Уладзіслаў Сівы-Сівіцкі - Год беларуса - Вершы. Вершав. апавяданні. Публіцыстыка

3 допісаў у «Нашу ніву»

1909 год

1. «Наша ніва», 1909, 7 мая. Гэты допіс, як і ўсе наступныя (за выключэннем асоба агавораных), пачынаецца з указання месца падзеі: м. Валожын Віленскай губерні Ашмянскага павета; усюды подпіс — Стары Улас.

2. «Наша ніва», 1909, 16 красавіка.

3. «Наша ніва», 1909, 25 чэрвеня.

4. «Наша ніва», 1909, 16 ліпеня.

5. «Наша ніва», 1909, 23 ліпеня.

6. «Наша ніва», 1909, 6 жніўня.

7. «Наша ніва», 1909, 24 верасня.

8. «Наша ніва», 1909, 8 кастрычніка.

9. «Наша ніва», 1909, 15 кастрычніка.

10. «Наша ніва», 1909, 5 лістапада.

11. «Наша ніва», 1909, 3 снежня.

1910 год

1. «Наша ніва», 1910, 21 студзеня. Падпісана ініцыяламі С. У.

2. Там жа. Месца дадзенай падзеі—«в. Ганчары Віленскай губерні Ашмянскага павета».

4. Там жа.

3. «Наша ніва», 1910, 4 лютага. Месца падзеі — «в. Ганчары Віленскай губерні Ашмянскага павета».

5. Там жа. Допіс з Валожына.

6. Там жа. Да гэтай нататкі дадзена наступнае рэдакцыйнае тлумачэнне: «Канца свету ад каметы не будзе — вучоныя людзі гэта ўжо растлумачылі. Але добра было б, каб скарэй прыйшоў іншы свет — лепшы; а то нейкі туман пайшоў па гасударстве, неяк як бы гніе жыццё, а людзі святлейшыя і рукі апусцілі. Трэба з гэтым гнойным жыццём ваяваць чым льга! Самі сабе людзі найгоршыя ворагі».

7. «Наша ніва», 1910, 11 лютага.

8. «Наша ніва», 1910, 18 лютага.

9. «Наша ніва», 1910, 18 лютага. Месца гэтай, як і папярэдняй, падзеі — вёска Брылькі.

10. Там жа. Месца падзеі — вёска Бурмакі.

11. Там жа. Месца падзеі — вёска Расолішкі.

1911 год.

1. «Наша ніва», 1911, 27 студзеня.

2. «Наша ніва», 1911, 17 лютага. Падпісана крыптанімам Ст. У-а-с.

3. «Наша ніва», 1911, 17 сакавіка.

4. «Наша ніва», 1911, 9 чэрвеня.

5. «Наша ніва», 1911, 6 кастрычніка.

1912 год

1. «Наша ніва», 1912, 5 студзеня.

2. «Наша ніва», 1912, 5 красавіка. Месца падзеі — «Пяршаі Віленскай губерні Ашмянскага павета».

3. «Наша ніва», 1912, 22 сакавіка.

4. «Наша ніва», 1912, 14 чэрвеня.

1913 год

1. «Наша ніва», 1913, 31 мая. Допіс надрукаваны пад загалоўкам «Што чуваць каля Валожына Ашмянскага павета».

2. «Наша ніва», 1913, 7 лістапада. Пад допісам паказана месца падзеі: «Ашмяншчына».

Гелена Уладзіславаўна Сівіцкая — малодшая дачка Старога Уласа, якая жыла з ім да яго смерці ў 1939 годзе. «Жыццяпіс» склалі лісты Г. Сівіцкай 1966–1967 гг. да літаратуразнаўца Г. Каханоўскага ў адказ на яго просьбу рассказань пра бацьку. Аўтарка лістоў жыла ў той час у горадзе Гнезна (ПНР). Напісаны яны на польскай мове. На беларускую мову перакладзены ўкладальнікам дадзенай кнігі.

Паэт-самавук з Валожына. Вячаслаў Рагойша . 5

ВЕРШЫ

«Слоўца адно, а часам другое…»…….21

Зімою……………..22

Сватаўство…………….23

На вяселле сваяку………….25

Цярплівы нябожчык…………27

Абяцадла……………..29

Вясна……………..30

Сонейка прыгрэла…… 32

3 кутка праўды………….33

Мода………………34

Выгаварылася…………. 36

Спрытны адказ…………..37

Прамчаўся май…………..38

Зацішны куток. ……39

У дажджлівы час. 40

Пажар…… 42

Пра паноў…………..44

Восень……. 47

Пірог……………. 48

Каму што………… 50

Думка бежанца. 52

Жаль……………54

Боязна……………..56

3 Новым годам!..………..57

Апошняе жаданне………….59

ВЕРШАВАНЫЯ АПАВЯДАННІ

Год беларуса……. 63

Курган………. 72

Кумавы Магілы….. 76

Легенда і праўда…………80

Цікавы……………83

Іголка…………….85

Патрапіла каса на камень…….89

Гдзе бярозы расахаты………..92

Сваты……………..96

Тры зладзеі…………..100

Суд……………..106

Прыгавор…. 113

Паляванне…………….116

Не спанатрыў…………..119

Прадаў……………..124

Жальба ўцекача………….127

ПУБЛІЦЫСТЫКА

3 допісаў у «Нашу ніву»……….137

Жыццяпіс майго бацькі. Гелена Сівіцкая . 160

Каментарыі. 165

С 77

Стары Улас

Год беларуса: Вершы. Вершав. апавяданні. Публіцыстыка/Уклад., падрыхт. тэкстаў, уступ. арт. і камент. В. Рагойшы. — Мн.: Маст. літ., 1990.— 174 с., [5] л. іл., партр. — (Спадчына).

ISBN 5-340-00529-1.

Старый Улас. Год белоруса: Стихи. Стихотворные рассказы. Публицистика.

Гэта кніга — першае выданне твораў Старога Уласа (Уладзіслава Пятровіча Сівога-Сівіцкага (1865–1939), беларускага паэта, пра якога М. Гарэцкі сказаў, што такія паэты «…маюць у нашан паэзіі літаратурна-маральнае значэнне як паэты з мазолістай рукою, што не толькі „з народа“, але і „сам народ“». Большасць вершаў — мастацкая апрацоўка народных легенд і паданняў.