John Tolkien - Hobbitinn

„Ég er Þorinn dvergur, þjónustufús!“ svaraði hann – en þetta voru auðvitað einskær kurteisisorð og ekkert annað. „Við könnumst ekki hið minnsta við þær sakir sem þú berð á okkur. Við leituðum aðeins skjóls undan storminum. Okkur sýndist þetta þægilegur og ónotaður hellisskúti, ekkert var okkur fjær úr huga en að valda dríslum minnstu óþægindum með nokkrum hætti.“ Þetta var auðvitað sannleikurinn í málinu.

„Hummhumm!“ sagði Stórdrísillinn. „Þú heldur því fram! En má ég þá spyrja hvern fjandann þið voruð yfirleitt að flækjast uppi í fjöllunum, hvaðan bar ykkur að og hvert átti að fara? Ég vil einfaldlega fá að vita allt um ykkur. Ekki svo að útskýringar þínar komi ykkur að neinu gagni, Þorinn Eikinskjaldi, því að ég veit þegar nógu mikið um þína þjóð. En þú skalt leysa frá skjóðunni eða ég skal láta þig fá að reyna eitthvað alveg frámunalega óþægilegt!“

„Við vorum nú bara á leiðinni til að heimsækja skyldfólk okkar, bróðursyni og bróðurdætur og afsprengi þeirra í þriðja og fjórða lið og aðra afkomendur sameiginlegra forfeðra okkar sem búa austan þessara ógnarlegu ógestrisnu fjalla,“ sagði Þorinn en var í vandræðum með hvernig hann ætti að haga orðum sínum, því að augljóst var að hann mátti umfram allt ekki segja sannleikann.

„Hann lýgur! Skelfing er hann lyginn!“ sagði einn af drífurunum. „Margir úr okkar hópi voru slegnir eldingu í skútanum, þegar við buðum þessum skepnum að koma inn í bergið. Margir okkar manna liggja þar steindauðir. Og ætli hann geti gefið skýringu á þessu!“ Gaurinn lyfti upp sverðinu sem Þorinn hafði borið, því sem hann hafði fundið í bæli tröllanna.

Stórdrísillinn rak upp hræðilegt reiðiöskur þegar honum varð litið á sverðið og allir liðsmenn hans gnístu tönnum, börðu skildi sína og stöppuðu í gólfið. Þeir þekktu þetta sverð samstundis sem hafði orðið hundruðum drísla að bana á sínum tíma, þegar hinir kröftugu fagurálfar af Gondolín hundeltu þá um allar hæðir og réðust til atlögu undir múrum þeirra. Álfarnir höfðu kallað það Orkrist eða drísilkljúf, en dríslarnir Bít eða Bítarann. Þeir hötuðu það og enn meira hvern þann sem nokkurn tímann bar það.

„Morðingjar og álfavinir!“ öskraði stórdrísillinn og réði sér ekki lengur. „Lemjið þá! Kremjið þá! Bítið þá! Slítið þá! Farið með þá í myrkraholurnar fullar af snákum og látið þá aldrei framar sjá dagsins ljós!“ Hann var í þvílíku ofsalegu illskukasti að hann stökk sjálfur upp af sæti sínu og þusti að Þorni með galopið gin.

En á samri stundu slokknuðu öll ljósin í hellinum og stóra bálið drapst eins og blásið hefði verið á kerti. Eftir stóð aðeins svolítill hraukur hulinn bláum glóandi reyk sem liðaðist upp í hellisloftið og dreifði hvítu neistaflugi yfir alla dríslaþvöguna.

Öskrinu og veininu, urginu og ískrinu, bölvinu og ragninu, orginu og garginu sem á eftir fylgdi verður ekki með orðum lýst. Þótt mörg hundruð villikettir og úlfar væru steiktir saman lifandi yfir hægum eldi, hefði það ekki komist í hálfkvisti við alla þessa skræki. Neistarnir brenndu göt á húð dríslanna og reykurinn sem lagði niður úr loftinu var jafnvel of þéttur til þess að dríslar sæju í gegnum hann. Þeir rákust saman og skullu og féllu hver um annan þveran og ultu í hrúgum á gólfinu, bítandi, sparkandi og lemjandi allt og alla eins og þeir væru gengnir af göflunum.

Skyndilega leiftraði sverð í eigin ljóma. Bilbó sá það stingast beint í gegnum Stórdrísilinn þar sem hann stóð furðu lostinn mitt í eigin geðvonsku. Hann hneig niður dauður og drísildátarnir flýðu æpandi undan sverðinu sem sveif í myrkrinu.

Sverðið var aftur slíðrað.„Fylgið mér fljótt nú!“ sagði rödd bæði í senn æst og róleg og áður en Bilbó fengi áttað sig á, hvað væri á seyði, tók hann á rás aftur, eins hratt og fætur toguðu, eins og áður aftastur í lestinni niður fleiri dimma ganga meðan hávaðinn í drísilsalnum fjarlægðist og dofnaði. En fölt ljós fór fyrir þeim.

„Hraðar, hraðar!“ sagði röddin. „Þeir verða ekki lengi að kveikja aftur á blysunum.“

„Bíðið aðeins við!“ sagði Dóri sem var aftarlega í lestinni næst á undan Bilbó, besti náungi. Hann bauð hobbitanum að klifra upp á axlir sér eftir því sem hann gæti með báðar hendur bundnar og síðan fóru þeir á harðahlaupum fastir í glamrandi keðjunum og margir hnutu þar sem þeir höfðu ekki hendurnar til að styðja sig með. Langalengi hlupu þeir áfram án þess að nema staðar og hljóta þá að hafa verið komnir lengst inn í iður fjallsins.

Þá loksins kveikti Gandalfur á stafnum sínum. Auðvitað var þetta enginn annar en Gandalfur, en nú voru allir svo uppteknir af að komast undan, að þeir hreinlega gleymdu að spyrja hann hvernig hann hefði farið að þessu. Nú dró hann sverð sitt aftur úr slíðrum og enn leiftraði það af sjálfu sér í myrkrinu. Það logaði venjulega því bjartara sem fleiri dríslar voru í nánd en nú blossaði það upp í bláum loga af gleði yfir að hafa drepið sjálfan stórhöfðingja hellisins. Það hafði ekki mikið fyrir því að sneiða í sundur dríslakeðjurnar og leysa alla fangana í snarhasti úr fjötrum. Þetta var sverðið Glamdringur eða Fjandhöggur, ef þið munið eftir því. En dríslarnir kölluðu það einungis Höggarann og hötuðu hann enn meira en Orkristann ef hægt væri að komast hærra en það. En nú höfðu þeir líka aftur náð Orkristi, því að Gandalfur var líka með hann í fórum sínum, hafði hrifsað hann af einum dauðskelkuðum dríslinum. Það mátti því segja að Gandalfur hugsaði fyrir flestu, og þó hann gæti kannski ekki hugsað fyrir öllu, var hann vinum sínum sannkölluð hjálparhella í neyð.

„Eru þá allir mættir?“ spurði hann og rétti Þorni sverðið Orkrist með hátíðlegu látbragði. „Látum okkur sjá — hér er Þorinn, tveir, þrír, fjórir, fimm, sex, sjö, átta, níu, tíu, ellefu — hvar eru Fjalar og Kjalar? Jú þarna eru þeir! tólf og þrettán og þá eru þeir allir komnir og þarna er herra Baggi sá fjórtándi. Jæja, jæja, verra gæti það verið, en líka gæti það verið talsvert betra. Engir hestar, enginn matur, vitum ekki einu sinni hvar við erum og flokkar bandóðra drísla á hælum okkar! Áfram nú!“

Og áfram héldu þeir. Gandalfur vissi hvað hann söng. Brátt fóru að berast að eyrum þeirra allskyns óhljóð úr dríslum og hræðileg öskur úr fjarska aftan úr göngunum sem þeir fóru um. Þeir urðu að auka hraðann sem mest þeir máttu og þá var nú verra með Bilbó. Hann gat ekki haldið í við þá — því að það er ótrúlegt hvað dvergar geta hlaupið hratt, skal ég segja ykkur — ef mikið við liggur — svo nú urðu þeir að skiptast á um að bera Bilbó á bakinu.

En dríslar komast enn hraðar en dvergar, og auk þess þekktu þeir hér vel til (þeir höfðu sjálfir grafið öll þessi göng) og voru þar að auki bálreiðir, svo það var alveg sama þótt dvergarnir hlypu sem fætur toguðu, þeir heyrðu hrópin og öskrin stöðugt nálgast. Brátt heyrðu þeir jafnvel slabbið frá dríslalöppunum, fjölda fóta sem virtust vera alveg á hælum þeirra. Nú fór jafnvel að bjarma fyrir blysum þeirra í göngunum fyrir aftan, auk þess sem þeir félagarnir voru nú farnir að þreytast.