Анатоль Сыс - Пан Лес

А я? —
напэўна, паляўнічы,
на бельмах — прожылкі крыві,
мае хтось дні сурочыць-зьнічыць,
і я лічу чыесьці дні.

I нават калі я заплачу,
адчай, бы сэрца, загрызу —
ня чыстую сьлязу, —
убачу
з крывавым прожылкам сьлязу.

Кожны дзень мяне пераязджае кола.
Прадбачу, але не прыкмячаю
аніколі
ягонага набліжэньня.
I толькі потым чую, як аддаляецца грукат
у той бок, куды я сьпяшаю.
Ані здагнаць яго, ані ўбачыць.
Ну і д’ябал з табою, кола!

А яно заходзіць па новаму кругу,
і зноў зьнянацку,
яшчэ глыбей уганяе мяне ў глебу дый кажа:
і д’ябал са мною, і Бог са мною…
Ух, як мне становіцца вусьцішна —
гэта ж і я іду па кругу і калісьці ж
яго замкну. I няма моцы збочыць,
і няма мужнасьці супыніцца,
ад гэтага такая злосьць на сябе разьбірае…
Не-е! На гэты раз я ўхаплю цябе за абады!
Адважна падымаю галаву, але…
Скрозь паўз дарогу папераджальныя знакі:
НЯ СУНЬ РУКІ Ў СЬПІЦЫ!

Ну, д’яблава кола!
А яно пасьпела зайсьці па новаму кругу
і яшчэ глыбей увагнала мяне ў глебу:
я і д’яблава, я і Богава…

Я дарэшты ў тваёй уладзе
што хочаш рабі з маім брыдкім целам
і распуснай душой —
хочаш любі
а хочаш забі

я сьцярплю
таму што мая пакутная любоў
мацьней за самы жахлівы боль

ня страшна — калі вырываюць пазногці
страшна — калі д’яблавымі пазногцямі
па душы
няхай нават бруднай
але ж яна невінаватая

вінаватае цела
я дарэшты ў тваёй уладзе
ды толькі аб адным прашу цябе
НЕ! ЗАКЛІНАЮ ЦЯБЕ! Лепш забі
зьдзекліва
высакародна — неістотна
толькі ня здрадзь
бо тады я ніколі не вярнуся ў гэты сьвет
а я ж так яго люблю…

Не з Дняпра, гэта з воч рыбакоў вырастае вясёлка,
вось-вось-вось перакуліцца воблак з цыганскім дажджом,
быццам з дробнаю рыбай кульнецца кашолка,
і луска заіскрыцца пад сонцам жывым серабром,
як маністы на нітку, на промні наніжуцца кроплі,
Перуновы вятрыска абудзіць сурму за Дняпром,
сурмачовае граньне палоніць, як боскія крокі,
валацужлівы воблак за сонца сплыве, як паром.

У чароце птушка начавала,
ой-лю,
пад галоўку скрылечка падклала,
ой-лю.

А як ночку мне заначаваці,
не пускае ў хату мяне маці,

а чарот на возеры вяночкам,
ночка, ахрысьці майго сыночка,

а ў грудзёх разьбітае сардэнька,
ночка, дзе мой любы казачэнька?

У чароце птушка начавала,
ой-лю,
пад галоўку скрылечка падклала,
ой-лю.

А як мне заначаваці,
не пускае ў хату мяне маці.

Узгалоўем да ўсходу сонца рэкі сьпяць —
такая велічная традыцыя.
Сьпяць жа ў муз у нагох паэты —
захавальнікі рыцарства.

А паўз рэкі крадуцца лісіцы рыжыя —
ноч мулкая дзённымі вобразамі,
нат калі на мяне віно пральеце —
па інэрцыі паэзіі гнеў мой вобразны.

Хто закусвае там вальдшнэпамі,
вы хоць ведаеце, як балюча сьнегу,
калі сьняжынкі на гарачых губах плавяцца?

А ты прабач, у мяне закаханая,
не да сьлёз мне тваіх каляровых,
я сягоньня на крыжы паэзіі,
бы крывёю, сыходжу словамі.

На памежжы чужыны з Айчынай
па начох ходзіць сумны паэт,
ён запаленымі вачыма,
як агнём, апякае сьвет.

А камусьці са спрат здаецца:
блудзіць зорка па-над мяжой,
быццам ёй не хапае мейсца
і нябёс на зямлі сваёй.

Хто пакрыўдзіў цябе, паэце?
Хто прымусіў цябе блудзіць —
Бог ці дэман у гэтым сьвеце?
Што ты хочаш душы здабыць?

I за што ты марнуеш цела?
Можа, досыць зь цябе ахвяр?
Сядзь, даверся паперы белай,
і надзея асьветліць твар.