Альгерд Бахарэвiч - Белая муха, забойца мужчын

Жанчыну ён, здаецца, знайшоў – толькі наконт кошту пакуль не дамовіўся. І яна, не сказаўшы пакуль ні «так», ні «не», выправіла яго сюды. Абвясьціла, што яму трэба абавязкова зьезьдзіць у іхны беларускі замак, інакш яна пакрыўдзіцца. ЮНЭСКА – сказала яна, падняўшы палец угару. Што ўсё ж значаць гэтыя шэсьць вялікіх, як праваслаўныя купалы, літар? – раздражнёна падумаў аўстрыяк. І як іх маглі туды ўзяць, у тое ЮНЭСКА, зь іхнымі бізонамі, зь іхнымі халадамі, іхным страшным альфабэтам? І што, дзеля ўсяго сьвятога, хоча ад мяне гэты надакучлівы сусед, у якога так непрыемна пахне з рота?

А чалавек у акулярах не пакідаў яго ў спакоі: «Яны кажуць: Краіна Замкаў! Ня бачылі? Так і пішуць: Беларусь – Краіна Замкаў! Хаха».

«Хаха», – паўтарыў умольна аўстрыяк, зноў выставіўшы наперад далонь – але марна.

«Краіна Замкаў! – пагардліва крэкнуў неадчэпны сусед. – А іх тут раз-два і… Ну Мір, ну Нясьвіж, яшчэ парачка, ну і гэты, куды мы едзем, не хачу называць… Усё. Кажу вам: рэальна ўсё! Дый тое, зараз пабачыце – пасьля рэстаўратараў там жывога месца не засталося. Ня замак, а, выбачайце, ахвяра аборту!»

Ён пераможна азірнуўся і абвёў вачыма іншых пасажыраў, якія старанна рабілі выгляд, што ня слухаюць.

«Дык а чаго ты на экскурсію едзеш, калі ахвяра? – нарэшце ляніва запытаўся нехта ззаду. – Сядзеў бы дома».

«Вот народ, всё б своё обсирать, не могу», – адразу ж сказала нейкая Жанчына ў Зялёным, не адрываючы позірку ад акна.

Над замкам вісела хмара, праколатая тонкім сонечным променем. І прамень апускаўся да самай замкавай вежы, і там, дзе ён дакранаўся да яе, лунала дзіўная сьвецень.

«А я ганаруся нашай краінай», – тонкім голасам сказаў чалавек са значком і падняўся зь месца. Нехта запляскаў, іранічна, павольна, з адцяжкай.

«Вы ў аўстрыяка спытайце!» – чалавек у акулярах паказаў пальцам на свайго суседа, які цяпер вымушаны быў жаласьліва ўсьміхацца ўсяму аўтобусу. Аўстрыяка ўважліва разглядзелі, нехта нават азірнуўся, каб паціснуць яму руку.

«А что этот австрияка? Его дедуля здесь, видать, в свое время наделал делов, – сказаў мужчына з вусамі, пра якога з дакладнасьцю можна сказаць, што ў яго ёсьць дача ў пасёлку для адстаўных вайскоўцаў. – Австрийцы тоже в вермахте служили, забыли, а? Ещё и добровольцами записывались. Семьдесят лет родину после них отреставрировать не можем. А что, не так? Пусть расскажет».

«Господа! – з дакорам прамовіла жанчына з турбюро, якая сядзела ля дзьвярэй. – Господа, вы же взрослые люди! Мы уже почти приехали!»

Цёмна-чырвоныя муры, забытыя на жоўтым узгорку, цені на іх, хуткія, бясшумныя, як манахі – падбіраюць крысьсе, апускаюць капюшоны, таропка прашмыгваюць ля самай зямлі. Кажуць, яны пражылі разам ужо шэсьцьсот гадоў: гэты замак, гэтая хмара, гэтае сонца.

Недзе мы такое ўжо бачылі. У нейкім навукова-папулярным сьне.

«Девушка, а вы одна едете? – нахіліўся да маўклівай дзяўчыны ў белым вясёлы, страката апрануты барадаты бляндын, які глядзеў на яе ўсю дарогу. – Давайте я ваш рюкзак…»

Яна зірнула яму ў вочы і ўсьміхнулася, але прамаўчала. Усьмешка яго падбадзёрыла.

«Я говорю, давайте я ваш рюкзачок того, – навісаў ён. – Того, на полочку».

«Зачем?» – спытала яна, зноў ўсьміхнуўшыся. Тонкая, застылая, пазычаная ўсьмешка, але бляндынчык падняўся зь месца, расправіў плечы, ухапіўся за паліцу дзьвюма рукамі, быццам хочучы на ёй падцягнуцца.

«Ну, а чего вы сидите, это самое, как мужик, ноги расставили, – сказаў ён, аблізнуўшы вусны. – Вам же мешает, я ж вижу. Я за вами, это самое, всю дорогу слежу, глаз отвести не могу».

«Зачем?» – зноў запыталася яна, абыякава акінуўшы позіркам ягоны мясісты, ружовы, са сьветлай шчэцьцю твар, які падсоўваўся ўсё бліжэй. Цяпер яна адчувала ягоны подых – зацікаўлены, грубы, жывы, сьвежы.

«Потому что вы на бабочку похожи, – засьмяяўся ён, агаліўшы зубы, кожны зь якіх запрашаў да агульнага сьмеху, а далей ужо как пайдзёт. – Не обижайтесь, девушка. Вас как зовут?»

«На бабочку? Почему?» – спытала яна, адвярнуўшыся, гэтым разам без усьмешкі. Яе суседка ела бляндына вачыма.

«Что вы всё зачем да почему? – пакрыўджана прамовіў ён. – Вы держитесь ко мне поближе, говорят, в Замке привидения водятся. И подземные ходы есть. Тёмные такие… Не верите, спросите у нашей главной. Эй, госпожа как вас там! Госпожа Оцецкая!»

Галава індзейца набліжалася. Вось ужо і птушак на мурах відаць, і шырока разяўлены рот – туды яны пойдуць паслухмянай чарадою, дастаючы з кішэняў і торбаў свае тэлефоны, разгортваючы далоні, як бутэрброды. Чаму індзеец, якія індзейцы? Мо таму, што прозьвішча жанчыны з турбюро і праўда – Ацецкая, амаль што Ацтэцкая, у яе на бэджы напісана, а мо таму, што назва найбліжэйшай да Замку вёскі, якую яны нядаўна праехалі, Мэскаліны – так мне прачыталіся гэтыя няшчасныя Міхаліны, белыя літары, якія мільганулі на сінім указальніку, як аблокі на кавалку абваленага неба. І навокал нейкая Ацтэччына, ацалелая ў вірах рэканструкцый і аграрных мадэрнізацый. Белыя камяні, неба колеру мачанкі, праз трыста мэтраў ужо сіняе, звонкае, бы напятае, і ўзьбітыя на яго ўзорчатыя ўзгоркі, і ўзгадкі, быццам ты тут ужо бываў некалі, у мінулым жыцьці.