Montagu Butler - Step by Step in Esperanto

309. (a) Modelo: Li gajnas lapremiON, He gains the prize. akompan … kant, atak … malamik, defend … patruj, dezir … feliĉ, ekzamen … kandidat, gard … dom, honor … heroin, inspekt … labor, interes … infan, plaĉ … instruist, tajp … ese, vizit … amik.

(b) Hebites the apple (builds a church, counts the cost, feels pain, follows the advice, greets the spring, leads a horse, owes money, reaps corn, resembles a hippopotamus, saves a shilling, sees a light, whispers a secret.

310. (a) Modelo: KonfesU la erarON.Imit … model. Kapt … fiŝ. Laĉ … bot. Lern … Esperant. Pag … kalkul. Ripet … proverb. Traduk … kant.

(b) Answer the question. Call the cat. Listen-to the music. Preach the truth. Relate the history. Teach the pupil.

311. (a) Modelo: NE adresU la leterON. Ne(ĉagren … patrin, envi … najbar, mov … seĝ, pas … pont, trink … lakt).

(b) Don’t guess the answer (look-at the floor, prick the finger, shoot the accompanist, waste time).

312. aŭdas, hears

havas, has

kaptas, catches

laŭdas, praises

naskas, bears, gives birth to

prenas, takes

tenas, holds

viŝas, wipes

Ĉio havas finon. Via amiko havas amikon, kaj ties amiko ankaŭ havas amikon: estu diskreta. Mono naskas monon. Amo naskas amon. Konfidonaskas konfidon. Laŭdu la maron, sed restu sur tero. Li havas la kapon sur la ĝusta loko. Li havas muŝon en la kapo (Cp. a bee in his bonnet ). Kiu havas, tiu pravas. Vi ne aŭskultas, tial vi ne aŭdas min. La fruabirdo kaptas la vermon. [37]

313. Du botoj faras paron. Unu hirundo( swallow ) ne faras someron. Unu floro ne faras girlandon.Faru fojnon( hay ), dum la suno brilas. [38]

314. Vortludoj. “Li estas amiko intima.” “Sed kial li timas inon?” — “Ĉu vi havas bastonon?” “Ne, mi ne havas bas-tonon: mia voĉo estas baritona.”

La malkontenta kliento( customer ): “Ĉu tio estas teo aŭ kafo?” “Mi ne komprenas, sinjoro.” “Nu, se ĝi estas kafo, donu al mi teon: sed se ĝi estas teo, mi deziras kafon.”

315. Ĉu mi viŝas la tabulon? Kion mi faras? Ĉu vi aŭdas bruon? Kion vi aŭdas? Kion mi havas en la poŝo? tenas en la mano? etc.

316. Ludo: “Feliĉaj Familioj.” ( Modela Familio: Kato, Katino, Katido, Katidino). Interparolo: “Ĉu vi havas la Katinon?” “Mi bedaŭras (ĝojas), ke ne. Kaj vi … ĉu vi havas la Ĝirafidinon?”

317. ** Venu al la tablo. Prenu ĉokoladon. Manĝu la ĉokoladon. Prenu la skatolon. Iru al …, kaj proponu ( offer ) al ŝi ĉokoladon. Kion ŝi diras al vi?

318. Kion signifas( What does … mean? ) la vorto “faras” en la Angla lingvo? (Ĝi signifas do aŭ make ). Komparu la frazon Kion vi faras (69)kun la frazo Unu kaj du faras tri. Kion signifas en la Angla lingvo la vortoj foresto? granda? pretendas? studento? (Atentu!).

319. aĉetas, buys; bezonas, needs; brosas, brushes; etendas, extends; fermas, shuts; gvidas, guides; kovras, covers; lavas, washes; levas, raises, lifts; petas, asks (a favour); portas, carries, wears; ŝlosas, locks; uzas, uses; vendas, sells.

Li portas karbon al Newcastle. [39]Se Dio fermas pordon, li malfermas fenestron. Aĉetas: donas monon kaj prenas objekton. Vendas: donas objekton kaj prenas monon. Laŭdas: diras “Ĝi estas bona”. Memoras: tenas en la kapo. Petas: diras “Donu al mi: Faru por mi”. Sendas: diras “Iru!”

320. Servisto: “Kiom da ovoj mi bezonas por la kuko?” Mastrino: “Kvar. De du prenu la blankon, kaj de du la flavon.”

Knabino (al patrino): “La tablotuko ne taŭgas ( is no good ): unu fino estas tro longa, kaj la alia eĉ ne kovras la tablon!” ( Tuko, a cloth: buŝ- (kol- poŝ- lit- tablo- viŝ‑) tuko).

321. ** Mi stariĝas. Mi iras al la pordo. Mi etendas la brakon, kaj prenas la anson ( handle, knob ). Mi turnas la anson, tiras la pordon, kaj malfermas ĝin. Mi iras el la ĉambro, kaj fermas la pordon.

(Varianto) Instruisto: “Stariĝu.” Lernanto: “Mi stariĝas.”

322. (a) He blows the fire (asks-for pardon, brushes the table-cloth, buys a dog, carries a suit-case, covers the table, has a son and a daughter, hears the song, holds the baby, locks the door, makes a chair, needs help, praises the music, raises a foot, turns the page, washes the pocket-handkerchief, wears a hat, uses a pencil.)

(b) Kion mifrapas? legas? levas? manĝas? rigardas? skribas? viŝas? prenas el mia poŝo? tenas en la mano? Kion vi aŭdas? deziras? lernas? vidas sur la tablo?

(c) Li forblovas la polvon( dust ) (forlavas la makulon, forpuŝas la katon, fortiras la tablotukon, fortrinkas la bieron, forbrosas la neĝon, fordonas monon, forkisas larmon( tear ), forportas libron, forprenas liberon, forviŝas vorton, foruzas inkon).

(d) Li malamas pluvon (malfidas flatiston, malfaras la laboron, malhelpas la edzinon, mallaŭdas la filon, mallevas la kapon, malobeas la leĝon, malŝlosas la ŝrankon).

323. Frotas, rubs. Razas, shaves. Serĉas, seeks, looks for. Ŝatas, has a high opinion of, esteems highly, thinks a lot of, treasures, prizes, values, appreciates (Cp. German schätzen ). Malŝatas, has a low opinion of, disregards, treats as of no importance, disdains, scorns, holds in contempt. (These words do not mean merely like, dislike).

(a) ( Object before verb ). Lupo lupon ne manĝas. Mano manon lavas. Razisto raziston razas. Edzo edzinon laŭdas: edzino edzon aplaŭdas.Suspekto pruvon ne donas. Espero panon ne donas. Larmoj ŝuldon ne pagas. De fremda dento ni doloron ne sentas. Amikon ŝatu, malamikon ne batu. Pano buŝon ne serĉas. Tablon ornamasne tuko, sed kuko. Malbona herbo frostonne timas. Guto malgranda, sed ŝtononĝi boras.Se birdo tro bekas,katon ĝi vekas.

324. KIONvi bezonas? Mi bezonas ion (tion, ĉion, nenion).

Lernu multon; diru malmulton; aŭdu ĉion. Amo faras ion, mono ĉion. Du manoj faras ĉion, sed unu nenion. Tempo ŝanĝasĉion. Laboro ĉion venkas( conquers ).

325. Note the commas in the following (305):

Jen ĉio, kiogravas ( all that matters ).

Jen ĉio, kionmi bezonas ( all I need ).

Mi vidas ĉion, kioestas tie.

Mi havas ĉion, kionmi bezonas.

Manĝu ĉion, kio estas sur via telero. Ne diru ĉion, kion vi scias; ne kredu ĉion, kion vi aŭdas. Ne ĉio, kio brilas, estas oro. Ne ĉio utilas, kio brilas. Kion mi ne sentas, pri tio mi silentas. Kies gasto ( guest ) mi estas, ties feston mi festas. Kio aŭdas ĉion kaj diras nenion? (1191).