Robert Jordan - Viersprong van de Schemer

Terwijl Samitsu nog worstelde met haar dilemma, ging de deur naar de gang open. Er kwam een bleke, strenge Cairhiense vrouw binnen, een hand kleiner dan de Aes Sedai. Haar dikke grijze haren waren in een knoet bijeengebonden in haar nek en ze droeg een donkergrijs gewaad dat bijna zwart leek. Dit was de huidige dracht van de dienaren van het Zonnepaleis. Bedienden kondigden zichzelf uiteraard nooit aan en vroegen geen toestemming om binnen te komen, maar Corgaide Marendevin was niet bepaald een gewone bediende. De zware zilveren ring met grote sleutels aan haar middel was het teken van haar rang. Wie er ook over Cairhien regeerde, de Hoedster der Sleutels regeerde eenvoudig over het Zonnepaleis. En er school niets onderdanigs in Corgaides manieren. Ze maakte een flauwe kniks die zorgvuldig zowel naar Samitsu als Sashalle gericht was. ‘Mij is gevraagd om u al wat ongewoon is te berichten,’ zei ze tegen niemand, hoewel het Samitsu was die het gevraagd had. Waarschijnlijk had ze even snel geweten van de machtsstrijd tussen hen als Samitsu en Sashalle zelf. Weinig in het paleis ontsnapte haar aandacht. ‘Mij is gezegd dat er een Ogier in de keuken is. Hij en een jongeman schijnen op zoek te zijn naar werk, maar ik heb nog nooit gehoord dat Ogier-steenhouwers samenwerken met mensen. En stedding Tsofu heeft bericht dat er in de nabije toekomst geen steenwerkers beschikbaar zouden zijn, uit geen enkele stedding, na de... gebeurtenissen.’ De pauze was nauwelijks te merken en haar sombere gezicht veranderde niet, maar de helft van alle geruchten over de aanval op het Zonnepaleis legde de schuld bij Altor en de andere helft bij de Aes Sedai. Een paar verhalen hadden het over de Verzakers, maar alleen om ze met Altor of met de Aes Sedai in verband te brengen.

Samitsu kneep haar lippen opeen en zette die vervloekte wirwar van zich af die Cairhienin maakten van alles waarbij ze betrokken waren. Het had weinig zin de betrokkenheid van de Aes Sedai te ontkennen; de Drie Geloften hadden niet veel effect in een stad waar een eenvoudig ja of nee zes elkaar tegensprekende geruchten kon laten ontstaan. Maar Ogier... De paleiskeukens namen zelden voorbijtrekkende vreemdelingen op, maar de koks zouden een Ogier waarschijnlijk wel een warme maaltijd geven, gewoon omdat ze zo zelden gezien werden. En sinds vorig jaar waren ze nog zeldzamer te zien. Soms zag men er wel een paar, maar ze liepen altijd heel snel, zoals alleen een Ogier kon doen. En ze bleven zelden langer op een plek dan om ergens te slapen. Ze reisden bijna nooit met mensen samen, laat staan dat ze met hen samenwerkten. Maar dit stel riep iets in haar gedachten op. Ze hoopte het naar boven te halen door een paar vragen te stellen en opende haar mond al.

‘Dank je, Corgaide,’ zei Sashalle met een glimlach. ‘Je bent heel behulpzaam. Maar zou je ons nu alleen willen laten?’ Kortaf zijn tegen de Hoedster van de Sleutels stond gelijk aan vuil beddengoed dat niet werd verschoond, slecht gekruide maaltijden, niet-geleegde nachtpo’s of boodschappen die verdwenen. Kortom: aan duizenden kleine vervelende dingen die je leven ellendig konden maken en je dwars konden zitten. Maar de glimlach haalde voor Corgaide de angel uit Sashalles woorden. Ze neeg haar hoofd instemmend en maakte opnieuw een vluchtige kniks, maar deze keer duidelijk naar Sashalle.

De deur was nog niet gesloten of Samitsu zette haar zilveren beker zo hard terug op het blad dat de warme wijn over haar pols spatte en keerde zich boos om naar de Rode zuster. Ze stond op het punt om de macht over Ailil kwijt te raken en nu scheen het Zonnepaleis zelf door haar vingers te glippen. Corgaide zou nog eerder vleugels krijgen en gaan vliegen dan dat ze voor zich zou houden wat ze hier gezien had. En wat ze ook zei, het zou zich als een lopend vuurtje door het paleis verspreiden, van de bedienden tot aan de stalknechten. Die laatste kniks had heel duidelijk gemaakt wat Corgaide ervan vond. Licht, wat haatte Samitsu Cairhien! De beleefdheid tussen de zusters onderling zat heel diep, maar Sashalles rang was niet hoog genoeg om over deze ramp haar tong in bedwang te houden en ze was van plan haar er flink van langs te geven. Ze staarde nijdig naar de ander en zag toen Sashalles gezicht – zag het toen, misschien wel voor het eerst, werkelijk – en plotseling wist ze waarom het haar zo’n moeite kostte om de Rode zuster rechtstreeks aan te kijken. Het was niet langer het gezicht van een Aes Sedai, dat buiten tijd en ouderdom stond. De meeste mensen wisten niet hoe zo iemand eruitzag tot iemand het hen aanwees, maar voor een andere zuster was het onmiskenbaar. Misschien was er nog iets blijven hangen, iets wat Sashalle er mooier deed uitzien dan ze werkelijk was, maar werkelijk iedereen kon zien dat ze nog net niet van middelbare leeftijd was. Dat besef verlamde Samitsu’s tong. Wat bekend was over vrouwen die gesust waren, was weinig meer dan een gerucht. Ze vluchtten weg en verborgen zich voor andere zusters, en uiteindelijk stierven ze. Gewoonlijk na niet al te lange tijd. Het verlies van saidar was meer dan de meeste vrouwen lang konden verdragen. Maar dat was allemaal maar kletspraat; voor zover ze wist had er al heel lang niemand meer moed gehad om te proberen er meer over te weten te komen. De zelden erkende vrees die in een donker hoekje van de geest van elke zuster huisde, dat dat noodlot in een onbewaakt ogenblik ook haar kon overkomen, weerhield iedereen ervan om meer te willen weten. Zelfs Aes Sedai konden hun ogen afwenden als ze iets niet wensten te zien. Maar altijd waren er die geruchten, hoewel ze zelden ter sprake kwamen en altijd zo vaag waren dat je je nooit voor de geest kon halen waar je ze voor het eerst had opgepikt, fluisteringen die je nauwelijks hoorde, maar die altijd rondzweefden. Er was een gerucht dat Samitsu zich maar half herinnerde, tot nu, dat zei dat een vrouw die gesust was weer jong werd als ze bleef leven. Dat had altijd belachelijk geleken, tot nu. Het vermogen om weer te geleiden had Sashalle niet alles teruggegeven. Ze zou weer jarenlang met de Kracht moeten oefenen om het uiterlijk terug te krijgen dat haar in de ogen van elke zuster weer tot Aes Sedai zou verheffen. Of... zou ze het terugkrijgen? Het leek onvermijdelijk, maar dit was onbekend gebied. En als haar gezicht veranderd was, was dan al het andere in haar ook veranderd? Samitsu huiverde, meer nog dan ze gehuiverd had bij de gedachte aan sussen. Misschien was het maar goed dat ze heel voorzichtig was geweest in haar pogingen te doorgronden hoe Damers Heling werkte. Sashalle speelde met haar Aielketting en leek zich niet bewust van Samitsu’s boosheid en haar onderzoekende blikken. ‘Het kan niets te betekenen hebben, of juist wel,’ zei ze, ‘maar Corgaide vertelde alleen maar wat ze gehoord heeft. Als we iets te weten willen komen, zullen we zelf moeten kijken.’ Zonder verder iets te zeggen nam ze haar rokken op en liep de deur uit. Samitsu had de keus om achter haar aan te gaan of achter te blijven. Maar dat laatste was ondenkbaar.

Sashalle was niet veel groter dan zij, maar ze moest zich haasten om bij te blijven toen de Rode zuster snel door de brede gangen met hun rechte gewelven liep. Vooroplopen was uitgesloten, tenzij ze bereid was het op een hollen te zetten. Ze knarsetandde in stilte. Openlijk ruziemaken met een zuster was op zijn best onbetamelijk. Sterker nog, het had helemaal geen zin. Het zou alleen maar het gat waar ze in zat dieper maken. Ze kreeg een sterke aandrang om tegen iets aan te schoppen.

De op regelmatige afstand staande olielampen gaven zelfs in de donkerste gangen voldoende licht. Slechts hier en daar hingen wat kleden met geordende afbeeldingen van jachtpartijen of dappere edelen in een veldslag. In een paar nissen stond wat gouden sierwerk of Zeevolk-porselein en in enkele gangen waren de kroonlijsten verwerkt tot een fries, waarvan het meeste onbeschilderd was gebleven. Dat was alles. Cairhienin verborgen hun rijkdommen, zoals ze met zoveel zaken deden.