Фаўст
Ці бачыш, скарб свіціцца з лёха?
Дастань яго — чарцям так лёгка.
Мефістофель
Дастану, добра. Скарбаў тых
Я знаю безліч; асабліва
Адзін каштоўны, з дзіваў дзіва —
Паўнюткі горшчык залатых.
Фаўст
Каб то пярсцёначак які,
Дык падарыць я быў бы рады.
Мефістофель
О, там на выпадак такі
Каралькі — чыстыя смарагды.
Фаўст
А то ж! Я не магу згадзіцца
Ісці да мілай без гасцінца.
Мефістофель
Чаго саромецца быць скнарам!
Абы далі — бяры задарам!
Пры бляску месяца я кралі
Спяю начную серэнаду
Ці песню, поўную маралі,
Каб лепей брала на прынаду.
(Спявае пад цытру.)
Скажы, чаго {75} 75 Скажы, чаго… — Серэнада напісана пад уражаннем песні Афеліі з шэкспіраўскага «Гамлета». Пачатак цалкам запазычаны ў Шэкспіра.
Чакаць яго,
Хлапца свайго,
Ля дома з ночкі ў ночку?
На ноч, на дзве
Гукне цябе,
Вянок сарве —
Не выйдзеш у вяночку.
Твой мілы друг
Хлапчына — зух,
Ён мае нюх,
Умее заляцацца.
Спявай, кахай,
Цалуй, гуляй —
Цябе ж ён, знай,
Не павядзе вянчацца.
Валянцін (выходзячы)
Каго ты надзіш, госць нязваны,
Сабачы хвост, пацукалоў! {76} 76 Сабачы хвост, пацукалоў .— Пацукалоў (Rattenfänger von Hameln) — персанаж з нямецкай народнай казкі, які сваімі спевамі і ігрою завабліваў мышэй і пацукоў, а аднаго разу ў Гамельне завабіў дзяцей гараджан за тое, што яму не заплацілі за вынішчэнне пацукоў.
Зламаю інструмент паганы!
Шпурну да д’ябла спевакоў!
Мефістофель
Разбіў нягоднік цытру нашу.
Валянцін
Ды я вам чарапы распляжу!
Мефістофель (Фаўсту)
Ну, пане доктар, вам уважу —
За вас у бойцы пастаю!
Вымай жалезіну сваю,
Калі смялей — я адаб’ю!
Валянцін
Мефістофель
Валянцін
Мефістофель
Валянцін
Тут спрыт па сатане!
Ды што такое? Слабне ўжо рука.
Мефістофель (Фаўсту)
Валянцін (падае)
Мефістофель
Утаймавалі блазнюка!
Цяпер бяжым, пакуль не позна, прэч —
Падымуць шум. Хутчэй! Ты не пярэч —
З паліцыяй управіўся б я тут,
Але нам пагражае суд. {77} 77 Але нам пагражае суд. — Мефістофель баіцца і суду, бо прыгаворы ў ім выносіліся імем бога, з якім ён не мог змагацца.
Марта (з акна)
Грэтхен (з акна)
Марта (з акна)
Ратуйце! Тут разня! Разбой!
Людзі
Адзін забіты! Людзі — гвалт!
Марта (выходзячы)
Лавіце іх, зладзеяў, ды вяжыце!
Грэтхен (выходзячы)
Людзі
Грэтхен
Валянцін
Канаю ўжо! Сказаў — аж бач,
З касою смерць адразу тут.
Пакіньце, бабы, енк і плач —
Скажу я слова, добры люд.
Усе абступаюць яго.
Сястрыца, розум твой дзіцячы,—
Ты, ўцех шукаючы і ўдачы,
Ліхія выбрала шляхі.
Скажу адно, а ты паслухай:
Калі зрабілася ўжо шлюхай,
Дык адкрывай свае грахі.
Грэтхен
Браточак! Што ты! Божа мой!
Валянцін
Маўчы, хоць богу дай спакой.
Ты добра ведаеш сама:
Што страчана, таго няма.
З адным круціла ты залёты,
Дайшлі другія да ахвоты,
А як за тузін запаўзе,
Ўвесь горад будзе на чарзе.
Складаныя шляхі аблуды:
Употай крадзецца яна,
Хаваючы свой твар усюды,
Заўжды, з відна і да цямна.
Спярша яшчэ ў ёй сілы мала;
Пасля ж расце і, як назло,
Выходзіць голай на святло,
Хоць прыгажэйшаю не стала.
І чым страшнейшая з аблічча,
Тым бессаромней яна кліча.
І прыйдзе, прыйдзе час той хутка,
Калі табе сумленны люд
За твой падман і брудны блуд
У вочы плюне, прастытутка!
Пашэрхне сэрца, як кара,
Калі хто гляне, і адмовяць
Насіць каралькі, і на споведзь
Не пойдзеш больш да алтара,
Не пакрасуешся сукенкай,
Не будзеш мілаю паненкай —
Юродкаю паміж калек
Ганебна дажывеш свой век;
Хай богам ты і не праклята,
Але прымі пракляцце брата!
Читать дальше
