Вы гаспадар, і вам я паслужу,
Што загадалі, давяду да ладу.
Але тут сёння шабас, аж зямля гудзе,
Дык і святляк, магчыма, дрэнна правядзе,
І вы ўжо майце да яго спагаду.
Фаўст, Мефістофель, Блакітны светлячок (спяваюць па чарзе)
Вось у сферу сноў і чараў
Мы ўвайшлі, як мне здаецца:
Дык праводзь нас між абшараў.
Кожны з нас даўно імкнецца
Зведаць край пусты і дзікі.
Глянь, як гэты лес вялікі
Міма нас назад сплывае,
І гара свой горб схіляе,
Скал грувасткія насы
Чмышуць сонна на лясы. {85} 85 Скал грувасткія насы/Чмышуць сонна на лясы. — Дзве скалы каля Шырке, якія называюцца Храпунамі (Schnarrcher).
І гарамі і лясамі
Ручаіна ўслед віецца.
Ці то спеў, ці хто смяецца,
Можа, радасць, можа, скруха
Ці ўспаміны душаць глуха,
Можа, цьмяны вобраз духа
Мчыцца ўдалеч лёгкім ценем
За каханнем-летуценнем?
Шалясціць трывожна хвойка…
Сыч, і кнігаўка, і сойка
Правяць у начы маленні:
У карчах сядзяць рапухі —
Даўгалыгі-таўстабрухі —
Лезе змеямі карэнне
Праз пясок і праз каменне
Пад калені і пад локаць,
Каб сурочыць, каб спалохаць,
Смокчуць сокі з дрэваў чагі,
На дарогу пруць карчагі,
Ад стагноты пухнуць нетры,
Гул праносіцца ў паветры.
Баль спраўляюць пацукі.
Замільгалі светлякі
Прад вачмі хімерным роем,
Заступаюць шлях героям.
Ці мы збіліся з дарогі,
Ці сумеліся з трывогі?
Стогне ўсё, шалее, вые:
Дрэвы, горы, кручы, скалы.
Як пачвары-зубаскалы,
Здані, прывіды начныя.
Мефістофель
Дык ідзі ж за мной пакорна.
Мы ў гарах, дзе бляск і звон,
Дзе навокал змрочна, чорна,
Дзе пануе цар Мамон.
Фаўст
Як дзіўна льсніцца праз даліны
Унізе цьмяная зара,
Зганяе морак у цясніны,
Як прывід кожная гара.
Тут вецер чадны хмары пеніць,
Там промень вырваўся з імглы,
То тоненькім цурком струменіць,
То б’е крыніцай са скалы,
То мноствам жылачак барвяных
Лагчыну краскамі затчэ,
То зноў у прорве гор крамяных
Ракой магутнаю цячэ,
Тут пырскі іскраў пад нябёсы
Пясочкам сыпле залатым,
А там узносяцца уцёсы,
Румяняцца рабром крутым.
Мефістофель
Напэўна, к святу ягамосьці
Раззалаціў Мамон палац?
Шчаслівы той, хто зведаў Гарц!
Але я чую — блізка госці.
Фаўст
А вецер, вецер так і б’е,
Лупцуе ў плечы бізунамі.
Мефістофель
За рэбры скал дзвюма рукамі
Трымайся, бо змяце цябе.
Вакол клубіцца ўжо туман,
Дубровы трушчыць ураган,
Лапоча сыч, як утрапёны.
Ты чуеш? — Крышацца калоны
Палацаў, гай гудзе зялёны,
Скрыгоча сучча і галлё.
І стогны волатаў-камлёў,
І енкі дзікія карэння.
І лямант-гвалт жывых стварэнняў,
І векавечныя кражы
Трашчаць, бы ссохлыя лаўжы;
І валіцца каменне ўпокат,
Пад сковыт дзікі і пад ёкат,
І ў прорвах заягліў, завіскаў
Шалёны продзімень вятрыскаў.
Чуеш крык — далей, бліжэй?
Чуеш енк — вышэй, ніжэй?
Там на схілах дзікіх гор
Заспяваў вядзьмарскі хор.
Хор ведзьмаў
На Брокен, ведзьмы, на папас!
Там рунь ужо чакае нас!
Там Урыян {86} 86 Урыян — паўночнагерманская назва чорта.
у карагод
Сабраў увесь нячысты зброд.
Хутчэй туды на мётлах едзьма! —
Казёл смярдзіць, смярдзіць і ведзьма!
Голас
Старая Баўба з храпай грознай {87} 87 Старая Баўба з храпай грознай. — Баўба — міфічная карміцелька багіні Дэметры (Цэрэры), забаўляла багіню непрыстойнымі жартамі.
Імчыцца на свінні пароснай.
Хор
Хвала таму, каму хвала!
Няхай бы Баўба нас вяла!
Вядзі, старая Баўба, рэй —
На Брокен заляцім хутчэй!
Голас
Голас
Праз Ільзенштэйн {88} 88 Праз Ільзенштэйн… — Скала над ракой Ільзай каля Брокена; паводле падання, у ёй жыве прынцэса Ільза, каханая германскага імператара Генрыха ІІ.
, жыве там
Саве знаёмая з прыветам —
Сядзіць лупатая…
Голас
Каб ты згарэла;
Бяжыш, ад спешкі ашалела?
Голас
Сава мне здуру
Злупіла скуру.
Хор ведзьмаў
Шырокі шлях, усім праход,
А мы стаўкліся на скале!
Хто з віламі, хто на мятле —
Цяжарнай раздушылі плод.
Чарадзеі (палавіна хору)
Читать дальше