Клайв Стэйплз Льюіс - Пляменнік чараўніка

– Паслухайце, дзязька Эндру, – сказаў Дыгары. – Ужо сапраўды час абедаць, і нас пачнуць шукаць у любы момант. Вы мусіце адпусціць нас.

– Мушу? – запытаўся ён.

Дыгары і Полі паглядзелі адно на аднаго. Яны не наважыліся нічога сказаць, але погляды азначалі: “Гэта жахліва!” і: “Нам трэба яго неяк улагодзіць”.

– Калі вы зараз адпусціце нас на абед, – сказала Полі, – мы вернемся пасля.

– Так, але як вы дакажаце, што вернецеся? – запытаўся дзядзька Эндру з хітрай усмешкай. Ды раптам ён нібыта перадумаў.

– Добра, – пагадзіўся ён. – Калі вам сапраўды трэба ісці, то ідзіце. Не думаю, што двум маладым людзям будзе цікава размаўляць з такім старым дурнем, як я. – Ён уздыхнуў і працягнуў: – Вы нават не ўяўляеце, якім самотным я часам пачуваюся. Аднак неістотна… Ідзіце абедайце. Але я хачу падарыць вам нешта, перш чым вы пойдзеце. Не кожны дзень я бачу ў маім затхлым старым кабінеце маленькіх дзяўчат. Асабліва, калі мне дазволена так казаць, такіх прыгожых маленькіх лэдзі, як вы.

Полі пачала думаць, што, магчыма, не такі ўжо ён, урэшце, і вар’ят.

– Падарыць табе пярсцёнак, мая даражэнькая? – спытаў дзядзька Эндру.

– Вы маеце на ўвазе адзін з гэтых жоўтых і зялёных пярсцёнкаў? – усклікнула Полі. – Як цудоўна!

– Толькі не зялёны, – сказаў дзядзька Эндру. – Баюся, зялёны я падарыць не магу. Але я з задавальненнем і любоўю аддам табе любы жоўты пярсцёнак. Хадзі сюды і надзень адзін з іх.

Полі ўжо не баялася. Вядома, гэты стары чалавек ніякі не вар’ят. А ў гэтых яркіх пярсцёнках ёсць нешта вельмі прыцягальнае. Яна падышла да стала.

– Нішто сабе! Мне здаецца, – сказала яна, – што гудзенне тут грамчэйшае. Нібыта яно ідзе ад пярсцёнкаў.

– Якая дзіўная думка, – адказаў дзядзька Эндру, усміхнуўшыся. Яго смяшок гучаў вельмі натуральна, але Дыгары ўбачыў прагны, амаль сквапны, выраз на яго твары.

– Полі! Стой! – крыкнуў ён. – Не чапай іх!

Але было занадта позна. Акурат у той час, калі ён крыкнуў гэта, Полі дакранулася да аднаго з пярсцёнкаў і імгненна, без выбліску ці шуму, знікла. Дыгары і яго дзядзька засталіся ў пакоі адны.

Гэта было настолькі нечакана і страшна, нават горш ад начнога кашмару, што Дыгары ўскрыкнуў. Рука дзядзькі Эндру імгненна закрыла яму рот.

– Ціха! – прашыпеў ён на вуха хлопчыку. – Калі ты пачнеш шумець, твая маці пачуе, а ты ведаеш, што з ёй можа здарыцца, калі яна спалохаецца.

Як Дыгары казаў пасля, яму ледзь не стала млосна ад такой жудаснай подласці. Але ён, вядома, больш не крычаў.

– Вось так, – сказаў дзядзька Эндру. – Зрэшты, я цябе разумею. Упершыню пабачыць, як нехта знікае, – гэта сапраўды шок. Нават я ўразіўся, калі марская свінка знікла ўчора вечарам.

– Дык гэта вы тады ўскрыкнулі? – запытаўся Дыгары.

– Ты пачуў? Спадзяюся, ты не шпіёніў за мной?

– Не, – гнеўна адказаў Дыгары. – Але што здарылася з Полі?

– Павіншуй мяне, мой дарагі хлопчык, – мовіў дзядзька Эндру, паціраючы рукі. – Мой эксперымент атрымаўся. Нашая маленькая дзяўчынка знікла з гэтага свету.

– Што вы з ёй зрабілі?

– Адправіў яе, так бы мовіць, у іншае месца.

– Што вы маеце на ўвазе?

Дзядзька Эндру сеў і сказаў: – Я распавяду табе. Ты чуў калі-небудзь пра старую місіс Лефэй?

– Яна была маёй стрыечнай бабуляй? – запытаўся Дыгары.

– Не зусім, – адказаў дзядзька Эндру. – Яна была мая хросная. Гэта яе партрэт там, на сцяне.

Дыгары паглядзеў і ўбачыў выцвілы фотаздымак старой жанчыны ў каптуры. І цяпер ён узгадаў, што аднойчы бачыў здымак гэтай жа самай жанчыны дома, у старасвецкай камодзе. Ён запытаўся ў маці, хто гэта, але маці не надта хацела пра яе гаварыць. Твар у жанчыны быў непрыемны, падумаў Дыгары. Але па старых фотаздымках ніколі нельга сказаць з упэўненасцю.

– А хіба… Мне здавалася, з ёй было нешта не так? – запытаўся Дыгары.

– Ну, – сказаў дзядзька Эндру, – гэта залежыць ад таго, што ты называеш “не так”. Людзі не ўмеюць мысліць шырока. Яна, вядома, стала вельмі дзіўнай у старасці. Рабіла вельмі неразумныя рэчы. Таму яе і замкнулі.

– У вар’ятні, вы маеце на ўвазе?

– О не-не, – адказаў дзядзька Эндру, – зусім не. Яе проста пасадзілі ў турму.

– Ого! – усклікнуў Дыгары. – Што яна зрабіла?

– Бедная жанчына, – уздыхнуў дзядзька Эндру. – Паводзіла сябе вельмі неабачліва. Шмат было рознага, не мае сэнсу корпацца ва ўсім. Яна заўсёды была вельмі добрай да мяне.

– Але паслухайце, якое дачыненне гэта мае да Полі? Я б вельмі хацеў, каб…