Андрэй Хадановіч - Парыж-Дыснэйлэнд

Petit Palais. Musée des Beaux-Arts

Божае нараджэньне,
у вэрсіі паўднёванямецкага разьбяра
першай чвэрці XVI стагодзьдзя.

Немаўля Ісус.
Два анёлы над ясьлямі.
Вол. Восьлік.
Авечкі засталіся на другім пляне.
Дзьве пары выпадковых сьведкаў,
з выгляду — тыповыя нямецкія бюргеры,
трэба разумець — пастухі.
Усярэдзіне — Марыя
з малітоўна складзенымі рукамі.

Ейнага мужа Язэпа,
цесьляра,
лёгка пазнаць па руцэ
з чатырма адцяпанымі пальцамі.

КЛЮНІ. МУЗЭЙ СЯРЭДНЯВЕЧЧА

1. Вітраж XIII ст.

Салямэя
ўстае на задні мосьцік.
Ёсьць ад чаго страціць галаву.

2. Пакуты Гасподнія (XIV ст.)

Вартаўнікі сьпяць.
Хрыстос вылазіць з труны.
Асьцярожна, каб не абудзіць.

3. Вітраж XV ст.

Першая думка:
каго і навошта Хрыстос
цягае за вуха?

Толькі па мячы Пётры
разумееш, што вуха насамрэч
прыстаўляюць на месца.

4. Сярэднявечны алегарызм

Пяць выяваў Дамы з аднарогам
адпавядаюць пяці пачуцьцям.
На той, што сымбалізуе зрок,
аднарог глядзіцца ў люстэрка Дамы.

Люстэрка маленькае —
і аднарог бачыць сябе
бязрогім.

5. Сярэднявечны рэалізм

Сьвінка грае на аргане,
прычым і арган, і сьвінка
выглядаюць максымальна
праўдападобна.

6.

На выйсьці
машынальна падаў міласьціну
музэйнаму супрацоўніку.

АБ КАВЯРНЯХ ПАРЫСКІХ ПРАЎДА

«Ратонда» і «Клязэры-дэ-Ліла»,
«Пракоп» і «Кафэ дэ ля Пэ» —
патаснае фуфло,
што даўно ня мае ніякага дачыненьня
да мастацтва.

Месцы, дзе сёньняшняя публіка
пераплачвае за каву тых,
каму налівалі ў крэдыт
стагодзьдзе або тры таму.

Сёньняшні Хэмінгуэй
сядзеў бы на даху
дзевяціпавярховай крамы «Printemps» ,
у кавярні самаабслугі,
адкуль адкрываецца
бясплатны вайфай
і найлепшая панарама Парыжу,
з Эйфэлевай вежай або Манмартрам
(залежыць ад выбару століка).

Хочаце доказаў?
Кава эспрэса,
што наліваецца там з аўтамата,
на смак вельмі нагадвае ягоную прозу.

СНОБЫ НА ВЫСТАВЕ

1.

У шкляной вітрыне
парыскай эратычнай кнігарні
адлюстроўваецца доўгая чарга снобаў,
што стаяць па білеты на мастацкую выставу.

І ўся чарга нешта чытае,
на фоне вялікага ню ад Амэдэа Мадыльяні.

Думаю, гаспадары кнігарні
не змаглі б лепей аформіць свае вітрыны.

2.

Яшчэ ні разу ня бачыў ніводнай чаргі
ля ўваходаў у бясплатныя парыскія музэі.
І ніводнага платнага музэю
без кілямэтровых чэргаў.

3.

Чым болей заплачана за ўваход,
тым грамчэй можна размаўляць
ля карцінаў.

4.

Чамусьці яны заўсёды
далікатна спыняюцца, каб не перашкаджаць
іншым фатаграфавацца,
але лёгка становяцца перад тымі,
хто глядзіць на карціны.

5.

Іхныя жарты:
«Мадыльяні — тут маглі быць вашыя вочы…»
Спрабую ня слухаць працягаў
пра Ван Гога і Вэнэру Мілоскую.

6.

Адны зь іх так шмат чытаюць
апісаньне выставы й подпісы пад карцінамі,
што глядзець на самі карціны
часу ўжо не застаецца.

Іншыя — нічога не разумеюць,
бо зусім не чытаюць подпісаў пад карцінамі,
каб не падумалі, што яны
нічога не разумеюць.

7.

Парыскія снобы:
большасьць зь іх — гэта
замаскаваныя замежныя турысты.

ПАРЫСКІЯ МАДЭРНІСТЫ

Нарадзіліся амаль адначасова
у Кракаве і Варшаве,
Адэсе і Лодзі,
Гомелі й Сьмілавічах.

Памерлі зусім маладыя ў Парыжы.
Або зусім старэнькія
у Тэль-Авіве ці на францускіх курортах.

Або не зусім маладыя
і не зусім старэнькія.
У Асьвенцыме.

НОВЫ РЭАЛІЗМ