Владимир Шитик - Апошняя арбіта

Адбіваючыся, Валя малаціла кулачкамі ў шырокія Паўлавы грудзі, шчасліва пасміхалася і прасіла шэптам:

— Пусці, людзі...

Вакол сапраўды было шмат прахожых. Яны паглядалі на гэту сцэнку добразычліва, з усмешкамі. Паўлу нават падумалася, што сярод іх, напэўна, ёсць яго або Валіны студэнты. Ды якое гэта зараз мела значэнне. Яму было добра, весела, ён радаваўся, што Валя побач, свая, родная.

— Больш не буду, здаюся,— Валя не вытрымала першай.

Але калі Павел паставіў яе на зямлю, крыху адбеглася і ўсё-такі крыкнула:

— Я памылілася, не з Сірыуса, з Лебедзя!..

Павел махнуў рукой, маўляў, што з такой паробіш...

Яны ўвайшлі на стадыён. Сёння тут разыгрываўся Вялікі кубак рэспублікі па шматбор’ю сярод юнакоў. Спаборніцтвы па апошняму віду праграмы — бегу — павінны былі пачацца праз якой паўгадзіны, і Павел з Валяй павярнулі на тэнісны корт. Абое любілі тэніс, аддавалі яму шмат вольнага часу.

3 раздзявалкі Павел выйшаў раней і, не чакаючы сяброўкі, пачаў размінацца. Яго рухі былі пластычныя, прыгожыя, як у гімнаста, і Валя, выпадкова зірнуўшы ў акно, залюбавалася. Высокі, стройны, мускулісты, Павел быў сапраўдным спартсменам. Некалі не адзін трэнер спрабаваў спакусіць яго кар’ерай чэмпіёна. Павел любіў спорт. Аднак яшчэ больш любіў астрафізіку. I чэмпіёнам не стаў толькі таму, што навука пакідала дужа мала часу на трэніроўкі. Затое зрабіўся спрытным, вынослівым. Таварышы нават жартавалі, што Гушча лепшы спартсмен сярод вучоных і лепшы вучоны сярод спартсменаў. Нягледзячы на тое што фізкультура стала масавай, неабходнай кожнаму чалавеку, што ў любой навуковай установе былі даволі класныя спартсмены, паспаборнічаць з Гушчай у тэнісе, фехтаванні, гімнастыцы, бегу мог мала хто. Павел гэтым ганарыўся, аднак і сам не здагадваўся, што яго спартыўныя якасці адыгралі далёка не апошнюю ролю, калі ў Касмічным цэнтры падбіралі кандыдатаў для будучага палёту. Валя пра гэта не ведала. Яна проста, як звычайна, была ў захапленні ад свайго друга. Толькі сёння ёй чамусьці было яшчэ і сумна. Не такі, як заўсёды, быў Павел — узбуджаны, незразумелы, няўважлівы.

Валя выбегла на корт, кінула Паўлу мячык.

— Пачынай!

Ракетка мільгала ў Паўлавых руках, а Валя зноў і зноў з трывогай адзначала, што ён рухаецца неяк запаволена, што яго ўдары страцілі былую дакладнасць. Яна лёгка адгадвала Паўлавы задумы і выйгравала адно ачко за другім.

Прайграўшы два сеты, Павел схіліўся перад дзяўчынай:

— Прызнаю, о непераможная, тваю сілу!

— Калі думкі тэнісіста лунаюць па-за кортам, яму літасці не будзе,— у тон Паўлу адказала Валя, разлічваючы, што ён зразумее намёк і нарэшце раскажа пра свае клопаты. Павел прамаўчаў.

Трыбуны вялізнай чашы Цэнтральнага стадыёна, поўныя гледачоў, гудзелі неспакойна, насцярожана, там-сям выбухаючы то крыкамі адабрэння, то роспачы — у кожнага спартсмена былі свае балельшчыкі. Некалі шматбор’е лічылася самым складаным відам спаборніцтваў, і ім займаліся толькі дарослыя. Але з цягам часу, калі на фізічнае выхаванне чалавека пачалі звяртаць не менш увагі, чым на яго адукацыю, яно стала і спортам юных.

У фінале ўдзельнічала дваццаць падлеткаў шаснаццацігадовага ўзросту. Дужыя, рослыя, яны паказвалі выдатныя вынікі. Асабліва паспяхова выступаў юнак у чырвонай майцы. Калі Павел з Валяй прабраліся на сваё месца ў ложы, ён якраз выходзіў на апошні круг. Бег ён на паўтары тысячы метраў, лёгка, як кажуць спартсмены, з запасам і значна апярэджваў бліжэйшага канкурэнта.

— Няўжо Віцька? — Валя паднесла далонь да вачэй.

I ў гэты момант юнак перасек фінішную лінію. Не паспелі сціхнуць апладысменты, як па стадыёне аб’явілі, што перамог выпускнік пятай сярэдняй школы Мінска Віктар Асадчы, устанавіўшы новы рэкорд рэспублікі.

Павел здзіўлена павярнуўся да Валі. Віця Асадчы быў яе брат. Павел ведаў, што хлопец — здольны матэматык і фізік, але пра яго спартыўныя поспехі нават не чуў. Ён папракнуў Валю:

— I ты не пахвалілася?!

— У кожнага свае таямніцы,— падкалола дзяўчына.— А Віця, калі ўжо расказваць, і ў касмаклубе займаецца...— Сказала і асеклася, бо на Паўлавым твары як цень прабег. Яна падумала, ці не з космасам звязаны сённяшні яго настрой — у касмаклубе ж і Павел займаўся. Але зноў не спытала. Калі маўчыдь, значыць, чамусьці не можа гаварыць, яна верыла яму.

Па дарозе дадому да іх далучыўся Віця.

Вечар быў ціхі і, як летам, цёплы. 3 вулічных клумбаў веяла водарам ранніх кветак. Вецер зрываў пялёсткі з каштанавых свечак, і тыя буйнымі белымі сняжынкамі павольна апускаліся на газоны, на тратуар, проста пад ногі. Звычайна такім вечарам, калі побач друг, хочацца гаварыць і гаварыць, пра патаемнае, дарагое, цікавае. Але і Павел, і Валя маўчалі. Добра яшчэ, што Віця, не астылы ад нядаўняй барацьбы, расказваў, як браў дзвюхметровую вышыню з гакам у дваццаць пяць сантыметраў, як штурхаў ядро... Занятыя сваімі думкамі, Павел і Валя зрэдку і недарэчы падтаквалі. Аднак хлопец не заўважаў гэтага. Ён усё яшчэ быццам быў на сектарах стадыёна.