Robert Silverberg - Zamknięty świat

Bardzo się stara, by to głupie uczucie zażenowania nie wyszło na jaw. Wie, jak bardzo nie pasuje ono do jego publicznego wizerunku. Siegmund równy gość. Siegmund dziecko szczęścia, któremu już od urodzenia było pisane Louisville. Siegmund zawołany jebur, którego żądzę zaspokajają najpiękniejsze mieszkanki Miastowca 116.

Gdyby tylko się domyślali, jaki bezbronny chłopczyk kryje się pod tym wszystkim. Słaby, nieśmiały Siegmundzik, przerażony, że wspina się zbyt szybko; przepraszający samego siebie za swój sukces. Siegmund pokorny. Siegmund niepewny.

A może to też tylko poza? Czasem myśli, że ten schowany, prywatny Siegmund to też jedynie fasada, którą wzniósł, by móc polubić siebie, a ta powłoka nieśmiałości gdzieś w głębi, pod sobą, kryje prawdziwego Siegmunda, w każdym calu tak twardego, zarozumiałego i przeskakującego szczeble kariery, jak ten, którego zna świat.

Ostatnio już prawie co rano jeździ do Louisville. Wzywają go jako konsultanta. Niektóre grube ryby upatrzyły go sobie nawet na ulubieńca — Lewis Holston, Nissim Shawke, Kipling Freehouse, wszyscy z najwyższych kręgów władzy. Siegmund wie, że wysługują się nim, zrzucając na niego najgorsze, najnudniejsze prace, którymi nie mają ochoty zająć się osobiście. Grają na jego ambicjach. Siegmundzie, trzeba napisać sprawozdanie o statystyce mobilności klasy robotniczej. Siegmundzie, ułóż tabelę równowagi hormonalnej w środkowych miastach. Siegmundzie, jaki współczynnik utylizacji odpadów mamy w tym miesiącu? Siegmundzie to, Siegmundzie tamto. Ale on też ich wykorzystuje. W miarę jak zaczynają przyzwyczajać się, że wyręcza ich w myśleniu, Siegmund szybko robi się niezastąpiony. Nie ulega wątpliwości: jeszcze rok, dwa i będą musieli poprosić go, by przeprowadził się na wyższy poziom. Być może przeniosą go najpierw do Toledo albo Paryża, lecz najprawdopodobniej, gdy tylko zwolni się jakieś miejsce, wezmą go prosto do Louisville. Louisville przed dwudziestką! Czy ktoś przed nim tego dokonał?

Być może do tego czasu będzie już czuł się swobodnie , wśród członków klasy rządzącej.

Czuje, jak śmieją się z niego w duchu. Są na szczycie od tak dawna, że zapomnieli już, iż inni nadal z wysiłkiem pną się w górę. Taki Siegmund musi wydawać im się komiczny: gorliwy, namolny karierowicz, którego aż skręca, aby się wspiąć do ich poziomu. Tolerują go, bo jest zdolny — kto wie, czy nie bardziej aniżeli większość z nich — lecz go nie szanują. Mają go za głupca, skoro tak mocno pożąda tego, czym oni zdążyli się już znudzić.

Taki Nissim Shawke, na przykład. Jedna z dwu czy trzech najważniejszych figur w miastowcu. (Kto jest najważniejszy — tego nawet Siegmund nie wie. Na samych wyżynach władza staje się nieuchwytną abstrakcją; w pewnym sensie każdy w Louisville włada niepodzielnie całą budowlą, z drugiej strony, wydaje się, że nie włada nią nikt.) Zdaniem Siegmunda, Shawke musi mieć około sześćdziesiątki, ale wygląda znacznie młodziej. Szczupły, atletyczny mężczyzna o oliwkowej cerze i chłodnych oczach, emanujący fizyczną siłą. Przezorny, czujny — ma wielką moc oddziaływania. Sprawia wrażenie niezwykle dynamicznego, o niewyczerpanych zasobach energii. Jednak, o ile Siegmund się orientuje, tak naprawdę nie kiwa nawet palcem. Wszystkie sprawy rządowe przekazuje podwładnym, przemykając przez swoje liczne gabinety na czubku miastowca, jak gdyby problemy budowli były zwykłą iluzją. Po co ma się wysilać? On zdobył już szczyt. Może nabierać wszystkich — wszystkich oprócz Siegmunda. Shawke nie musi już działać, wystarczy, że jest. Teraz on odmierza czas i korzysta z uroków swojej pozycji. Rozsiadł się niczym renesansowy książę, a jedno jego słowo może wrzucić do zsuwni niemal każdego. Jedna notatka skreślona jego ręką jest w stanie odmienić wiele najtrwalszych tendencji w prowadzonej w monadzie polityce. Mimo to Shawke nie wymyśla nowych programów, nie utrąca żadnych propozycji, nie wychodzi naprzeciw żadnym wyzwaniom. Mieć taką władzę i nie korzystać z niej — dla Siegmunda to jak kpina z samej idei rządzenia. Bierność, jaką przejawia Shawke, jest jak zamierzona pogarda dla wartości, które Siegmund wyznaje. Sardoniczny uśmieszek administratora szydzi z wszelkiej ambicji. Kwestionuje, że służba społeczeństwu to jakakolwiek zasługa. Jestem tu, wydaje się mówić każdym gestem, i to mi wystarcza; niech miastowiec sam troszczy się o siebie; tylko idiota może z własnej woli brać na siebie brzemię obowiązków. Siegmund, rwący się do władzy, czuje, jak pod wpływem postawy zarządcy jego duszę zaczyna toczyć robak niepewności. A jeżeli Shawke ma rację? Jeśli zajmując jego miejsce za jakieś piętnaście lat, przekonam się, że to wszystko nie było warte zachodu? Nie, to niemożliwe. Shawke jest po prostu chory. Jego dusza jest pusta. Życie musi mieć sens, a służba społeczeństwu właśnie mu go nadaje. Mam zdolności, by rządzić moimi rodakami; zdradziłbym ludzkość i siebie, gdybym wykręcał się od tego, co jest moim powołaniem. Nissim Shawke myli się i żal mi go.

Tylko czemu tak się kurczę, kiedy patrzę mu w oczy?

Shawke ma córkę, Rheę, która mieszka w Toledo, na 900 piętrze, i jest żoną Paola — syna Kiplinga Freehouse'a. Członkowie rodów z Louisville bardzo często żenią się między sobą. Dzieci administratorów zazwyczaj nie mieszkają w Louisville — to miasto jest zarezerwowane dla tych, którzy naprawdę rządzą. Ich latorośle, o ile same nie zostaną zarządcami, przeważnie osiedlają się w Paryżu lub Toledo, położonych bezpośrednio pod Louisville. Jako potomstwo możnych tworzą tam uprzywilejowaną kastę. Siegmund bardzo często lunatykuje właśnie w tych dwu miastach, a Rhea Shawke to jedna z jego ulubienic.

Jest od niego o dziesięć lat starsza. Po ojcu odziedziczyła prężne i muskularne ciało: smukła, trochę męska sylwetka, nieduże piersi i płaskie pośladki — wszystko solidnie umięśnione. Ma ciemną cerę, ostry, lecz kształtny nos i oczy błyszczące wewnętrznym rozbawieniem. Jest matką zaledwie trójki dzieci. Siegmund nie wie, czemu jej rodzina jest tak nieliczna. Bystra i rozumna — Rhea jest zawsze dobrze poinformowana. Ma też najbardziej biseksualne skłonności ze wszystkich jego znajomych. Jak Siegmund wie, z mężczyznami jest namiętna jak dzika kotka, ale opowiadała mu również o przyjemności, jaką daje jej kochanie się z kobietami. Wśród jej podbojów jest żona Siegmunda, Mamelon, która, jego zdaniem, jest pod wieloma względami młodszą wersją Rhei. Może właśnie dlatego córka Shawke'a tak go pociąga — łącząc w sobie wszystko to, co najciekawsze w jej ojcu i w Mamelon.

Siegmund bardzo wcześnie osiągnął seksualną dojrzałość. Swoje pierwsze erotyczne eksperymenty robił już jako siedmiolatek — dwa lata wcześniej niż wynosi średnia w miastowcu. Nim skończył dziewięć lat, był już dobrze obeznany z techniką stosunku i tradycyjnie dostawał najwyższe oceny na zajęciach z kontaktów fizycznych — przedmiotu, który szedł mu tak dobrze, iż pozwolono mu przeskoczyć do klasy jedenastolatków. Zaczął dojrzewać płciowo, gdy miał dziesięć lat; skończywszy dwanaście, ożenił się z ponad rok od niego starszą Mamelon. Szybko uczynił ją ciężarną i Kluverowie mogli wyprowadzić się z chicagowskiego dormitorium dla nowożeńców do własnej mieszkalni w Szanghaju. Seks zawsze był dla niego przyjemnością samą w sobie, ale dopiero niedawno zaczął uświadamiać sobie jego rolę w kształtowaniu charakteru.

Siegmund bardzo aktywnie lunatykuje. Młode kobiety nudzą go — zdecydowanie woli te po dwudziestce, takie jak Principessa Mattern i Micaela Quevedo z Szanghaju. Albo Rhea Freehouse. Doświadczone kochanki są w łóżku znacznie lepsze niż większość podlotków, ale nie to jest dla niego najważniejsze. Koniec końców wszystkie szparki są dość podobne i uganianie się za nimi dla samej nowości już dawno przestało go interesować. W tym względzie Mamelon w zupełności zaspokaja wszystkie jego potrzeby. Chodzi o to, że czuje, jak wiele starsze partnerki uczą go o świecie, w jakiś tajemniczy sposób dzieląc się z nim własnym doświadczeniem. To dzięki nim wnika delikatnie w meandry dorosłego życia, z jego kryzysami, konfliktami i radościami, poznając głębię ludzkiej osobowości. Siegmund uwielbia się uczyć. Jest przekonany, iż jego własna dojrzałość bierze się z rozległych erotycznych kontaktów, jakie łączą go ze starszymi od niego kobietami.