Isaac Asimov - De Foundation en Aarde

‘Ze heeft het ons min of meer zelf verteld toen wij naar binnen stormden, Janov. Ze riep uit dat ze terug naar Solaria wilde en zei toen voorts, “daar… daar” terwijl ze naar de monitor knikte. En wat was er op het scherm te zien? De satelliet van Aarde. Die stond daar niet toen ik ging eten; ik had Aarde erop staan. Maar Fallom moet die satelliet in gedachten hebben gehad toen ze naar Solaria vroeg. En de computer moet zich daarom op de satelliet geconcentreerd hebben. Geloof me, Janov. Ik weet hoe die computer werkt. Wie zou het beter kunnen weten?’

Pelorat keek naar de dikke sikkel licht op het scherm en zei peinzend: ‘Hij wordt in minstens één Aardse taal “Maan” genoemd. “Luna” in weer een andere. Vermoedelijk staat hij onder talloze namen bekend. Denk je eens in, ouwe kerel, wat een verwarring, een wereld met ontelbare talen, het misverstand, de complicaties, de …’

‘Maan?’ vroeg Trevize. ‘Dat klinkt eenvoudig. Maar nu ik daaraan denk, het kan best zijn dat het kind instinctief heeft geprobeerd om het schip door middel van haar transductie-lobben te verplaatsen, waarbij ze zich van de scheepsenergie heeft bediend. En dat kan die tijdelijke trilling, die verwarring met de inertie, mede veroorzaakt hebben. Maar dat doet er nu niet meer toe, Janov. Wat er wel toe doet is dat we nu met de Maan te maken hebben — ja, dat is een leuke naam. Daar staat hij, vergroot en wel op het scherm. Ik kijk er nu naar en ik vraag me het een en ander af.’

‘Wat dan, Golan?’

‘Dat formaat. Wij hebben de neiging om satellieten te negeren, Janov. Dat zijn toch meestal van die kleine dingen, zo ze er zijn. Maar deze is anders. Dat is een wereld. Hij heeft een diameter van ongeveer vijfendertighonderd kilometer.’

‘Een wereld! Dit noem je toch geen wereld. Hij is onbewoonbaar. En zelfs een diameter van vijfendertighonderd kilometer is te klein. Die kan geen atmosfeer vasthouden. Zelfs ik kan dat zo zien. Geen wolken. Die cirkelvormige lijn die tegen de ruimte afsteekt is messcherp afgetekend net als die binnenste kromming die de donkere en lichte helft scheidt.’

Trevize knikte. ‘Je wordt al een echte ruimte-rot, Janov. Maar je hebt gelijk. Geen lucht, geen water. Maar dat betekent alleen dat de Maan niet op zijn oppervlak bewoonbaar is. Zou het niet ondergronds kunnen?’

‘Ondergronds?’ vroeg Pelorat weifelend.

‘Jazeker. Ondergronds. En waarom niet? Jij hebt mij verteld dat de steden van Aarde onder de grond lagen. Wij weten dat Trantor ondergronds was. Ook de hoofdstad van Comporellen is voor een groot deel ondergronds. De landhuizen op Solaria waren bijna helemaal ondergronds. Die situatie is niets bijzonders.’

‘Maar Golan, in al die gevallen leefden de mensen op een bewoonbare planeet. Ook het oppervlak was bewoonbaar, bezat een atmosfeer en oceanen. Hoe kan men ondergronds leven als het oppervlak onbewoonbaar is?’

‘Kom Janov, denk nu eens na! Waar wonen we op dit moment? De Verre Ster is een piepkleine wereld met een onbewoonbaar oppervlak. Er is geen lucht of water aan de buitenkant. Toch leven we hierbinnen in het uiterste comfort. In de Galaxis wemelt het van ruimtestations en -kolonies in oneindige variëteiten. En dan zwijg ik nog over ruimteschepen. En die zijn allemaal onbewoonbaar op de binnenkant na. Denk je eens in dat de Maan een gigantisch ruimteschip is.’

‘Met een bemanning?’

‘Ja. Miljoenen mensen, weten wij veel. En planten en dieren; plus een geavanceerde technologie. Luister Janov, zie je dan niet dat het zo moet zijn? In zijn laatste dagen kon Aarde een groep kolonisten naar een planeet rond Alpha Centauri brengen. Die planeet hebben ze, mogelijk met behulp van het Imperium, verbouwd tot een soort van Aarde. Ze hebben de oceanen bezaaid, droog land gemaakt waar dat vroeger niet was. Zou diezelfde Aarde dan niet evengoed een groep naar zijn satelliet kunnen sturen en die bewoonbaar maken?’

Pelorat zei aarzelend: ‘Dat dacht ik wel.’

‘Ze hebben het wel moeten doen. Stel, Aarde heeft iets te verbergen. Waarom zou je het meer dan een parsec weg verstoppen als je het ook kwijt kunt op een wereld op nog geen honderdmiljoenste van de afstand naar Alpha Centauri? En ook uit psychologisch standpunt bekeken is de Maan een betere schuilplaats. Niemand die leven zoekt, denkt aan satellieten. Neem mij bijvoorbeeld. Die Maan bungelde een centimeter voor mijn neus, maar het enige waar ik aan kon denken was Alpha Centauri. Als Fallom er niet geweest was…’ Zijn lippen persten zich op elkaar en hij schudde zijn hoofd. ‘Die eer komt haar zeker toe. Dat zal Blits me heus wel duidelijk maken.’

Pelorat zei: ‘Maar luister nu eens, oude makker. Stel dat daar iets onder het oppervlak van de Maan verborgen is, hoe vinden we dat? Daar moet een oppervlak zijn van miljoenen vierkante kilometers.’

‘Ruwweg veertig miljoen.’

‘En die moeten we allemaal inspecteren? En waar moeten we naar uitzien? Naar een opening? Een soort van luchtsluis?’

Trevize zei: ‘Op die manier geformuleerd lijkt het een onmogelijke taak; maar we zijn niet op zoek naar voorwerpen, we zoeken naar leven; en bovendien intelligent leven. En we hebben immers Blits. Intelligentie ontdekken is toch haar specialiteit, nietwaar?’

Blits keek Trevize beschuldigend aan. ‘Ik heb haar eindelijk in slaap gekregen. Dat heeft me ontzettend veel moeite gekost. Ze was wild, dat verzeker ik je. Maar ik denk niet dat ik haar schade heb toegebracht.’

Trevize zei koel: ‘Waarom verwijder je die fixatie op Jemby niet? Je weet best dat ik absoluut niet van plan ben ooit naar Solaria terug te gaan.’

‘Even haar fixatie verwijderen, hè? Wat weet jij van die dingen, Trevize? Je hebt nog nooit een geest waargenomen. Je hebt er geen flauw idee van hoe ingewikkeld die in elkaar zit. Als je er iets van wist, zou je niet over het verwijderen van een fixatie praten alsof je jam uit een potje lepelde.’

‘Nou, maak hem dan zwakker.’

‘Ik kan hem iets zwakker maken, maar dat kost me een maand van zorgvuldig ontrafelen.’

‘Wat bedoel je met ontrafelen?’

‘Voor iemand die dat niet weet, is het niet uit te leggen.’

‘Wat ga je dan met het kind doen?’

‘Dat weet ik nog niet; daar moet ik eens flink over nadenken.’

‘Laat me je dan in dat geval vertellen wat we met het schip gaan doen,’ zei Trevize.

‘Dat weet ik al. We gaan terug naar Nieuwe Aarde en we proberen het nog een keer met de lieve Hiroko, vooropgesteld dat ze belooft je niet meer te besmetten.’

Trevize hield zijn gezicht uitdrukkingsloos. Hij zei: ‘Nee, ik ben van gedachten veranderd, als je het weten wilt. We gaan naar de maan, zo heet die satelliet daar, volgens Janov.’

‘De satelliet? Omdat die de dichtstbijzijnde wereld is? Daar had ik niet aan gedacht.’

‘Ik evenmin. Niemand trouwens. Nergens in de hele Galaxis is er een satelliet die de moeite waard is. Maar deze satelliet is gezien zijn formaat uniek. En bovendien valt hij prima onder de schutkleuren van Aarde. Wie Aarde niet kan vinden, kan de Maan niet vinden.’

‘Is die bewoonbaar?’

‘Niet aan het oppervlak, maar hij is niet radioactief, hij is dus niet absoluut onbewoonbaar. Er kan leven zijn — heel veel leven zelfs — maar dan onder het oppervlak. En dat kun jij natuurlijk voelen als we er dicht genoeg bij zijn.’

Blits haalde haar schouders op. ik zal het proberen. Maar waarom wil je het op die satelliet zoeken?’

Trevize zei rustig: ‘Door iets wat Fallom deed toen ze aan de bediening zat.’

Blits wachtte even alsof ze nog meer wilde horen, en trok toen weer haar schouders op. ‘Wat het ook was, ik geloof niet dat je de inspiratie had gekregen als je je impuls gevolgd was en haar vermoord had.’

‘Ik heb nooit de bedoeling gehad om haar te vermoorden, Blits.’