John Katzenbach - Profesor

Nie wiedziała, jak długo to utrzyma ją przy życiu. Ale przynajmniej miała trochę czasu i z całą pewnością zamierzała go wykorzystać.

– Numerze 4, w nogach łóżka postawię krzesło. Masz do niego podejść i usiąść.

Zwiesiła nogi z łóżka. Wstała. Przeciągnęła się, uniosła jedną nogę, potem drugą, naprężyła mięśnie. Kilka razy wspięła się na palce. Wykręciła rękę za plecy, żeby rozciągnąć tułów. To samo z drugą ręką. Czuła, jak mięśnie kurczą się i rozluźniają, jak sztywność uchodzi z kości.

– Nie pora na ćwiczenia, Numerze 4. Rób, co mówię, natychmiast.

Zatoczyła głową – to na rozluźnienie karku – i ostrożnie przeszła na koniec łóżka, trzymając się ramy. Wyciągnęła rękę, wymacała drewniane oparcie i wsunęła się na krzesło. Siedziała skromnie, z dłońmi złożonymi na podołku i ściśniętymi kolanami, trochę jak nieposłuszna uczennica na katechezie, bojąca się zakonnicy.

Czuła, że kobieta zbliża się do niej. Lekko odwróciła się w jej stronę. Czekała na dalsze instrukcje.

Cios był nieoczekiwany i brutalny.

Wymierzony otwartą dłonią w policzek. Omal nie zrzucił jej na podłogę. Szok wydawał się równie dotkliwy jak uderzenie. Pod opaską widziała gwiazdy, twarz tętniła bólem, jakby prąd poraził zakończenia nerwowe. Była zamroczona, kręciło jej się w głowie. Łapała powietrze, jakby się dusiła. Wydała cichy, zwierzęcy jęk bólu, ale nie miała pojęcia, czy rozbrzmiał echem w pokoju, czy tylko pod jej czaszką. Przytrzymała się siedzenia. Próbowała odzyskać równowagę, bo wiedziała – choć niby skąd? – że gdyby upadła, zostałaby skopana i pobita.

Chciała coś powiedzieć, ale z ust zamiast słów wydarł się tylko zduszony szloch.

– Rozumiemy się trochę lepiej, Numerze 4? – spytała kobieta.

Przytaknęła.

– Kiedy wydaję polecenie, masz je wykonać. Chyba już ci to tłumaczyliśmy.

– Tak. Ja tylko chciałam… nie myślałam, że…

– Dość.

Zamilkła.

– Dobrze. Mam do ciebie kilka pytań. Odpowiesz na nie precyzyjnie. Nie podawaj informacji, o które nie poproszę.Trzymaj głowę prosto i patrz przed siebie.

Znów przytaknęła. Wyczuła, że kobieta nachyla się ku niej, i usłyszała ni to szept, ni to syk.

– Na pierwsze pytanie odpowiesz „osiemnaście”.

Zamrugała pod opaską, zaskoczona. Zrozumiała: to miałam słyszeć tylko ja.

Kobieta z szelestem odsunęła się kawałek do tyłu. Nastąpiła chwila ciszy. Jennifer sztywnymi ruchami robota wróciła do pozycji uczennicy i spojrzała prosto przed siebie, choć widziała tylko czerń opaski.

– Świetnie. Numerze 4, powiedz, ile masz lat.

Zawahała się.

– Osiemnaście – wykrztusiła. – Kłamstwo, które oszczędziło jej bólu.

Kobieta mówiła dalej.

– Wiesz, gdzie jesteś?

– Nie.

– Wiesz, dlaczego tu jesteś?

– Nie.

– Wiesz, co się z tobą stanie?

– Nie.

– Wiesz, jaki dziś dzień? Możesz podać datę, godzinę albo choć określić, czy to dzień, czy noc?

Pokręciła głową i znieruchomiała.

– Nie – powiedziała. Tym razem jej głos łamał się lekko, jakby słowo „nie” było drogą porcelaną, która przy najmniejszej nieostrożności mogła się potłuc.

– Jak długo tu jesteś, Numerze 4?

– Nie wiem.

– Boisz się?

– Tak.

– Boisz się śmierci?

– Tak.

– Chcesz żyć?

– Tak.

– Co zrobisz, żeby przeżyć?

Chwila namysłu. W grę wchodziła tylko jedna odpowiedź.

– Wszystko.

– Doskonale.

Głos kobiety dochodził z odległości paru metrów. Zapewne stanęła za kamerą tak, by Jennifer mówiła do obiektywu. Poczuła się trochę pewniej. Filmują mnie. To, że przynajmniej w części rozumiała, co się z nią dzieje, pomagało. Naprężyła mięśnie. Nie wiedzą, jak silna potrafię być, powiedziała sobie. Wtedy w jej wyobraźnię wkradły się wątpliwości. Sama nie wiem, jak silna potrafię być. Chciało jej się płakać, kusiło ją, żeby dłużej nie powstrzymywać szlochu i rozpaczy. Pragnęła z tym walczyć… ale jak? Tkwiła uwięziona między dwoma przeciwnymi biegunami. Kobieta bezlitośnie wydawała kolejne pytania.

– Numerze 4, wstań.

Zrobiła, co jej kazano.

– Zdejmij majtki.

Ogarnęła ją niepewność, która opanowała dłonie. Wyczuła jednak, że kobieta zaciska pięść i szykuje się do kolejnego ciosu – wykonała więc polecenie. Powiedziała sobie, że to jak wizyta u lekarza albo przebieranie się w szatni po intensywnych ćwiczeniach. Nie musi się wstydzić nagości. Jednak pod opaską nawet ona wiedziała, że to kłamstwo. Czuła na sobie przenikliwe spojrzenie kamery. Była upokorzona. Łzy wezbrały jej w oczach i wtedy kobieta powiedziała:

– Możesz wrócić na miejsce.

Chwyciła cienkie majtki, podciągnęła je i usiadła. Odnosiła wrażenie, jakby coś jej odebrano. Było jeszcze gorzej niż wtedy, kiedy mężczyzna kazał jej się myć nago. Teraz przeprowadzali inspekcję. Badanie mięsa.

– Zanim weszłaś do tego pokoju, czego się najbardziej bałaś?

Musiała pomyśleć. Przepełniał ją wstyd.

– Czego się najbardziej bałaś, Numerze 4? – powtórzyła kobieta natarczywym tonem.

Jennifer rozpaczliwie szukała odpowiedzi.

– Pająki. Nie znoszę pająków. Kiedy byłam mała, ugryzł mnie pająk i spuchła mi twarz, i od tego czasu…

– To konkretna rzecz, której się boisz, Numerze 4. Ale jaki jest twój najgorszy lęk?

Chwila ciszy.

– Czasem się bałam, że zamkną mnie w pomieszczeniu pełnym pająków.

– Mogę to zrobić, Numerze 4…

Mimo woli zadrżała. Wiedziała, że kobieta nie kłamie, że potrafi być jeszcze bardziej okrutna niż do tej pory. A mężczyzna najpewniej dużo gorszy.

– Ale jaki jest twój największy lęk, Numerze 4?

To pytanie tłukło się w jej głowie. Nie mogła zrozumieć: Co było nie tak z moją odpowiedzią?

Jedno lub dwa słowa uwięzły jej w gardle i zakaszlała. Wpadła na inny pomysł.

– Że nigdy się nie wyrwę z małej mieściny, w której mieszkam, i utknę tam na zawsze.

Kobieta milczała. Jennifer uznała, że może zaskoczyła ją swoją odpowiedzią.

– Czyli w domu było ci źle?

Głowa Jennifer poruszyła się w górę i w dół.

– Tak.

– Co ci się nie podobało?

– Wszystko.

Kobieta znów mówiła ostrożnie. Jej głos bił w Jennifer. Miarowy rytm pytań był jak seria ciosów prosto w serce.

– I dlatego chciałaś uciec?

– Tak.

– Nadal chcesz uciec, Numerze 4?

Szloch ściskał pierś Jennifer. Nie wiedziała, czy kobieta ma na myśli ucieczkę z domu, czy z tego więzienia. Ta niepewność powodowała cierpienie.

– Chcę po prostu żyć – powiedziała drżącym głosem.

Kobieta zaczekała trochę, potem znów pytała bezlitośnie.

– Co w swoim życiu kochałaś, Numerze 4?

Napłynęły wspomnienia z dzieciństwa. Widziała nieżyjącego ojca; stał w spowijającej ją ciemności, tyle że teraz żywy, i ze znajomym promiennym uśmiechem kiwał, żeby do niego podeszła. Pamiętała przyjęcia i place zabaw. Wspominała zwyczajne chwile, pikniki, rodzinny wyjazd do Fenway Park na mecz bejsbolowy i hot dogi. Pewnego razu na szkolnej wycieczce na pobliską farmę wczołgała się do zagrody, w której suka karmiła nowo narodzone szczenięta, i podziwiała delikatną energię życia. Widziała siebie z matką, której – jak sądziła – nie miała już powodu kochać. Pływały w rzece w parku stanowym. Mały wodospad lał zimną wodę na ich głowy, ale nie zważały na gęsią skórkę, tak było cudownie. Wszystkie te obrazy wirowały wokół niej, jakby znalazła się w samym środku szybkiego filmu akcji. Wzięła gwałtowny wdech. Te myśli należały do niej i wiedziała, że musi je chronić.