Albert Baantjer - De Cock en de moord in seance

‘Dat is absurd. En dat weet u. Wij vormen geen complot. Wij zijn al jaren een spiritistische kring, waarvan nu twee vrouwen door vergif om het leven zijn gebracht. U kunt ons niet alle acht verantwoordelijk stellen voor de daden van één van ons.’ De Cock strekte zijn arm naar haar uit. ‘Hoe weet u dat het er slechts één is?’

Annette van Leeuwenhoek schudde haar hoofd. ‘Dat weet ik ook niet,’ betoogde ze bedaard. ‘Maar u sprak van een complot. En een complot vergt beraad vooraf. Wel, aan zo’n beraad tot het plegen van moorden heb ik nooit deelgenomen.’ Er volgde een heftig gemurmel. Er klonken kreten van instemming. Marretje van der Vaart, een kleine blonde vrouw, stapte op De Cock toe.

‘Dat was een toespraak van de onmacht,’ sprak ze kalm. ‘U ziet zich als rechercheur geplaatst voor de taak om twee gifmoorden op te lossen. Blijkbaar beschikt u over te weinig sporen en aanwijzingen die u naar de dader moeten voeren. Dat is op zich erg spijtig. Maar het is een onelegante methode om met dreigementen tot een oplossing te willen komen.’

De Cock perste zijn lippen op elkaar en snoof. ‘Onelegant?’ brulde hij. ‘Onelegant?’ Hij slikte. ‘Hoe elegant is het om een weerloze blinde vrouw wat vergif te voeren?’ Hij wendde zich woedend tot Vledder. ‘Wikkel jij hier de zaak verder af?’ Vledder knikte. ‘Ik heb de wagen van de Geneeskundige Dienst al buiten horen stoppen. De lijkschouwer zal ook zo wel komen.’ De Cock keek van over zijn schouder nog eens naar de vrouwen bij de ramen. Ze stonden heftig discussiërend bijeen. Opgewonden. Hij wendde zich weer tot Vledder.

‘Over een goed uur zie ik je wel weer op het bureau.’ ‘Wat ga je doen?’

De Cock keek naar hem op. Rond zijn mond lag een verbeten trek. ‘Bewijzen zoeken.’

Toen De Cock de gracht opstapte, keek hij nog even omhoog naar het fraaie pand. Op de eerste etage, achter drie smalle ramen, brandde licht. Hij herkende de silhouetten van enkele vrouwen. Achter die ramen, zo wist hij, spookte een duister complot. Het had al het leven van twee mensen geëist. Zwarte Sophie… te levenslustig om al te sterven… en Jennifer Jordan. Het vreemde was dat de dood van het blinde medium hem niet had verrast. Hij had als het ware gevoeld dat het zou gaan gebeuren. Het lag ook min of meer in de lijn der verwachtingen. De vraag was: zouden er nog meer slachtoffers vallen? En wie zou de volgende zijn?

Peinzend slenterde De Cock over het smalle trottoir. Het was stil op de gracht, bijna beangstigend. Het geraas van het verkeer was ver weg. Langs de wallenkant, tussen de bomen, scharrelde een rat. De Cock merkte hem niet op. De moorden in de seances hielden zijn gedachten bezig. Hij vroeg zich af of hij de dood van Jennifer Jordan had kunnen voorkomen. Hoe? Moest hij seances in de toekomst verbieden om een mogelijk volgend slachtoffer te sparen? Maar daartoe ontbrak hem de macht. Er bestonden geen wetten of bepalingen, die hem het recht gaven om in te grijpen. Het kon niet. De enige redelijke mogelijkheid die hij had, was de moordenares te ontmaskeren. En wel zo snel mogelijk. Maar hoe redelijk was die mogelijkheid?

Vanaf de Keizersgracht stak hij de brug over naar de Prinsenstraat en liep vandaar via een stukje Prinsengracht naar de Noordermarkt. Achter de hervormde kerk, voor een klein huis met een groot hoog raam, bleef hij staan. Midden op de ruit, in sierlijke witte krulletters, stond Peter Karstens en daaronder, in letters van een veel kleiner formaat, schilder-kunstenaar . De Cock schoof de mouw van zijn regenjas iets omhoog en keek op zijn horloge. Het was al bijna kwart over elf. Hij gleed met duim en wijsvinger over zijn neusvleugels en grinnikte. ‘Een onchristelijke tijd voor een bezoek,’ mompelde hij binnensmonds. Toch rukte hij met enig welbehagen aan de glimmend gepoetste koperen trekker. Ver weg, in het inwendige van het huis, rinkelde een bel. Luid, indringend. De Cock voelde zich niet bezwaard. Hij kende reeds lang de gewoonten van de bewoner en wist dat die meestal tot diep in de nacht in de weer was.

Het duurde nog geen twee minuten. Toen werd de deur geopend. Een man met donkerblond warrig haar, gekleed in een slobberbroek en een glanzende zwartzijden blouse, keek hem aan. De wenkbrauwen gefronst. Zijn grote bruine ogen glommen van verwondering.

‘De Cock!’ riep hij verrast. ‘God man, wat haal je in je hoofd. Dit is toch geen uur om iemand te arresteren.’

De Cock lachte. ‘Ik kom je niet arresteren, Peter,’ sprak hij vriendelijk. ‘Dit keer niet. Ik kom op bezoek.’

De kunstenaar aarzelde even. Toen maakte hij een lichte buiging en spreidde zijn armen. In zijn blouse met wijde mouwen was het een sierlijk, gracieus gebaar.

‘Trouwe handlanger van het kapitaal,’ schertste hij breed lachend, ‘treed binnen.’

De Cock keek hem aan. Bestraffend.

‘Ik ben geen handlanger van het kapitaal,’ mokte hij. ‘Ik handhaaf de wet.’

De kunstenaar plukte aan zijn korte puntbaard.

‘Is dat niet hetzelfde?’ gniffelde hij.

De Cock reageerde niet. Hoofdschuddend stapte hij langs hem heen. Na het voorportaal belandde hij in een hoog, diep vertrek. Het was er schemerig. Het enige licht kwam van een straatlantaarn voor het huis, aan de rand van het trottoir. Het wierp lange schaduwen over ezels met half afgemaakte schilderijen. Ook de muren hingen vol met schilderijen.

Peter Karstens ging De Cock voor naar een trap, die aan het einde van het vertrek draaiend omlaag liep. Na een korte smalle gang kwamen ze in een intieme ruimte met een lage zoldering. Op een ruwhouten tafel brandden flakkerend een paar kaarsen naast flessen rode wijn en fraai geslepen kristallen bokalen. Twee ervan waren half gevuld.

De Cock keek rond. Plotseling ontdekte hij een jonge vrouw. Hij schatte haar op achter in de twintig. Ze zat schuin op een brede leren bank. In het halfduister had hij haar aanvankelijk niet bemerkt. Ze was mooi, vond hij, uitzonderlijk mooi. In het bleke schijnsel van het kaarslicht was ze van een bijna serene schoonheid. Haar matbleke huid glansde zachtjes, trilde in het dansende licht. Boven een korte zwarte rok met een brede split droeg ze een ruim geplooide blouse, die haar boezem nauwelijks verhulde. Lang zwart haar golfde over haar halfblote schouders. Toen ze even bewoog, zag De Cock dat de split in haar rok tot heel hoog reikte. Het maakte hem wat duizelig. Zijn puriteinse ziel raakte bij een dergelijke aanblik altijd wat in de war.

Peter Karstens gebaarde in haar richting. ‘Mag ik je even voorstellen… Maria… naast de kunst mijn grote liefde.’

Ze kwam langzaam overeind, schudde in een wilde beweging het haar uit haar gezicht en drukte hem de hand. Lang, zacht, zwoel.

‘De Cock,’ galmde Peter Karstens, ‘rechercheur van politie en een sieraad van het gezag.’

In zijn stem trilde een ondertoon van spot.

De Cock ging eraan voorbij. Hij wist dat de kunstenaar voortdurend met de maatschappij in onmin leefde. Peter Karstens was een vrijbuiter, een boekanier met een ontembare kunstenaarsziel, die niet paste in het keurslijf van een geordende samenleving.

Maria liet zijn hand los en ging weer op de bank zitten. Ze sloeg haar slanke benen over elkaar en trok haar blouse wat op. Peter Karstens wees naar de flessen op de ruwhouten tafel. ‘Een verrukkelijke bourgogne,’ riep hij opgetogen. ‘Een Hospice de Nuits St. Georges Les Fleurières van een door God gezegend wijnjaar… Geperst en gerijpt voor het genot van echte mannen…’ Hij zweeg, bukte zich iets naar voren en legde zijn hand op een knie van Maria. ‘En vrouwen.’ Zijn stem jubelde. ‘Vrouwen en wijn… een zaliger combinatie is niet denkbaar.’ Hij keek vragend naar De Cock op. ‘Je drinkt toch een glas met ons mee?’ De Cock knikte nadrukkelijk.

‘Zeker,’ riep hij gretig.