Грэм Грын - Стамбульскі экспрэс

«На такую гульню мне не хапае доўгіх валасоў — выглядала б болей па-жаноцку, — думала яна, — шкада, што пальцы жоўтыя. Дзякуй богу, ад мяне ўжо не нясе джынам».

Дзяўчына зрабіла крок ёй насустрач.

— Вядома, дапамагу. Вам не трэба баяцца. Вазьміцеся за маю руку.

Міс Уорэн учапілася за руку дзяўчыны сваімі моцнымі пальцамі, нібыта сціскаючы шыю нейкага злога сабакі.

Калі яны дайшлі да наступнага калідора, яна зноў загаварыла. Шум цягніка крыху сцішыўся, і яна магла панізіць голас да хрыплага шэпту.

— Калі б у цягніку знайшоўся доктар, мая дарагая. Я так блага сябе пачуваю.

— Але ж тут ёсць доктар. Яго завуць Джон. Ноччу я самлела, і ён дапамог мне.

— Я так баюся дактароў, дарагая, — сказала міс Уорэн, радуючыся ў душы: вельмі пашанцавала, што дзяўчына ведае Цынера. — Спярша давайце крышачку пагаворым: мне трэба супакоіцца. Як вас завуць, мілачка?

— Корал Маскер.

— Можаце называць мяне Мейбл. Мейбл Уорэн. У мяне ёсць пляменніца, вельмі падобная да вас. Я працую ў Кёльне, карэспандэнтам у адной газеце. Абавязкова прыязджайце наведаць мяне як-небудзь. Цудоўная кватэрка. Вы зараз у адпачынку?

— Я танцую. Еду ў Канстанцінопаль. Там захварэла адна дзяўчына ў ангельскім шоў.

Трымаючы руку дзяўчыны ў сваёй, усхваляваная да глыбіні сэрца, Мейбл Уорэн раптам адчула неадольнае жаданне праявіць сваю шчодрасць самым абсурдным спосабам. Чаму б не адмовіцца ад надзеі захаваць пры сабе Джанет Пардаў і не прапанаваць гэтай дзяўчыне скасаваць кантракт і заняць месца Джанет у якасці платнай кампаньёнкі?

— Вы такая прыгожанькая, — уголас сказала яна.

— Прыгожанькая, — паўтарыла Корал Маскер. Яна нават не ўсміхнулася — нішто не магло пахіснуць яе недаверу. — Вы што, кпіце з мяне?

— Мая дарагая, вы такая добрая і мілая.

— Вось тут вы сапраўды маеце рацыю, — загаварыла Корал Маскер крыху вульгарным тонам, і гэта на імгненне азмрочыла мары Мейбл Уорэн. Дзяўчына гаварыла ўмольна: — Хопіць ужо гаварыць мне пра маю дабрыню. Лепей скажыце ізноў, што я прыгожанькая.

Мейбл Уорэн пагадзілася з вялікай ахвотай:

— Мілачка мая, вы проста цудоўная. — Велізарнае здзіўленне, з якім дзяўчына выслухала яе, было кранальнае: слова «цнота» мільганула ў разбэшчанай гарадскім жыццём свядомасці Мейбл Уорэн. — Вам ніхто ў жыцці не казаў гэтага? — нецярпліва і недаверліва спытала Мейбл Уорэн з маленнем у голасе. — Нават ваш малады сябар у вагоне-рэстаране?

— Я знаёмая з ім вельмі мала.

— Думаю, вы дастаткова разважлівая, мая дарагая. Жыдам давяраць нельга.

— Вы лічыце, што ён падумаў тое самае? — павольна сказала Корал Маскер. — Што ён мне не спадабаўся, бо ён жыд?

— Яны ўжо прызвычаіліся да гэтага, дарагая.

— У такім разе я пайду і скажу яму, што ён мне падабаецца, што мне заўсёды падабаліся жыды.

Мейбл Уорэн злосна працадзіла скрозь зубы шэптам непрыстойную лаянку.

— Што вы сказалі?

— Вы ж не кінеце мяне ў такім стане, пакуль не знойдзеце доктара? Паслухайце, маё купэ ў самым канцы цягніка, я еду з пляменніцай. Я пайду туды, а вы пашукайце доктара.

Яна прасачыла, як Корал Маскер знікла, і праслізнула ў туалет. Паравоз раптоўна спыніўся, а потым даў задні ход. Глянуўшы ў акно, міс Уорэн пазнала шпілі Вюрцбурга, мост цераз Майн. Паравоз заганяў пад навес вагоны трэцяга класа, манеўруючы ўзад і ўперад паміж сігнальнымі будкамі і запаснымі пуцямі. Міс Уорэн пакінула дзверы прыадчыненымі, каб назіраць за калідорам. Калі з'явіліся Корал Маскер і доктар Цынер, яна зачыніла дзверы і пачакала, пакуль іх крокі не заціхлі. Ім было яшчэ доўга ісці па калідорах, і, калі яна паспяшаецца, часу ёй хопіць. І выслізнула з туалета. Перш чым яна паспела зачыніць дзверы, цягнік таргануўся і рушыў, і дзверы з бразгатам зачыніліся, але ні Корал Маскер, ні доктар Цынер не абярнуліся.

Мейбл Уорэн нязграбна пабегла па калідоры, імклівы ход цягніка кідаў яе ад адной сцяны да другой, яна ўдарыла руку і калена. Пасажыры, якія вярталіся са снедання, прыціскаліся да вокнаў, каб прапусціць яе, некаторыя лаяліся па-нямецку, ведаючы, што яна ангелька, і думалі, што яна іх не разумее. Яна злосна ўсміхалася ім услед, паказваючы вялізныя пярэднія зубы, і бегла далей. Патрэбнае купэ знайсці было лёгка — яна пазнала плашч, які вісеў у кутку, і мяккі паношаны брыль. На сядзенні ляжала ранішняя газета: доктар Цынер, пэўна, купіў яе некалькі хвілін таму на вакзале ў Вюрцбургу. За той кароткі час, пакуль яна даганяла Корал Маскер, яна прадумала кожны свой ход: пасажыр, які ехаў у тым самым купэ, снедае ў рэстаране, доктар Цынер шукае яе на другім канцы цягніка, і яго не будзе, прынамсі, некалькі хвілін.