Кир Булычев - Выкраданне Чарадзея

— Значыць, вы ўпэўнены, што нам патрэбен гэты адважны воін, якога ледзь былі не забілі ў сутычцы?

— А чаму вучонаму нельга быць воінам?

— Разумна. Але нічога не даказвае.

Кін адгарнуў далоняю партрэты і паклаў на вызваленае месца выяву аднавокага хлапчука. І тут Ганна зразумела, што гэта быў не хлапчук, а дарослы чалавек.

— Гэта карлік?

— Карлік.

— А што ён тут робіць? Таксама родзіч?

— А калі блазан?

— Ён занадта проста адзеты для гэтага. І сярдзіты. Блазан не павінен быў весяліцца. Само пачварства было падставай для смеху.

— Добра, не буду спрачацца, — сказала Ганна. — Але мы ўсё роўна нічога не ведаем.

— На жаль, пакуль што вы маеце рацыю, Ганна. Ганна зноў падсунула да сябе партрэт свайго ўлюбёнца: вогненныя кудзеркі, сакаліны позірк, цэлы сажань у плячах, футравая шапка сціснута ў нервовым магутным кулаку…

— Вядома, варыянт спакуслівы, — сказаў Кін.

— Вам не падабаецца, што ён прыгожы? Леанарда да Вінчы таксама займаўся спортам, а Аляксандр Македонскі ўвогуле з каня не злазіў.

Партрэты ляжалі ў рад, зусім жывыя, і цяжка было паверыць, што ўсе гэтыя людзі памерлі шмат соцень гадоў назад. «Хоць, — падумала Ганна, — я ж таксама памерла шмат соцень гадоў назад…»

— Можа быць, — пагадзіўся Кін і выбраў са століка два партрэты: князя ў сінім плашчы і рыжага прыгажуна.

— Калегі, — заглянуў у вялікі пакой Жуль. — Прадаўжэнне будзе. У нас яшчэ паўгадзіны. А там нехта прыехаў.

Шар быў уключаны і скіраваны на рыцарскі стан у трынаццатае стагоддзе. Вечарэла. Неба над лесам стала бясколернае, на яго фоне лес быў амаль што чорны, і промні перад захадам сонца, што павісла над сцяной крэпасці, высвечвалі на гэтым цьмяным занавесе постаці працэсіі, якая выпаўзала на бераг.

Паперадзе ехалі конна некалькі рыцараў у белых і чырвоных плашчах, два манахі ў чорных, падаткнутых за пояс расах, за імі восем стомленых насільшчыкаў валаклі крытыя насілкі. Потым з лесу паказаліся пехацінцы і, нарэшце, дзіўная будыніна: шасцёрка быкоў цягнула драўляную платформу, на якой было замацавана нешта накшталт сталовай лыжкі для велікана.

— Што гэта? — спыталася Ганна.

— Катапульта, — адказаў Кін.

— А што ў насілках?

У прыцемку было відаць, як Жуль паціснуў плячыма.

Насільшчыкі з палёгкаю апусцілі сваю ношу на прыгорак, і наўкола сабраўся натоўп.

Моцныя пальцы схапілі знутры за краі полага, рэзка тузанулі яго, і на зямлю выскачыў грузны пажылы мужчына ў расе бэзавага колеру і ў маленькай чорнай шапачцы. На грудзях у яго блішчаў вялікі сярэбраны крыж. Чырванашчокі круглы твар быў абведзены коратка падстрыжанаю чорнаю барадой. Рыцары акружылі мужчыну і павялі да шатра.

— Ёсць падазрэнне, — сказаў Кін, — што да нас завітаў яго праасвяшчэнства, епіскап рыжскі Альберт. Вялікі гонар.

— Гэта начальнік мечаносцаў? — спыталася Ганна.

— Фармальна — не. На самай справе — валадар нямецкай Прыбалтыкі. Значыць, да штурму Замошша ордэн ставіцца сур'ёзна.

Епіскап затрымаўся на схіле, прыставіў далонь казырком да вачэй і глядзеў на горад. Рыцары штосьці тлумачылі яму. Насільшчыкі, кінуўшы паклажу, уселіся на траву.

Ратнікі пагналі платформу з катапультай у бок моста цераз ручай. Ад групы рыцараў, якія акружалі епіскапа, адлучыўся рыцар, той, што ледзь не забіў рыжага прыгажуна. За ім у чорнай сутане адзін з набліжаных епіскапа. Ратнікі падвялі каня.

— Сцяг не забудзьцеся, брат Фрыдрых, — сказаў манах.

— Брат Тэадор возьме, — сказаў рыцар. Ратнік дапамог рыцару сесці ў сядло з высокай пярэдняй лукой. Левая рука ў рыцара рухалася незграбна, нібыта пратэз, на правай пальчатка была кальчужная, на левай — жалезная.

— Пачакайце! — крыкнула Ганна. — Ён жа гаворыць! Вы наладзілі гук?

Кін усміхнуўся.

— Ён па-расейску гаворыць.

— Не, па-нямецку. Мы ж не чуем. Тут іншы прынцып. Ведаеце, што бываюць глуханямыя, якія па губах могуць здагадацца, пра што гаворыць чалавек?

— Ведаю.

— Наша прыстаўка прачытвае з губ. І перакладае.

Каля моста цераз ручай да рыцара далучыўся малады барадаты дваранін у чырвоным плашчы з доўгім, раздвоеным на канцы вымпелам, прымацаваным да дрэўка дзіды. Вымпел быў белы, а на ім — дзве чырвоныя вежы з варотамі, зверху — тыяра.

Рыцары падняліся па схіле да горада, прытрымалі коней каля рова. Малады мечаносец узняў апраўлены ў серабро рог. Крэпасць маўчала.

Ганна сказала:

— Не люблю шматсерыйных пастановак, заўсёды час зацягваюць. — Згатуйце пакуль нам кавы, — сказаў Жуль. — Калі ласка.