Парадокс! Адзін з Салдаценкавых лаецца, мітусіцца, другі ж — цішэй вады, ніжэй травы. Нейкі незразумелы. Хто цяпер на турбазе? Сапраўдны альбо... яго двайнік? У нас, калі мы мквацракі ядзім, таго, як на Зямлі, не адбываецца. У нас стопрацэнтная копія сапраўднага мужчыны альбо жанчыны. Таго, каго капіруюць. На Зямлі ж агурочкі ненармальныя атрымліваюцца. Узяць хоць бы Клаўдзю... Альбо Салдаценкава. Зразумела, больш прыкладаў пакуль няма. Але ці ж гэтага мала? Ну, не! Напэўна, трэба будзе развітацца з агародзікам...
11. Салдаценкаў і Клаўдзя
Воблака туману насоўвалася з поўдня. Сівыя касмылі, абыходзячы тоўстыя ствалы сосен, паволі набліжаліся да мяне. Ігольчастая трава, напэўна, адчуўшы, што вось-вось і на яе асцярожным зверам накінецца туман, скурчылася. На кожным кончыку травінкі нерухома застыла бліскучая, велічынёй з макавае зернетка атрутная расінка. Ёю ігольчастая трава абараняецца ад усёпажыральнага туману.
Мне трэба было хоць бы далей адпаўзці ад гэтага цёмна-фіялетавага астраўка. Трава быццам забылася пра мяне. Стала прыемна мяккая і ўжо не пяклася. Напэўна, у яе была цяпер іншая турбота — зберагчыся ад туману. Мне б у гэты час уцячы адсюль. Ды не было сілы. Засяродзіў усю ўвагу на велізарным рукаве туману, што змяніўся па лесе і з катастрафічнай хуткасцю набліжаўся да лужка ігольчастай травы і да мяне.
Даймаў холад. І дождж. Амаль асенні, імжысты, што пачаў ліць учора ўвечары і не перапыняўся дасюль. Я прамёрз грунтоўна. Але ўва мне яшчэ цеплілася надзея, што ўсё ж вярнуся. Туман больш не напіраў, і я, сціснуўшы зубы, паволі ўстаў. Зірнуў на цяжкія ад дажджу, паніклыя амаль да зямлі яловыя лапкі. І раптам з-за іх нечакана выглянуў здзіўлены і ў той жа час мілы твар Клаўдзі, маёй Клавачкі. Гэта яна была ў квяцістай чырвонай сукенцы. Яе валасы былі мокрыя ад дажджу і, мусіць, таму звісалі з галавы, нібы шнуркі.
— Клаўдзя! — я папярхнуўся. Яна спалохана глянула на мяне, але не знікла. Адсунуўшы цяжкую яловую лапку, выйшла з-за яе.
— Прывітанне, Мікалай Мікалаевіч.
— Прывітанне. — Я з палёгкай уздыхнуў. Нарэшце мяне знайшлі. Мяне ж шукалі?
— Адкуль вы ўзяліся тут, Мікалай Мікалаевіч? — у яе голасе здзіўленне. — Я ж сама бачыла, як вы, Мікалай Мікалаевіч, учора ўвечары былі на турбазе.
— Як гэта? Д-ды я... заблудзіўся ў лесе. І вось ты!
— Вас хто-небудзь пакрыўдзіў, напэўна, і вы падумалі... — Яна паглядзела на мяне так жаласліва, сумна, што мне стала нядобра. Яе худзенькія рукі бездапаможна апусціліся да зямлі. Клаўдзіна сукенка была мокрая наскрозь і аблягала яе прыгожае цела, падкрэсліваючы яшчэ не зусім жаночую, але ўжо і не дзіцячую фігуру.
— Што ты кажаш, Клавачка? — паспрабаваў я пераканаць яе ў адваротным.
— Ды не. Я ж бачу, Мікалай Мікалаевіч, — упарта сказала яна. — Бачу і адчуваю. — Яе вочы поўныя адчаю і страху. Гэта зусім збянтэжыла мяне. — Вы ніколі такія не былі, Мікалай Мікалаевіч... — зноў напомніла Клаўдзя.
Над маім вухам надакучна загудзеў велічэзны камар. Адмахнуўшыся, я яшчэ раз глянуў на Клаўдзію, якая нерашуча стаяла метраў за два ад мяне. Я гатовы быў кінуцца пацалаваць яе, абняць... Але стрымаўся. Чаму — не ведаю. Цыгарэта даўно патухла, і адмоклы ля кончыка губ тытунь гарчыў і ледзь адчувальна прыпякаў. Палез у кішэню ў вятроўку дастаць каробку запалак. Яна, на маё здзіўленне, яшчэ не размокла. І я праз хвіліну выпусціў смачны касмыль дыму, які паціху разыходзіўся і выкрунтасамі падымаўся над галавой. Нечаканы рух злева, які я ўбачыў бакавым зрокам, прымусіў мяне скурчыцца. Рэзка павярнуў галаву налева. Там нікога не было. Але прысутнасць кагосьці, нябачнага, адчуў усімі клеткамі свайго цела. Клаўдзя, відаць, таксама нешта пачула і толькі паспела вымавіць, нібы асцерагаючы:
— Там-м. Мікала-а-й...
Туман накінуўся на яе з-за таўшчэзнага ствала разгалістай яліны. Шчодра расплыўшыся сакавітымі белымі пасмамі па маленькай лагчынцы, умомант абкружыў Клаўдзю. Серпавідным краем дакрануўся да маёй рукі, разануў па ёй, нібы параю з лазні з разагрэтым амаль да белага каменнем. Я спачатку нават не зразумеў, што ж адбылося. Зазвінела ў вушах. Болем аддалося ў хрыбце. Рэзка ўдарыла ў ногі. Здалося, што пада мной загайдалася зямля. Ледзьве ўтрымаўся, каб не паваліцца. Успомнілася лазенька бабулькі Акуліны. Якраз так здарылася са мною ў той злашчасны дзень, калі прыехаў да яе ў госці.
Гадоў з дзесяць да таго я не быў у Лазоўцы. Вёска шмат у чым змянілася. Дзе папрыгажэла, а месцамі і састарэла. Хата няхай трохі і пакрывілася ў бок лесу, аднак выглядала яшчэ самавітай і моцнай. Колькі ёй — не ведаю. Бабулька Акуліна, праўда, казала, што яна ў ёй нарадзілася. Пагаманілі ўдосталь. Разведала ўсё пра бацьку і маці. Пакрыўдавала на сястру маю, Валю, што і вачэй не паказвае. Ужо пад вечар, у сінія прыцемкі, пайшла бабулька лазеньку сваю «фірмовую» цепліць. Ды, мусіць, перастаралася. Хіба ж дзеля ўнучка дроў шкадаваць?..
Читать дальше