Robert Silverberg - Oblicza Wód

Rzadko widywał niebo tak przejrzyste, a Krzyż Hydros tak lśniący, jak tej nocy. Powietrze było idealnie nieruchome. Morze spokojne. Jak okręt mógł poruszać się na tak gładkiej powierzchni morza, w bezwietrzną noc? A jednak poruszał się. Jakby pod wpływem czarów ślizgał się gładko przez mrok. Podróżowali już od wielu godzin. Blask Oblicza bladł, aż stał się tylko purpurową smugą na horyzoncie, potem mniej niż smugą i w końcu zniknął prawie zupełnie. Rankiem będą już daleko na Morzu Pustym.

Lawler leżał samotnie na stosie sieci przy rufie.

Nigdy w całym swoim życiu nie czuł się tak samotny jak teraz.

Pozostali w milczeniu kręcili się po pokładzie, pracowali przy żaglach, linach, bomach, wantach, całym tym zawiłym oprzyrządowaniu żeglarskim, którego nigdy nie rozumiał, a teraz wyrzucił ze swojego umysłu. Nie potrzebowali go, a on nie chciał mieć z nimi nic wspólnego. Byli maszynami, częściami większej maszyny. Tik. Tik.

Sundira podeszła do niego zaraz po tym, jak wypłynęli.

— Wszystko w porządku — powiedziała. — Nic się nie zmieniło.

Kiedy podeszła do niego, zadrżał i odwrócił się. Nie mógł na nią patrzeć.

— Mylisz się — powiedział. — Wszystko się zmieniło. Teraz jesteś częścią maszyny. I chcesz mnie w nią wciągnąć. Ona tyka, a ty tańczysz.

— To nie jest tak, Val. Też byłbyś tą maszyną. A także tykaniem. Byłbyś tańcem.

— Nie rozumiem.

— Oczywiście, że nie. Jak mógłbyś rozumieć? — Dotknęła go czule, a on odsunął się, jakby podejrzewając, że może go zmienić samym dotknięciem. Popatrzyła na niego z żalem. — Dobrze — powiedziała cicho. — Jak chcesz.

To było wiele godzin temu. Nie poszedł z innymi do kuchni na wieczorny posiłek, ale nie czuł głodu. Nie miałby nic przeciwko temu, żeby już nigdy nie jeść. Nie mógł znieść myśli, że miałby siedzieć z nimi przy jednym stole. Jedyny niezmieniony człowiek na tym okręcie pełnym żywych trupów… jedyny prawdziwy…

Słowa. Okruchy pamięci. Zaginiony wiersz, ze starego zaginionego świata.

Lawler spojrzał w górę, na zimny blask odległych gwiazd. Spłynął na niego nieoczekiwany spokój. Zdziwiło go, jak bardzo czuł się spokojny, jakby przekroczył granicę, do której sięgają burze. Nawet w czasach, kiedy mógł uspokajać się uśmierzychą, rzadko kiedy był tak spokojny jak teraz.

Dlaczego? Czyżby Oblicze miało nad nim jakąś tajemniczą moc nawet na odległość, tak jak w przypadku Sundiry?

Wątpił w to. Nie miało na niego wpływu. Z pewnością znajdował się poza zasięgiem jego działania. Nic nie mogło oddziaływać na jego umysł poza ciemną otchłanią nieba, lekkim kołysaniem morza i ostrym, jasnym blaskiem gwiazd. Był jeszcze Krzyż rozciągający się na południu, ogromny, podwójny łuk słońc — bilionów słońc, jak ktoś mu kiedyś powiedział. Biliony słońc! I dziesiątki bilionów światów! Jego mózg uginał się pod ciężarem tej wizji. Rojne mnóstwo światów — miast, kontynentów, stworzeń z tysiąców tysięcy rodzajów…

Patrzył na nie wszystkie i gdy tak patrzył, powoli zaczynał dostrzegać nowy obraz, z początku bezkształtny, później bardzo szybko nabierający wyrazistości, tak że w końcu prawie nie zostało w jego umyśle miejsca na nic innego. Ujrzał gwiazdy jako jedną rozległą pajęczynę, pojedynczy, ogromny twór metafizyczny, połączony w tajemniczą galaktyczną jedność, dokładnie tak samo jak łączyły się ze sobą w jedną całość poszczególne ogniwa tego wodnego świata.

W próżni pulsowały linie sił; płynęły przez firmament jak rzeki krwi łączące wszystko ze wszystkim. Ta nieprzerwana sieć łączności pulsowała między światami. Czuł oddech wszechświata, jak żywej istoty, płonącej niegasnącą witalnością.

Hydros należała do nieba; a niebo było jednolitym, wielkim, płonącym i czującym tworem. Wejdź w Hydros, a staniesz się częścią Wszystkiego. To była propozycja. I tylko on, z całego wszechświata, zdecydował się odrzucić propozycję połączenia z tym ogromnym tworem.

Tylko on.

Czy naprawdę tego chciał, tej samotności, tej straszliwej niezależności ducha?

Oblicze oferowało nieśmiertelność — nawet boskość — w obrębie jednego, ogromnego, zjednoczonego organizmu. On jednak wolał pozostać Valbenem Lawlerem i niczym więcej, tylko Valbenem Lawlerem. Dumnie odwrócił się od tego, czym obdarzono wszystkich uczestników tej podróży. Niech biedny, skłopotany Quillan z przyjemnością odda się bogu, którego szukał całe życie; niech mały Dag Tharp znajdzie w Obliczu takie pocieszenie, jakiego szukał; niech tajemniczy Gharkid, który przez całe życie poszukiwał czegoś większego od siebie, płynie na Oblicze. Nie ja. Ja nie jestem do nich podobny.

Pomyślał o Kinversonie. Nawet on, ten gburowaty, samotny człowiek, opowiedział się całkowicie za Obliczem. Delagard. Sundira.

No cóż, niech tak będzie, powiedział sobie Lawler. Jestem, kim jestem. Na dobre czy złe.

Położył się, patrząc w gwiazdy i pozwalając, by gorejąca jasność Krzyża wypełniła mu umysł. Jak tu spokojnie, pomyślał. Jak cicho.

— Val? To ja.

Podniósł oczy. Blask gwiazd oświetlił mu twarz. Przed nim stała Sundira.

— Czy mogę posiedzieć z tobą? — spytała.

— Jeśli chcesz. Przysiadła obok.

— Rozglądałam się za tobą w mesie. Nie było cię tam. Powinieneś coś zjeść.

— Nie byłem głodny. Nadal jecie, teraz, kiedy ulegliście przemianie?

— Oczywiście, że tak. To nie jest tego rodzaju przemiana.

— Pewnie tak. Skąd mógłbym wiedzieć?

— Tak, skąd mógłbyś wiedzieć. — Pogładziła lekko jego rękę. Tym razem nie cofnął jej. — Nie zmieniłam się tak bardzo, jak sądzisz. Nadal cię kocham, Val. Powiedziałam, że tak będzie, i to prawda.

Skinął głową. Nie miał nic do powiedzenia.

Czy nadal ją kochał? Zastanawiał się. Czy to w ogóle było możliwe?

Objął ją ramieniem. Jej skóra była gładka, chłodna, znajoma. Miła. Sundira przytuliła się do niego. Mogli być dwojgiem jedynych ludzi na świecie. Nadal wydawała mu się człowiekiem. Pochylił głowę i lekko pocałował zagłębienie między brodą i ramieniem, a ona zaśmiała się.

— Val — westchnęła. — Och, Val.

To wszystko, tylko jego imię. O czym myślała, co zostawiła niedopowiedziane? Że chciała, aby popłynął z nią na Oblicze? Że nadal ma nadzieję, że on to zrobi? Że modliła się, aby poszedł do Delagarda i błagał, aby zawrócił okręt i zabrał go z powrotem na wyspę, żeby i on mógł poddać się przemianie?

Czy powinienem z nią popłynąć?

Czy odmowa była pomyłką?

Przez moment ujrzał siebie wewnątrz maszyny, jako jej część, jako część całości — nareszcie uległy, tańczący z pozostałymi.

Nie. Nie. Nie. Nie.

Jestem, kim jestem. Zrobiłem to, co zrobiłem, ponieważ jestem tym, kim jestem. Leżał na wznak z Sundira skuloną u jego boku i znowu patrzył w gwiazdy. Ujrzał jeszcze jedną wizję: obraz Ziemi, która kiedyś istniała, Ziemi, która zginęła.

Znowu wróciło wielkie, romantyczne marzenie o dawno straconej Ziemi, tej błękitnej i cudownej planecie, zniszczonej, macierzystej planecie ludzkości; zobaczył ją tak, jak zawsze chciał, żeby wyglądała: jako spokojny i harmonijny świat pełen kochających się ludzi, niebo, idealną jedność. Czy kiedykolwiek taka była? Prawdopodobnie nie, pomyślał. Prawie na pewno nie. Była miejscem jak każde inne, gdzie zło miesza się z dobrem, są błędy i porażki. W każdym razie ten świat zniknął z wszechświata, zmieciony przez złośliwy los.