Albert Baantjer - De Cock en moord in de hondsdagen

De rechercheurs posteerden zich nerveus en met licht trillende handen bij hun kijkgaten in de muur en de cameraman hield zijn videocamera gericht.

Vledder fluisterde.

‘Daar is ie. Hij sluipt om het grote bureau heen… grijpt de stoel met de pop aan de rugleuning vast en schuift die naar opzij. Hij zakt nu iets door zijn knieën en schiet… één, twee, driemaal.’

Vledder verliet zijn kijkgat en stormde de slaapkamer uit.

De Cock brulde.

‘Niet doen. Niet doen. Ik weet niet hoeveel kogels er nog in die revolver zitten. Vledder! Niet doen! Dat is niet afgesproken.’

Tevergeefs. Zijn woorden bereikten de jonge rechercheur niet. In de slecht verlichte gang stortte Vledder zich op de vluchtende indringer. Ze vielen samen op de vloer. De revolver gleed een meter van hen weg. De Cock en de cameraman snelden naderbij.

Vledder hield de man in zijn greep. Met een ruk trok hij de grote zwarte hoed van het hoofd van de indringer. Een weelde van lang haar, glimmend bruin als glanzende kastanjes, gleed langs een bleke huid.

De mond van de jonge rechercheur zakte open. Verast keek hij omhoog naar De Cock.

‘Het is… eh,’ stamelde hij. ‘Het is Elisabeth van Wijngaarden.’

De Cock knikte.

‘Een geoefende vrouwelijke schutter, gespecialiseerd in het schieten vanuit de heup.’

De dingdong in de gang galmde nog even na. De Cock deed de deur van zijn woning open.

Voor hem op de stoep stond Dick Vledder. De jonge rechercheur lachte wat verlegen. In zijn linkerhand bungelde een bos fraaie rozen.

‘Voor jouw vrouw. Hoe langer ik jou ken hoe meer…’

De Cock onderbrak hem met een grijns.

‘Hoe meer je haar gaat bewonderen. Ik ken die spreuk van jou.

Het is hoog tijd dat je een andere tekst verzint. Deze is totaal versleten.’

Vledder trok zijn schouders op.

‘Als simpel ambtenaar beschik ik tot mijn spijt over weinig fantasie. Maar als ik mijn kreet steeds herhaal, moet er een grond van waarheid in schuilen.’

De Cock negeerde de opmerking.

‘Heb je Adelheid niet meegenomen?’

Vledder schudde zijn hoofd.

‘Adelheid doet vanavond, voor de zoveelste keer, mee aan een grote actie van de narcoticabrigade. Het is zo stinkend geheim dat ze zelfs mij daarover geen enkele mededeling wilde doen.’

De Cock lachte.

‘Jullie vormen een vreemd paar. Ik kan mijn misère, mijn sores bij de recherche, nog wel eens aan mijn vrouw kwijt. Zij heeft een gewillig oor.’

De Cock deed een stap opzij.

‘Kom erin.’

‘Zijn de anderen er al?’

De Cock knikte.

‘Appie Keizer en Fred Prins zitten al bij mijn vrouw en hebben het hoogste woord. Als je hen wilt geloven dan bestaan er bij de Amsterdamse recherche geen grotere helden dat het duo Appie Keizer en Fred Prins.’

Ze stapten gezamenlijk de woonkamer in. Mevrouw De Cock kwam onmiddellijk overeind en schudde Vledder ter begroeting de hand. Met een gebaar van verrukking nam ze de rozen in ontvangst. Uitnodigend wuifde ze naar een diepe leren fauteuil.

‘Ga zitten,’ riep ze hartelijk. ‘Mijn man vroeg zich al af waar je bleef.’

De jonge rechercheur liet zich in de fauteuil zakken.

‘Ik had eerst niet willen komen,’ verklaarde hij. ‘Ik wilde er zelf achter komen hoe uw man op het spoor van de vrouw van het eerste slachtoffer was gekomen.’

De Cock grinnikte.

‘Dat lukte niet?’

Vledder schudde zijn hoofd.

‘Ik heb mij suf gepiekerd. Je zal wel weer een van je befaamde trucs hebben toegepast.’

De Cock glimlachte.

‘Geen trucs. Gewoon sober denkwerk.’

‘Dat zal wel.’

De Cock reageerde niet. Hij vatte de fles fijne cognac Napoleon, die hij speciaal voor dergelijke gelegenheden in voorraad hield, en vulde ruim de bodem van diepbolle, voorverwarmde glazen. Hij reikte die zijn vrienden aan. Daarna hield hij het glas omhoog.

‘Op recht en gerechtigheid.’

Fred Prins grinnikte.

‘Bedoel je dat cynisch?’

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Ik blijf erin geloven,’ sprak hij ernstig.

Vledder nipte aan zijn cognac.

‘Heb je de politie van Gooi en Vechtstreek al op de hoogte gebracht?’

De Cock knikte.

‘Wij hebben de band met opnamen van de mislukte moord op Thomas van Uitdam gedraaid… in gezelschap van Elisabeth van Wijngaarden.’

Vledder keek hem verrast aan.

‘Het is niet waar?’

‘Ja zeker. Wij meenden door haar de opnamen te laten zien, te bereiken dat zij tot de conclusie moest komen dat ontkennen geen zin had.’

‘En?’

‘Toen ik haar na de opnamen met een oudere collega van Gooi en Vechtstreek verhoorde, bekende ze volledig.’

Vledder spreidde zijn armen.

‘Hoe kwam je haar op het spoor?’

De Cock glimlachte.

‘Door de laatste moord.’

‘De moord op Frederik van Beveren.’

De Cock knikte.

Die oudere man op het Zoutkeetsplein sprak van een man met een donkergroene wagen. Later kwam een collega in uniform tot de overtuiging dat het ging om een donkergroene Cadillac.’

Vledder glimlachte.

‘Zo’n Cadillac die wij bij de villa van Herman van Breukelen hadden gezien?’

De Cock knikte opnieuw.

‘Navraag bij mevrouw Van Breukelen leerde mij dat er vier van dergelijke wagens door de Stichting waren aangekocht. De Cadillac van haar man stond in de garage. Zo ook de wagen van Frederik van Beveren. Hij kwam te voet het Zoutkeetsplein op lopen. Van Thomas van Uitdam nam ik niet aan dat hij zijn beste vriend zou vermoorden… bleef over de wagen van Petrus van Wijngaarden.’

Vledder grinnikte vreugdeloos.

‘Volgens mevrouw Van Wijngaarden stond die in de garage.’

De Cock grijnsde.’

‘En de figuur die op het Zoutkeetsplein uit de donkergroene Cadillac stapte… was een man. Er bestond de mogelijkheid dat mevrouw Van Wijngaarden de wagen voor de moord op Frederik van Beveren had uitgeleend.’

De oude rechercheur maakte een hulpeloos gebaar.

‘Toen maakte ik een fout.’

Vledder keek hem schuins aan.

‘Welke?’

‘Ik had die avond onmiddellijk naar haar woning moeten gaan om te zien of de wagen nog in de garage stond en of de motorkap nog warm was door het gebruik.’

Fred Prins keek hem aan.

‘Hoe kon je die fout nou maken?’

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Het idee dat mevrouw Van Wijngaarden verantwoordelijk was voor de moorden… of er ook maar bij betrokken kon zijn… wilde niet tot mijn bewustzijn doordringen.’

Vledder stak zijn hand op.

‘Wanneer kwam dat wel?’

De Cock zuchtte diep.

‘Toen ik mij plotseling in een gedachteflits een opmerking van Herman van Breukelen herinnerde. Hij was door het echtpaar Van Wijngaarden uitgenodigd voor het bijwonen van een schietoefening in de duinen bij Schoorl. Ze schoten om beurten, zei hij. Hun specialiteit was het schieten vanuit de heup zoals dat vroeger bij de cowboys in het Wilde Westen van Amerika gebruikelijk was.’

De oude rechercheur sloeg met zijn handen tegen zijn hoofd.

‘Ineens was mij toen alles volkomen duidelijk. Toen dokter Rusteloos na de sectie op het lijk van Van Wijngaarden opmerkte dat volgens zijn metingen van in- en uitschot, de schutter bij het vuren haast op z’n knieën moest hebben gestaan, leek mij dat dwaas.’

De blik van Vledder verhelderde.

‘Maar gaat men ervan uit,’ riep hij enthousiast, ‘dat de schutter vanuit de heup schoot, dan komt men dicht bij de waarheid.’

De Cock knikte.

‘Bij de moord op Herman van Breukelen zat het slachtoffer op een stoel. Wanneer de schutter toen had gestaan, zou het uitschot lager moeten zijn dat het inschot. Maar de kogels gingen vrijwel horizontaal door het lichaam. De schutter stond dus niet… hij of zij schoot vanuit de heup.’