Янка Купала - Адвечная песня

Трохі жонка хваравіта,
Трохі хворы дзеці,
Выпі чарку! ну і квіта!
На што там глядзеці?

Юрку варта бы да школы,
3 гора, пасылаці!
Не шлі: будзе, як ты, голы,
Хай сядзіць у хаце…

Насці трэба чаравікі,
Кажушок Сымонку,
Ну, на гэта час вялікі…
Пара ж і ў карчомку!

Што ты там бурчыш пад носам?
Скрабеш каля вуха?
I ўдаеш паглядам косым
Вялікага зуха?

«Пагуляці… да карчомкі…»
Вось дык малайчына!
А дзе лапці ў тваёй жонкі?
Дзе дровы, лучына?

Трэба новае карыта,
Каптан Зосі трэба.
Просіць фельчара Мікіта —
Ўжо не есць і хлеба.

Не табе спачыць, хамуле,
Не табе спяваці,
Не да смеху, не да гуляў,
Калі бяда ў хаце.

Вось і трапіў к вам нарэшце…
Ну рыхтуйся, братка!
Кішанёй мусіш патрэсці:
Трэба нам падаткаў.

Трэба чыншу, трэба «пені» —
Быў прыказ з павету,
Каб за тыдзень непраменне
Ўнесці дробязь гэту.

Дык спраўляйся ж і то лоўка!
Бо не жыць і ў хатцы
I з апраткай, і з кароўкай
Прыйдзецца расстацца.

Пахвалёны вам, суседзе!
Як дуж, як здароўе?
Ўжо і зімка да нас едзе —
За даўгом прыйшоў я.

Аўса бочку, чвэрць ячменю,
Са дзве чвэрці жыта
Аддаць мусіш непраменне —
Тады будзе квіта.

Ну і што? і больш нічога?..
I дакуль так будзе?
Ані сэрца, ані Бога…
Ну жыццё, ну людзі!

Як жыў, як дуж, як маешся?
Ці жыці не дакучыла?
Усюды я шатаюся
I да цябе во лучыла.

Кандалікамі звонячы,
Іду к табе — ўсясільная,
На долю тваю помнячы,
Іду к табе — магільная.

Над цэлай над старонкаю
Я паняй разгасцілася;
Мой снег ляжыць пялёнкаю,
Ў мой лёд рака пакрылася.

Гуляю я з марозамі,
Гуляю я са сцюжамі,
Смяюся я над слёзамі,
I ўсіх, і ўсё я дужаю.

Кінь выгляд акалелага,
Прысядзь во на калодачцы!
Крапчэй ты свету цэлага,
Ну, што? Каб нам паходацца?

Ой, Зімка, пані ясная!
Не варта наругаціся,
Прытыкі кінь напрасныя:
3 кім тут за плечы браціся?

Я з сілаю разлучаны:
Ў палях, лугах загінута…
Няўдачамі замучаны,
Пацехамі пакінуты.

Рукою чуць пакратаю;
Не муч жа абарванага!
Пад футры йдзі багатыя,
Ў палацы мураваныя!

Сям’я мая галодная,
Хаціна мая хіліцца.
Ідзі, Зіма нягодная!
Не дуж з табою сіліцца.

Не дам ніколі веры я
Тваёй брахні ап’янчанай,
Што гора цябе мерае,
Што слёзамі ты няньчаны.

Каму ж тут хвойкі валяцца
Рукою мазалістаю?
I шуркі каму ставяцца
На пасеку на чыстую?

Ці ж хата з хвойкі зваленай
Не грэта, не пастаўлена?
Ці ж пасека не сеяна,
Сахой тваёй абнесена?

Туды, ў краі далёкія,
Як дні мінуць кароткія,
Сасоначкі высокія
Плывуць ракой-паводкаю.

Гасцінцамі, дарогамі
У горад шуркі цягнуцца,—
Не за маймі парогамі
Скарб пасечны хаваецца.

Табе жыццё, знаць, сцелецца,
Як бы сама нуда тая;
Пашлю ўдабаў мяцеліцу,
Няхай з бядой рассватае.