ESTAS PLENA DE FORĴETITAJ BILDOJ,
kiuj plurestis, neniu scias kial,
NI DEVAS SAVI ILIN!

Certe.

Iun vi devas ami,
eĉ se nur herbojn, riveron, arbon aŭ ŝronon,
la manon vi devas apogi sur ies ŝultron,
por ke ĝi, malsata, satiĝu ĉe la tuŝo,
al iu vi devas, devas,
tio estas kiel pano, kiel akvogluto,
devas doni viajn blankajn nubojn,
viajn sentimajn sonĝbirdojn,
viajn timemajn nepovbirdojn
— ie devas esti por ili
nesto kun paco kaj tenero —
iun vi devas ami,
eĉ se nur herbojn, riveron, arbon aŭ ŝtonon—
ĉar arboj kaj ŝtonoj konas solecon
— ĉar la paŝoj ĉiam daŭrigas la vojon,
eĉ se ili haltas por momento —,
ĉar rivero konas malĝojon
— se ĝi nur kliniĝas sur sian profundon —,
ĉar ŝtono ekkonis doloron
— kiom da pezaj piedoj
jam iris sur ĝia muta koro —,
iun vi devas ami,
iun vi devas ami,
kun iu vi devas iri
la saman spuron —
ho herboj, rivero, ŝtono, arbo,
silentaj kunirantoj de soluloj kaj stranguloj,
bonaj grandaj estaĵoj,
kiuj ekparolas nur,
kiam homoj eksilentas.

La vortoj viaj, kvazaŭ sem',
radikas ĝis profund".
Elvekas min sekretdolor',
nekuracebla vund'.

Erodas min amarsoif'
pri ĉiu via ag'.
Kaj ĉiu sono kaj rigard'
reklaras el la vag'.

La tagoj grizas je nur mi,
nebulas via sin'.
Sed klare brilas nia nokt',
vi regas ĝin sen fin'.

Sur la pinto de la monto
estas arbo verda.

Paŝtisto iranta
paŝtisto venanta.