Герберт Уэллс - Чалавек-невідзімка

Але ўсё ж яны мяне не знайшлі.

Я стаяў, назіраючы, як яны шукаюць мяне, і праклінаў лёс за сваю няўдачу, таму што я застаўся без адзення. Потым я накіраваўся ў закусачную, выпіў крыху малака і прысеўшы ля каміна, стаў абдумваць сваё становішча.

Неўзабаве прыйшлі два прыказчыкі і сталі вельмі горача абмяркоўваць здарэнне. Якую лухту яны гаварылі! Я пачуў занадта перабольшаны расказ аб праведзеных мною спусташэннях і самыя розныя здагадкі аб маім месцазнаходжанні. Потым я зноў стаў абдумваць план дзеянняў. Сцягнуць што-небудзь у магазіне, асабліва пасля ўсёй гэтай мітусні, было зусім немагчыма. Я спусціўся ў склад — паглядзець, ці не пашанцуе запакаваць і адправіць пакет, але я не зразумеў іх сістэмы кантролю. Каля адзінаццаці гадзін я вырашыў, што ў магазіне заставацца няма сэнсу, і ўжо снег растаяў і было цяплей, чым напярэдадні, і я выйшаў на вуліцу. Я быў у роспачы ад сваёй няўдачы, а адносна будучага планы мае былі самыя смутныя.

— Цяпер вы пачынаеце разумець, — працягваў Невідзімка, — усю нязручнасць майго становішча. У мяне не было ні прыстанішча, ні вопраткі, а апрануцца — значыць адмовіцца ад усіх маіх пераваг, ператварыцца ў нешта дзіўнае і страшнае. Я нічога не еў, таму што прымаць ежу, гэта значыць, напаўняць сябе непразрыстым рэчывам і стаць агідна бачным.

— Аб гэтым я і не падумаў, - сказаў Кемп.

— Так, і я таксама. А снег адкрыў мне вочы на іншую небяспеку. Я не змог выходзіць на вуліцу, калі ішоў снег: ён аблепліваў і такім чынам выдаваў. Дождж таксама выдаваў бы маю прысутнасць, абводзячы мяне вадзяным контурам і ператвараючы мяне ў пабліскваючую паверхнасць чалавека — у пузыр. А туман? Пры тумане я ператвараўся б у мутны пузыр, у вільготны абрыс чалавека. Акрамя таго, бадзяючыся па вуліцах у лонданскай атмасферы, я пэцкаў ногі, а на скуры асядалі сажа і пыл. Я не ведаў, колькі спатрэбіцца часу, каб гразь выдала мяне; але я ясна разумеў, што гэта не за гарамі, паколькі размова ішла аб Лондане. Я накіраваўся да трушчобаў каля Грэйт-Портленд-стрыт і апынуўся ў канцы вуліцы, дзе жыў раней. Я не пайшоў гэтай дарогай, таму што насупраць яшчэ дымных руін дома, які я падпаліў, стаяў густы натоўп. Мне трэба было знайсці вопратку. Тут мне кінулася ў вочы адна з тых карчомак, дзе прадаецца ўсё: газеты, ласункі, цацкі, канцылярскія прылады, ёлачныя ўпрыгожанні і так далей; у вітрыне я заўважыў цэлую выстаўку масак і насоў — і гэта зноў падказала мне тую ж думку, што і цацкі ў «Omnium». Я павярнуў назад, ужо з акрэсленай мэтай, і пазбягаючы шматлюдных вуліц, накіраваўся да глухіх кварталаў на поўнач ад Стрэнда: я ўспомніў, што дзесьці ў гэтых месцах гандлююць вырабамі два ці тры тэатральныя касцюмеры.

Дзень быў халодны, уздоўж вуліц дзьмуў пранізлівы паўночны вецер. Я ішоў хутка, каб на мяне не натыкаліся ззаду. Кожнае скрыжаванне ўяўляла для мяне небяспеку, за кожным прахожым я павінен быў пільна сачыць. У канцы Бедфорд-стрыт нейкі чалавек, міма якога я праходзіў, нечакана павярнуўся і, наляцеўшы прама на мяне, збіў мяне на маставую, дзе я ледзьве не трапіў пад колы пралёткі. Рамізнікі, якія тут знаходзіліся, вырашылі, што з ім адбылося нешта накшталт удара. Гэта сутыкненне так падзейнічала на мяне, што я зайшоў на рынак Ковент-Тардэн і там сеў у куток, каля латка з фіялкамі, задыхаючыся і дрыжучы ад страху. Я, мусіць, моцна прастудзіўся і вымушаны быў неўзабаве пайсці адтуль, каб не прыцягнуць увагу сваім чханнем.

Нарэшце я дасягнуў мэты сваіх пошукаў, - гэта была брудная, заседажаная мухамі крама ў завулку каля Друры-Лейн, з акном, поўным тэатральных касцюмаў, фальшывых каштоўнасцяў, парыкоў, туфляў, даміно і фотаздымкаў акцёраў. Крама была старая, нізкая і цёмная, а над ёю высіліся яшчэ чатыры паверхі змрочнага, панурага дома. Я зазірнуў у акно і, не заўважыўшы нікога ў краме, увайшоў. Падвешаны да дзвярэй званочак бразнуў. Я пакінуў дзверы адчыненымі, а сам шмыгнуў міма пустога манекена і схаваўся ў кутку за вялікім трумо. З хвіліну ніхто не з'яўляўся. Потым я пачуў у краме нечыя цяжкія крокі.

Я паспеў ужо скласці план дзеянняў. Я думаў прабрацца ў дом, схавацца дзе-небудзь наверсе, дачакацца зручнай хвіліны і, калі ўсё сціхне, падабраць сабе парык, маску, акуляры і касцюм, а там непрыкметна выслізнуць на вуліцу, магчыма ў вельмі недарэчным, але ўсё ж праўдападобным выглядзе. Між іншым, я спадзяваўся ўзяць і грошы, якія трапяцца пад руку.

Чалавек, які зайшоў у краму, быў маленькі гарбун з нахмураным лбом, доўгімі рукамі і вельмі кароткімі крывымі нагамі. Мусіць, мой званок застаў яго за ядой. Ён запытальна агледзеў краму, потым чаканне на яго твары змянілася здзіўленнем і нарэшце гневам, калі ён пераканаўся, што ў краме нікога няма. «Чорт бы ўзяў гэтых хлапчукоў!» — прагаварыў ён. Ён выйшаў на вуліцу і паглядзеў направа і налева. Праз хвіліну ён вярнуўся, са злосцю зачыніў дзверы нагой і, бармочучы штосьці сам сабе, накіраваўся да дзвярэй, адкуль выйшаў упершыню.