Кир Булычев - Выкраданне Чарадзея

Шар падняўся на вышыню пляцоўкі і завіс. Потым павольна пачаў рухацца ўздоўж пляцовак. І Ганна магла зблізку разгледзець людзей, якія жылі ў яе краях семсот гадоў назад.

На вежавай пляцоўцы таксама ўсё было няправільна. Там павінны былі стаяць суровыя воіны ў высокіх русінскіх шлемах, іх чырвоныя шчыты павінны былі грозна зіхацець на сонцы. А на самой справе публіка на вежах Замошша вяла сябе так, як на стадыёне. Людзі не жадалі зразумець усёй сур'ёзнасці становішча, у якім апынуліся. Яны перамаўляліся, смяяліся, размахвалі рукамі, разглядалі асадную вежу. Круглатварая маладзіца з дзіцем на руках балбатала штосьці з проставалосай старою, потым развязала на грудзях тасёмку сваёй прасторнай, у складках, шэрай сукенкі з вышыўкай на каўняры і стала карміць грудзьмі немаўля. Яшчэ адно дзіця, годзікаў сямі, сядзела на плечуку ў манаха, які быў у чорным клабуку, і дубасіла старога па галаве драўляным мячом. Побач з манахам стаяў каранасты мужчына ў футравай куртцы, накінутай на голае цела, з доўгімі, да плячэй, валасамі, сцятымі аборкаю. Ён смачна ўплятаў лусту чорнага хлеба.

Раптам у натоўпе заварушыліся. Быццам на людзей напіралі ззаду ўладальнікі білетаў на занятыя ў першым радзе месцы. Натоўп неахвотна раздаўся.

Паказаліся два воіны, першыя сапраўдныя воіны, якіх убачыла Ганна. Яны, праўда, не дужа адпавядалі звыкламу абліччу дружыннікаў з падручніка. На іх былі чорныя плашчы, якія прыкрывалі цьмяна бліскучыя кальчугі, і высокія чырвоныя каўпакі, аблямаваныя бурым футрам. Воіны былі смуглыя, чарнавокія, з доўгімі абвіслымі вусамі. У руках трымалі кароткія дзіды.

— Хто гэта такія? — прашаптала Ганна, нібыта баючыся, што яны яе пачуюць.

— Полаўцы, — сказаў Жуль. — Або берандзеі.

— Не, — запярэчыў Кін. — Я думаю, што яцвягі.

— Самі не ведаеце, — сказала Ганна. — Дарэчы, Берандзей — асоба не гістарычная, гэта казачны цар.

— Берандзеі — народ, — сказаў Жуль строга. — Гэта праходзяць ушколе.

Спрэчка тут жа заціхла, бо яцвягі вызвалілі месца для знатных гледачоў. А знатныя гледачы выклікалі асаблівую цікавасць.

Спачатку да поручняў выйшла пажылая пані, велічная на выгляд, у сіняй сукенцы, белай хустцы, з белым, моцна напудраным тварам. Над вачыма былі груба нафарбаваныя высокія бровы, на шчоках, нібы бураком, намаляваныя круглыя плямы. Каля яе з'явіўся мужчына сярэдніх гадоў з доўгім, сумным, але разумным тварам. Ён быў багата адзеты. На зялёны кафтан накінуты кароткі сіні плашч-карзно з залатым шлякам і спражкай з золата на левым плечуку ў выглядзе львінай мызы. На галаве ў яго сядзела насунутая на лоб невысокая шапка з футра, хоць было зусім не холадна. Ганна вырашыла, што гэта і ёсць князь. Паміж імі праслізнуў нейкі дзіўны хлапчук з сярдзітым, знявечаным тварам. Ён паклаў падбародак на поручні. У хлапчука на правым воку было бяльмо і на адной руцэ, якой ён учапіўся за брус, не хапала двух пальцаў.

Потым з'явіліся яшчэ двое. Гэтыя Ганне спадабаліся.

Яны ўвайшлі адначасова і спыніліся за спінамі велічнай пані і князя, але паколькі абое былі высокія, то Ганна магла іх разгледзець. Мужчына быў параўнальна малады, гадоў трыццаці. Ён быў вельмі прывабны на выгляд, зразумела, калі вы не маеце нічога супраць вогненна-рыжых прыгажуноў з белым, трошкі пакрэпленым вяснушкамі тварам і зялёнымі вачыма. З-пад чырвонага плашча віднелася кальчуга. Ганне надта захацелася, каб прыгажуна звалі Раманам, пра гэта яна тут жа сказала Кіну, але той толькі хмыкнуў і сказаў штосьці аб выніках эмацыянальнага падыходу да гісторыі. Поруч з зеленавокім прыгажуном стаяла дзяўчына, кагосьці нагадваючы Ганне. Дзяўчына была высокая… зграбная — усё ў яе мела тонкі, гатычны выгляд. Пукаты чысты лоб перасякала павязка, упрыгожаная залатым абручом, такая самая бірузовая хустка шчыльна аблягала галаву і звісала на шыю. Тонкімі пальцамі яна прытрымлівала свабодны шырокі плашч, быццам ёй было зябка. Рыжы прыгажун гаварыў ёй штосьці, але дзяўчына не адказвала, яна глядзела на поле перад крэпасцю.

— Недзе я яе бачыла, — вымавіла Ганна. — Але дзе? Не памятаю.

— Не ведаю, — сказаў Кін.

— У люстэрку. Яна дужа падобная на вас, — сказаў Жуль.

— Дзякую за камплімент.

Яшчэ адзін чалавек уціснуўся ў гэты гурт. Ён быў адзеты амаль гэтаксама, як і смуглыя воіны, можа, толькі багацей. На грудзях у яго была прышпілена вялікая сярэбраная брошка.

— Ну як, Жуль, сёння іх пачуем? — спытаўся Кін.

— Што я магу зрабіць? Гэта ж заўсёды так бывае! Ганна падумала, сам факт тэхнічных непаладак неяк яднае яе з далёкай будучыняй. Але гаварыць пра гэта нашчадкам не варта.