Albert Baantjer - De Cock en de dode meesters

‘Hoe is het met hen gegaan gisteravond.’

De Cock liep voor hem uit. ‘Ze hebben de drie arrestanten netjes aan de Warmoesstraat afgeleverd. Daar heb ik hen vanmorgen en vanmiddag uitgebreid verhoord.’

Vledder grijnsde. ‘Annette van het Sticht is voorlopig haar geliefde kwijt. Ik begrijp nu waarom jij het toestond dat ze met ons meeging… je wilde haar nog even de gelegenheid geven om afscheid van hem te nemen.’

De Cock lachte. ‘Soms denk ik aan alles.’

Ze stapten gezamenlijk de woonkamer in. Mevrouw De Cock kwam onmiddellijk overeind en schudde Vledder ter begroeting de hand. Met een gebaar van verrukking nam ze de rozen in ontvangst. Ze wuifde uitnodigend naar een diepe leren fauteuil.

‘Ga zitten,’ riep ze hartelijk. ‘Mijn man vroeg zich al af waar je bleef.’

De jonge rechercheur glimlachte.

‘Ik kom uit de bioscoop. Ik had vandaag een vrije dag. De filmvoorstelling duurde bijna een halfuur langer dan ik verwachtte.’

Mevrouw De Cock keek hem verrast aan.

‘De bioscoop?’

Vledder knikte.

‘Er draaide een politiefilm en ik wilde wel eens met eigen ogen zien hoe Hollywood-rechercheurs een moordzaak opknappen.’

‘Deden ze het goed?’

Vledder trok een grimas.

‘De kogels vlogen mij aan het eind van de film om mijn oren. Als wij in Amsterdam zo te werk gingen, werden we onmiddellijk als staatsgevaarlijk opgepakt.’

‘Het had met de werkelijkheid niets te maken?’

Vledder schudde zijn hoofd.

‘Niet de werkelijkheid die wij kennen.’

De Cock pakte de fles cognac Napoleon, die hij speciaal voor dergelijke gelegenheden in voorraad hield en vulde ruim de bodem van diepbolle, voorverwarmde glazen. Hij reikte die zijn vrienden aan. Daarna hield hij zijn glas omhoog.

‘Op het trieste en moeizame einde van de zaak van de dode meesters,’ toostte hij.

Fred Prins lachte.

‘Hoe kom je aan die naam… dode meesters?’

De Cock gebaarde met het glas in zijn hand.

‘De drie mannen die de dood vonden, waren allen meester in de rechten.’

‘Werden ze daarom vermoord?’

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Meester Karel Marinus Donker-Korzelius bereidde als officier van justitie de berechting voor van Peter Gramsma.’

Hans Rijpkema knikte.

‘Topcrimineel, al jarenlang leider van een strak georganiseerde drugsmaffia.’

De Cock nam een slok van zijn cognac en zette het glas naast zich op een bijzettafeltje.

‘Er gingen geruchten dat Peter Gramsma aan zijn juridisch adviseur Philip de Lent de opdracht had gegeven om in penozekringen voor meester Donker-Korzelius een huurmoordenaar te vinden. Toen wij kort daarna uit het water van de Brouwersgracht het lijk visten van een man, die later als diezelfde Philip de Lent werd geïdentificeerd, begreep ik daar niets van. Wat was het motief? Welk voordeel had Peter Gramsma bij de dood van zijn juridisch adviseur… een man, in wie hij blijkbaar veel vertrouwen stelde?’

Hans Rijpkema grinnikte.

‘Maar toen later meester Donker-Korzelius vermoord werd gevonden, gingen jouw gedachten wel degelijk uit naar Peter Gramsma als de man die opdracht had gegeven voor de moord op de officier van justitie.’

Vledder spreidde zijn beide handen.

‘Dat lag toch voor de hand?’ interrumpeerde hij.

De Cock trok een bedenkelijk gezicht.

‘Er was iets wat mij hinderde. Hoe gaan huurmoordenaars gewoonlijk te werk? Kleden die eerst hun slachtoffer uit en steken hem dan een breinaald in zijn rug? Dat leek mij niet plausibel. Ik ging er op den duur meer en meer aan twijfelen, dat Peter Gramsma en zijn drugsmaffia iets met de moorden uitstaande hadden. Zelfs toen Ralf van Zutphen, ook in dienst van topcrimineel Peter Gramsma, vermoord werd gevonden, weigerden mijn hersenen om in hem de aanstichter te zien. Het was zo onprofessioneel. Het leek in geen enkel opzicht op een liquidatie, zoals in die kringen gebruikelijk.’

Vledder keek hem verbaasd aan. ‘De drie vermoorde mannen hadden allen op een of andere manier iets met Peter Gramsma van doen. Dat kon toch geen toeval zijn?’

De Cock zuchtte. ‘Dat was het wel. Het verwarrende voor ons politiemensen is, dat wij advocaten, juristen en meesters in de rechten nog altijd zien als een soort verlengstuk van ons werk… als rechthandhavers.’ De oude rechercheur schudde zijn hoofd. ‘Dat is een misvatting. Maffia-achtige organisaties nemen juristen in dienst om hun criminele praktijken op legale wijze af te schermen. Veel juristen zijn geen handhavers meer van de wet, maar ondergravers… zij hollen de wetgeving uit… ten behoeve van hun opdrachtgevers.’

Mevrouw De Cock keek haar man gespannen aan. ‘Zij passen de wet verkeerd toe?’

De Cock trok zijn schouders op. ‘Men kan de wet op diverse wijzen interpreteren. Daar is niets verkeerds aan. Het is alleen jammer, dat in het huidige tijdperk van de calculerende burger ook de beroepsethiek dreigt te verdwijnen.’

Fred Prins wuifde het onderwerp weg.

‘Jij zocht de moordenaar van Philip de Lent, meester Donker-Korzelius en Ralf van Zutphen in een andere richting dan die van de maffia. Waarom… wat was de reden?’

De Cock zwaaide breed. ‘De werkwijze… de modus operandi. Ik heb het al even aangeduid… huurmoordenaars nemen niet de moeite om hun slachtoffers eerst keurig te ontkleden. Bovendien is een breinaald een vrij ongebruikelijk moordwapen. Ik ben dat nog niet eerder tegengekomen.’

Vledder kwam tussenbeide. ‘En dan was er nog iets… Alle slachtoffers hadden op hun rechteronderarm een tatoeage in de vorm van een klavertjevier.’

Hans Rijpkema knikte begrijpend. ‘Dat betekende… althans zo kan men dat uitleggen… dat ze alle drie iets met elkaar van doen hadden.’

De Cock knikte. ‘Dat geheim van het klavertjevier heeft mij sterk beziggehouden. Het was een teken van verbond tussen de gedode mannen, maar de reden van dat verbond kon ik aanvankelijk niet doorgronden.’

Vledder keek naar hem op. ‘Wanneer begon jij te vermoeden dat mevrouw Van Amerongen bij de moorden was betrokken?’

De Cock glimlachte. ‘Toen er een aanslag op haar werd gepleegd.’

Vleddder schudde verwonderd zijn hoofd. ‘Dat snap ik niet.’

De Cock pakte zijn glas en nam nog een slok van zijn cognac. ‘Waarom die aanslag, vroeg ik mij af. Wat was het motief? Een vriendelijke nette vrouw, wonende in Amstelveen in een keurige laan, op wie men onverhoeds drie kogels vuurt. Het leek onzinnig.’

De oude rechercheur tikte met zijn gestrekte rechterwijsvinger tegen het puntje van zijn neus.

‘Tot het besef in mij ontwaakte, dat degene die een moordaanslag op haar had gepleegd, er vrijwel van overtuigd moet zijn geweest dat mevrouw Van Amerongen bij de moorden op Philip de Lent en meester Donker-Korzelius was betrokken.’

Het gezicht van Vledder verhelderde. ‘En dat betekende tevens, dat degene die de aanslag pleegde, ook haar motief kende… wist waarom zij Philip de Lent en Donker-Korzelius had vermoord.’

De Cock keek zijn jonge collega bewonderend aan. ‘Precies. We kunnen het hem niet meer vragen, maar ik ben er vrijwel van overtuigd dat de stuntelige moordaanslag op mevrouw Van Amerongen het werk was van Ralf van Zutphen.’

Hans Rijpkema boog zich naar voren. ‘Maar als Ralf van Zutphen wist dat mevrouw Van Amerongen al twee moorden op haar geweten had, hoe kon hij dan zelf slachtoffer worden… hij wist toch uit welke hoek het gevaar kwam?’

De Cock grijnsde. ‘Ralf van Zutphen kende haar handlangster niet… althans, hij kende haar wel… heel goed zelfs, maar wist niet dat zij met mevrouw Van Amerongen een sinister complot had gesmeed.’

De mond van Vledder viel half open. ‘Cecile Burroughs.’

De Cock ademde diep. ‘Een jonge, bijzonder knappe vrouw met een uitstraling en een charme, voor wie elke man wel moest bezwijken.’