Robert Jordan - Viersprong van de Schemer

Samitsu zuchtte. Ze wendde zich af van het vredige schouwspel buiten het venster en zorgde er voor dat ze haar rokken niet gladstreek. De in Jakanda gemaakte zilveren belletjes in haar haren tinkelden zachtjes, maar vandaag wist het geluid haar niet te kalmeren. Zelfs op haar best voelde zich nooit helemaal op haar gemak in haar verblijven in het paleis, hoewel een brullend vuur in de grote marmeren haard een gerieflijke warmte afgaf en haar bed in de kamer ernaast de best mogelijke veren matras en ganzendonzen kussens had. Al haar drie vertrekken vertoonden die veel te bewerkelijke en toch strenge Cairhiense stijf? Het witte pleisterwerk van de zoldering bestond uit overlopende vierkanten, de kroonlijsten waren zwaar verguld en de houten muurpanelen waren opgewreven tot ze donker glansden. Het massieve meubilair was nog donkerder, en afgewerkt met dunne lijnen van bladgoud en ingelegd met ivoren snijwerk in ingewikkelde patronen. Het kleed met het Tyreense maaswerk in deze kamer was veel te opzichtig. Het paste slecht bij de rest en benadrukte alleen maar de strengheid eromheen. De kamers deden de laatste tijd vaak aan als een kooi.

Maar wat haar helemaal ongemakkelijk maakte was de vrouw die midden in de kamer stond met haar handen op haar heupen. Sashalle had schouderlang, krullend haar, haar kin stond uitdagend omhoog en ze had haar blauwe ogen samengeknepen. Ze droeg uiteraard de Grote Serpent-ring aan haar rechterhand, maar ook een Aielketting en -armband van grote zilveren en ivoren kralen. Haar sieraden waren heel ingewikkeld bewerkt en staken nogal opzichtig af tegen haar heel gewone gewaad van bruine wol met een hoge halslijn. Het waren ook geen grove sieraden, maar... opzichtig en nauwelijks het soort dat een zuster zou willen dragen. Als Samitsu ooit kon ontdekken waarom Sashalle ze droeg, zou dat haar veel vertellen. De Wijzen, met Sorilea voorop, keken naar haar alsof ze een dwaas was dat ze het niet wist zonder het te vragen, en weigerden de moeite te nemen een antwoord te geven. Dat deden ze maar al te vaak, vooral Sorilea. Samitsu was er niet aan gewend om voor dwaas te worden versleten, en ze had er een enorme hekel aan. Het was niet voor het eerst dat ze moeite had om de blik van de ander te beantwoorden. Sashalle was de belangrijkste reden waarom ze ontevreden was, hoe goed alles verder ook verliep. Wat haar echter nog het meest dwarszat, was dat Sashalle een Rode zuster was en toch, ondanks haar Ajah, éédgezworen was aan de jonge Altor. Hoe kon een Aes Sedai eedgetrouw zijn aan iets of iemand anders dan de Witte Toren zelf? Hoe kon een Róde zuster in Lichtsnaam trouw zweren aan een man die kon geleiden? Misschien had Verin gelijk dat ta’veren de loop der dingen kon veranderen. Samitsu kon niet geloven dat er een andere reden zou zijn waarom eenendertig zusters, onder wie vijf Roden, een dergelijke eed zouden afleggen.

‘Vrouwe Ailil is benaderd door edelen die de meeste macht van Huis Riatin vertegenwoordigen,’ antwoordde ze met meer geduld dan ze voelde. ‘Ze willen dat ze de Hoogzetel van Riatin inneemt en ze wenst de instemming van de Witte Toren. Op zijn minst de instemming van de Aes Sedai.’ Omdat ze de ander niet langer wenste aan te staren – en dat ‘gevecht’ steeds te verliezen – schreed ze naar een ebbenhouten tafel. Op tafel stonden een zilveren dienblad en een met goud versierde zilveren schenkkan waaruit nog steeds de zwakke geur van kruiden opsteeg. Het vullen van een beker kruidenwijn gaf haar het voorwendsel om het oogcontact te verbreken. Ze zette de kan met een klap op het blad terug toen ze besefte dat ze blijkbaar een voorwendsel nodig had. Ze ontweek te vaak de blikken van Sashalle. Zelfs nu, merkte ze, keek ze de andere vrouw schuins aan. Tot haar teleurstelling kon ze zichzelf er niet toe brengen om Sashalle recht aan te kijken.

‘Zeg nee tegen haar, Sashalle. De laatste keer dat haar broer gezien werd was hij nog in leven, en opstandigheid tegen de Herrezen Draak is iets waar de Toren zich niet om hoeft te bekommeren; zeker niet nu de zaak is afgehandeld.’ Ze herinnerde zich Toram Riatin zoals hij het laatst gezien was. Hij rende toen regelrecht een vreemde mist in, die een vaste vorm kon aannemen en kon doden, een mist die de Ene Kracht kon weerstaan. Die dag had de Schaduw buiten de muren van Cairhien gelopen. Haar stem werd dun in een poging om niet te trillen. Niet van angst maar van woede. Dat was de dag geweest waarop het haar niet gelukt was de jonge Altor te helen. Ze haatte mislukkingen, haatte de herinneringen eraan. En ze vond dat ze zich niet hoefde te verantwoorden. ‘De meeste macht betekent nog niet alle macht. Degenen die nog steeds verbonden zijn aan Toram zullen haar weerstaan, desnoods met de kracht van wapens. Hoe dan ook, het aanwakkeren van onrust binnen de Huizen zelf is geen manier om de vrede te handhaven. Er heerst een hachelijk evenwicht in Cairhien, Sashalle, maar het is een evenwicht en dat mogen we niet verstoren.’ Ze hield op voordat ze er nog aan toe zou voegen dat Cadsuane misnoegd zou zijn als ze het wel deden. Dat zou bij Sashalle nauwelijks enig gewicht in de schaal leggen. ‘Er zal tóch wel onrust komen, of we die nu aanwakkeren of niet,’ zei de ander beslist. Haar frons was verdwenen toen Samitsu liet merken dat ze geluisterd had, maar haar opeengeklemde kaken bleven. Misschien was het meer koppigheid dan strijdlust, maar dat maakte nauwelijks uit. Sashalle probeerde haar niet te overtuigen, maar gaf alleen haar eigen positie aan. Wat haar nog het meest griefde was dat Sashalle het overduidelijk uit hoffelijkheid deed. ‘De Herrezen Draak is de heraut van onrust en verandering, Samitsu. De heraut die voorspeld werd. En zelfs als hij dat niet was, hebben we het hier nog steeds over Cairhien, hoor. Denk je echt dat ze opgehouden zijn met het spelen van Daes Dae’mar? Het oppervlak van het water mag dan kalm zijn, maar de vissen houden nooit op met zwemmen.’ Een Róde zuster die over de Herrezen Draak preekte als een straatredenaar. Licht! ‘En als je ongelijk hebt?’ Ondanks zichzelf snauwde ze. Drakenvuur! Sashalle bleef volmaakt kalm. ‘Ailil heeft elke aanspraak op de Zonnetroon afgezworen ten gunste van Elayne Trakand, en dat is wat de Herrezen Draak wenst, en ze is bereid om hem trouw te zweren als ik het vraag. Toram heeft een leger tegen Rhand Altor aangevoerd. Ik vind dat de we de verandering moeten doorvoeren en de kans moeten nemen, en dat zal ik haar ook zeggen.’

De belletjes in Samitsu’s haren tinkelden toen ze geprikkeld haar hoofd schudde en ze kon nog net een zucht inhouden. Achttien van die Draakgezworen zusters waren in Cairhien gebleven. Cadsuane had er een paar meegenomen en toen Alanna teruggestuurd om er nog meer te halen. Andere zusters van die achttien stonden hoger op de ladder dan zijzelf, maar de Wijzen van de Aiel hielden hen bij haar vandaan. Eigenlijk keurde ze dit alles af – Aes Sedai kónden geen leerlingen van wie dan ook zijn; het was ongehoord! – maar het maakte haar werk makkelijker. Zo konden ze zich niet met haar bemoeien, met Wijzen die hun levens bestuurden en over elk uur ervan waakten. Helaas keken de Wijzen om een voor haar ongrijpbare reden anders naar Sashalle en de andere twee bij Dumaisbron gesuste zusters. Gesust. Ze voelde een lichte huivering bij die gedachte, maar niet meer dan dat, en het zou nog minder zijn zodra ze er achter kwam hoe Damer Flin had geheeld wat niet geheeld had kunnen worden. Iémand kon tenminste een gesuste helen, zelfs al was het een man. Een man die kon geleiden. Licht, hoe makkelijk werd de gruwel van gisteren het ongemak van vandaag zodra je er aan gewend was.

Ze wist zeker dat Cadsuane voordat ze vertrokken was de zaken met de Wijzen zou hebben geregeld als ze geweten had van de verschillen met Sashalle en Irgain en Ronaille. Tenminste, ze dacht dat ze dat zeker wist. Het was niet de eerste keer dat ze bij een van de roemruchte plannen van de Groenen was betrokken. Cadsuane kon sluwer zijn dan een Blauwe zuster, met gekonkel in plannen en om listen heen gewikkeld en dat alles verborgen achter nog meer kuiperijen. Sommige konkelarijen werden opgezet om te mislukken waardoor andere plannen konden slagen, en alleen Cadsuane wist hoe het in elkaar zat, wat beslist geen geruststellende gedachte was. Hoe dan ook, deze drie zusters waren vrij om te komen en gaan wanneer ze wensten en te doen wat ze wilden. En ze hadden beslist geen trek in het opvolgen van de richtlijnen die Cadsuane had achtergelaten, of het volgen van de zuster die ze als leidster benoemd had. Alleen die krankzinnige eed aan Altor leidde of weerhield hen. Samitsu had zich haar hele leven nog nooit zwak of ongeschikt gevoeld, behalve als haar Talent haar in de steek liet, maar toch wenste ze dat Cadsuane zou terugkeren om het van haar over te nemen. Wat gefluister in Ailils oor zou natuurlijk elk verlangen van de vrouwe naar de Hoogzetel doen uitdoven, maar dat zou allemaal tot niets leiden, tenzij ze een manier vond om Sashalle van haar doel af te houden. Het maakte niet uit dat Ailil vreesde dat haar dwaze geheimpjes uitgekraamd werden, maar als er tegenstrijdigheden zaten in wat verschillende Aes Sedai tegen haar zeiden, besloot ze misschien wel dat ze beter achter de muren van haar landerijen kon verdwijnen dan te riskeren een zuster voor het hoofd te stoten. Cadsuane zou verstoord zijn als ze Ailil kwijtraakten. Samitsu zelf zou dat ook zijn. Ailil was het kanaal waardoor de helft liep van alle plannen die de edelen uitbroedden, en een maatstaf waaraan je kon aflezen of al dat gekonkel geen belangrijke verstoring zou veroorzaken. Die vervloekte Rode zuster wist dat. En als Sashalle haar toestemming aan Ailil gaf, zou de vrouw naar haar toe rennen in plaats van naar Samitsu Tamagowa.