Albert Baantjer - De Cock en een dodelijke dreiging

Mevrouw Van Ieperen liet haar blik even over de beide mannen dwalen. Zonder iets te zeggen draaide ze zich om en liep voor de rechercheurs uit naar het ruime studeervertrek. Met een hooghartig gebaar wuifde ze naar de comfortabele leren fauteuils. ‘Gaat u zitten.’ Daarna nam ze tegenover hen plaats… stijf, rechtop, haar knieën stijf tegen elkaar.

De Cock legde zijn hoedje naast zich op het eiken parket en zocht naar een opening. Hij liet zijn hoofd iets hangen en vouwde vroom zijn beide handen. ‘Het is mij een pijnlijke plicht om…’

Mevrouw Van Ieperen onderbrak hem. ‘Is hij dood?’ vroeg ze scherp.

De Cock keek naar haar op. ‘Waarom zegt u dat?’

Mevrouw Van Ieperen klemde haar lippen op elkaar. ‘U komt niet voor niets uit Amsterdam naar Baarn, meneer De Cock. Bovendien weet ik dat hij dood is.’

De oude rechercheur reageerde verrast. ‘Hoe?’

Mevrouw Van Ieperen sloot haar ogen en klemde haar knieën nog dichter tegen elkaar. ‘Ik heb het moment gevoeld,’ sprak ze zacht. ‘Het moment van zijn dood.’ Ze keek even op, snel, bijna schichtig. ‘Het was gisteravond… is het niet?’

De Cock knikte traag. ‘Het was gisteravond.’

‘Hoe stierf hij?’

‘Iemand heeft op hem geschoten.’

‘Net als Emile van den Aerdenburg?’

‘Ja.’

Mevrouw Van Ieperen schudde haar hoofd. ‘Jacques… hij was altijd belust op geld. Ik denk dat dat zijn ondergang is geworden.’

De Cock nam een lange pauze. Daarna boog hij zich iets naar haar toe. De uitdrukking op zijn gezicht was mild, meelevend. ‘Wij condoleren u met het verlies van uw man,’ sprak hij gedragen. ‘Het zal uw verdriet, uw smart niet lenigen… dat beseffen wij… maar het behoort tot onze taak om de man of de vrouw, die voor zijn dood verantwoordelijk is, te ontmaskeren en aan een rechter over te dragen… een aardse rechter.’ Hij zweeg even en spreidde zijn beide handen. ‘Van zo’n aardse rechter heeft uw man niets meer te vrezen… hij zal inmiddels al zijn geoordeeld door Hem, die alle feiten kent… ook de verzachtende omstandigheden.’ De oude rechercheur keek haar gespannen aan. ‘Wat ik u probeer duidelijk te maken, mevrouw Van Ieperen, is… dat u volkomen openhartig kunt zijn… dat u door uw uitspraken uw man niet meer kunt belasten… dat een mogelijk motief om iets voor ons te verzwijgen niet meer geldt.’

Om haar lippen gleed een wrange glimlach. ‘Bent u daar zo zeker van?’

De Cock gebaarde in haar richting. ‘Alleen als u zelf, in persoon, bij deze affaire bent betrokken, zou dat voor u een reden kunnen zijn om geen opening van zaken te geven.’

Mevrouw Van Ieperen keek hem aan. Haar blauwe ogen flikkerden kwaadaardig. Ze klapte met haar vlakke hand op de leuning van haar fauteuil. ‘Ik ben nergens bij betrokken,’ reageerde ze heftig. ‘Ik ben de wettige echtgenote van Jacques van Ieperen. Begrijpt u? Dat is mijn enige betrokkenheid.’

De Cock hield zijn blik strak op haar gericht. In de grijze speurder groeide de wil om niet op te geven. ‘Kent u de heer Harredijke… Arend Harredijke?’

‘Nee.’

‘Heeft u zijn naam wel eens horen noemen?’ ‘Nee.’

‘Die heer Harredijke heeft Emile van den Aerdenburg eens een interview afgenomen… hebt u dat interview destijds gelezen?’

Mevrouw Van Ieperen schudde haar hoofd en zuchtte. ‘Waarom neemt u niet zonder meer van mij aan dat ik geen bijzonderheden ken… dat het leven van mijn man voor mij een gesloten boek was.’ De Cock grijnsde. ‘Ik ken de nieuwsgierigheid van vrouwen. Vooral van vrouwen, die nog in alle oprechtheid van hun man houden. En u hield toch van uw man?’

Mevrouw Van Ieperen liet haar hoofd iets zakken. Haar weerstand leek weggevloeid. ‘Ik hield van mijn man,’ sprak ze zacht. ‘Zeker. God weet dat ik de waarheid spreek. Ik was alleen niet in staat om al zijn wensen te vervullen. Ik kon dat niet. Hij wekte weerstanden in mij op.’ Ze frunnikte aan haar zilveren broche. ‘Mijn man heeft al jaren een verhouding met een klein blond sletje uit de Amsterdamse hoerenbuurt.’

‘Dat wist u?’

‘Ja.’

‘Heeft hij het u verteld?’

Mevrouw Van leperen schudde haar hoofd. ‘Ik heb hem laten schaduwen.’

De Cock knikte begrijpend. ‘Kent u nog andere vrouwen uit zijn leven?’

‘Nee.’

De oude rechercheur kwam ver uit zijn fauteuil naar voren. ‘Denkt u eens goed na,’ sprak hij klemmend. ‘Uit ons onderzoek tot nu blijkt dat bij de moord op uw man en op Emile van den Aerdenburg een vrouw een belangrijke rol speelt. Die vrouw is vermoedelijk ook verantwoordelijk voor de dreigbrieven die uw man ontving. Dreigbrieven, die ook aan Emile van den Aerdenburg werden gestuurd. Die vrouw moet uw man en zijn compagnon goed hebben gekend. Ze was goed op de hoogte van hun doen en laten… hun gedrag. En wat mij het meest intrigeert is dat ze op een of andere manier een zekere invloed op de beide mannen had, macht over hen uitoefende.’

Hij keek haar bijna smekend aan. ‘Kent u een vrouw uit de omgeving van uw man, die hieraan voldoet?’’

Mevrouw Van Ieperen schudde haar hoofd. ‘Dat Amsterdamse sletje,’ sprak ze verbeten. ‘Verder waren er geen andere vrouwen.’

De Cock perste zijn lippen op elkaar. Hij hield de vrouw in de fauteuil voor hem in zijn blik gevangen. Ze mocht hem niet ontglippen. Zijn gevoel dat de vrouw hem verder kon brengen… nader tot de oplossing van het mysterie… dreef hem voort.

‘U liet uw man schaduwen, zei u?’

‘Ja.’

‘U zult van dat schaduwen ongetwijfeld rapporten of verslagen hebben ontvangen.’

‘Die heb ik verbrand.’

‘Wat is de naam van het detectivebureau dat u in de arm nam?’

‘Die naam ben ik vergeten.’

De Cock plukte aan zijn onderlip. Hij wist dat ze loog, maar besloot uit tactische overwegingen daar niet op in te gaan.

‘Wat deed u besluiten om uw man te laten schaduwen?’

Mevrouw Van Ieperen friemelde opnieuw aan haar broche. ‘Ik vermoedde ontrouw. Steeds vaker bleef hij hele nachten van huis weg.’

De Cock schonk haar een wrange glimlach. ‘Ik begrijp het,’ sprak hij vriendelijk. ‘U wilde uw man niet verliezen. U wilde weten waar hij die nachten doorbracht.’

‘Precies.’

De oude rechercheur keek haar schuins aan. ‘En toen u het wist… van dat hoertje… hebt u hem dat toen verweten?’

Mevrouw Van Ieperen strekte haar open rechterhand naar hem uit. ‘Ik gunde hem dat Amsterdamse sletje. Echt, dat gunde ik hem. Toen ik het wist, was ik daar, eerlijk gezegd, zelfs blij mee. Het betekende niets. Begrijpt u? Het was puur lichamelijk. Meer niet.’ Ineens veranderde haar houding en verstarde haar gezicht. ‘Ik was wel woedend toen mij werd bericht dat hij een paar avonden met een jonge journaliste had gedineerd.’

De Cock kneep zijn ogen half dicht. ‘Een journaliste?’

Mevrouw Van Ieperen knikte nadrukkelijk. ‘Een mooie jonge journaliste, stond er in dat bericht. Een zekere Tanja.’

De Cock keek haar onderzoekend aan. ‘Dat… eh, dat hebt u hem wel verweten?’

‘Ja.’

‘En wat zei uw man?’

Mevrouw Van Ieperen trok haar schouders iets op. ‘Hij grinnikte een beetje en zei: die stinkgriet .’

‘Hij zei: stinkgriet?’

Mevrouw Van Ieperen knikte traag. ‘Dat heb ik onthouden. Het maakte indruk op mij.’

‘Waarom?’

‘Jacques, mijn man, was een heer. Stinkgriet was een uitdrukking die hij nooit bezigde.’

De beide rechercheurs verlieten de villa en sjokten door het grind. Aan het einde van de oprijlaan keek De Cock niet om. Hij had daar dit keer geen behoefte aan. De indruk die mevrouw Van Ieperen op hem had gemaakt, stemde hem noch blij, noch droevig. Hij begreep iets van de verwijdering die in dat huwelijk was ontstaan. Mevrouw Van Ieperen, zo meende hij, hanteerde een vreemde logica. Als Jacques, haar man, lange nachten bij een hoertje doorbrengt, dan is ze daar blij mee. Maar als hij een paar avonden met een jonge journaliste dineert, dan is ze daarover zo woedend dat ze hem ter verantwoording roept. Vrouwen, constateerde hij zuchtend, waren vaak vreemde schepsels. Ze stapten zwijgend in en reden de Prins Bernhardlaan uit. Ondanks het middaguur was het bijna donker. Vledder deed het grote licht van de Volkswagen aan en vloekte omdat het weer begon te regenen. De jonge rechercheur blikte met een kwaad gezicht opzij.