Albert Baantjer - De Cock en moord in de hondsdagen

De Cock sloeg hem vriendschappelijk op de schouder.

‘Waar zit je nu?’

Hans Rijpkema lachte.

‘Ik ben wapendeskundige.’

De Cock keek hem ongelovig aan.

‘Sinds wanneer?’

‘Een goed jaar.’

De Cock fronste zijn wenkbrauwen.

‘Ben je dat zomaar? Wapendeskundige?’

Hans Rijpkema schudde zijn hoofd.

‘Niet zomaar. Ik heb een pittige cursus van een paar maanden doorlopen, maar in de praktijk leer je toch het meest. De collega’s die al langer in het vak zitten maken je wel wegwijs.’

De Cock knikte begrijpend.

‘Wat kom je hier doen?’

Rijpkema lachte opnieuw.

‘Gezien onze oude relatie en gekoppelde herinneringen ben ik maar even naar de Warmoesstraat gekomen. Ik heb goed nieuws voor je.’

Vledder gromde.

‘Dat hebben we wel nodig.’

Rijpkema negeerde de opmerking en richtte zijn aandacht weer op De Cock.

‘We hebben kunnen vaststellen dat de twee kogels die jij in de duinen bij Schoorl hebt gevonden, zijn afgevuurd met hetzelfde wapen als dat waarmee Petrus van Wijngaarden werd vermoord. Heb jij daar wat aan?’

De Cock glimlachte.

‘Het komt voor mij niet als een verrassing. De leden van de Stichting Leefgenoten, waartoe ook Petrus van Wijngaarden behoorde, trainden in de duinen bij Schoorl.’

‘Hoeveel mensen telt die club?’

‘Alles bij elkaar een man of vijftig.’

Het gezicht van Hans Rijpkema versomberde.

‘Alle mensen. Dan kom je nog niet veel verder.’

De blik van De Cock verhelderde.

‘Ik ben er toch erg blij mee. Beslist. En je kunt mij nog verder helpen.’

‘Waarmee?’

‘In zijn huis in Bussum is Herman van Breukelen, de voorzitter van Stichting Leefgenoten, met enige schoten uit een revolver vermoord. Ik ga ervan uit dat deze moord is gepleegd door dezelfde man of vrouw die Petrus van Wijngaarden neerschoot.’

‘En?’

‘Onze betrekkingen met de collega’s van groep Gooi en Vechtstreek verlopen niet zo soepel. Daarom doe ik liever een beroep op jou. Probeer voor mij te achterhalen of de kogels die Herman van Breukelen velden ook met datzelfde wapen werden afgevuurd.’

Hans Rijpkema glimlachte.

‘Dat moet lukken.’

De Cock stak zijn wijsvinger omhoog.

‘En nog iets. Voor mij heel belangrijk. Ik ben benieuwd wat bij het slachtoffer Van Breukelen het verschil is tussen in- en uitschot.’

Rijpkema knipperde even met zijn ogen.

‘Je hoort van me.’

De telefoon op het bureau van De Cock rinkelde. Vledder pakte de hoorn.

De Cock zag hoe het gezicht van zijn jonge collega na een paar seconden verbleekte.

‘Wat is er?’ vroeg hij gespannen.

Vledder legde de hoorn op het toestel terug.

‘Het was de wachtcommandant. Op het Zoutkeetsplein, op de hoek van de stille Zoutkeetsgracht, is een man neergeschoten. Een surveillancewagen en een wagen van de Geneeskundige Dienst zijn onderweg.’

Hans Rijpkema trok een grijns.

‘Sterkte. Ik smeer hem weer. Geloof me, ik ben blij dat ik hier geen dienst meer doe.’

Met Vledder aan het stuur reden ze in hun oude Golf van de door de regen glad geworden houten steiger achter het politiebureau van de Warmoesstraat weg. Gevaarlijk slippend bereikten ze het asfalt van de Oudebrugsteeg. Het gezicht van de jonge rechercheur stond gespannen. Al op het Damrak drukte hij het gaspedaal stevig in.

De Cock keek hem van terzijde aan.

‘Wil je een snelheidsrecord vestigen?’

Het klonk cynisch.

Vledder minderde vaart.

‘Ik kan er niets aan doen,’ riep hij verontschuldigend. ‘Ik heb bij zo’n melding altijd het gevoel dat we snel ter plekke moeten zijn.’

De Cock grinnikte.

‘Dat is alleen belangrijk als de schutter geduldig bij het lijk staat te wachten tot wij komen. Maar dat heb ik in de praktijk nog nooit meegemaakt.’

‘En dat verwacht je ook nu niet?’

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Ook nu niet.’ De oude rechercheur trok een grijns. ‘Ik vraag me af wat voor een geweldsdelict ons te wachten staat. Als ik het idee heb dat de man het slachtoffer is van een liquidatiemoord, steek ik geen hand uit. Dan waarschuw ik onmiddellijk de mensen van de centrale recherche aan het hoofdbureau.’

‘Waarom?’

De Cock gebaarde heftig.

‘Daar zijn specialisten,’ sprak hij met stemverheffing. ‘Die hebben met elkaar al meer dan een dozijn liquidatiemoorden in behandeling.’

Vledder gromde.

‘Naar mijn gevoel helpt dat specialisme ook niet veel. Zover ik weet is er in Amsterdam nog geen enkele liquidatiemoord opgelost.’

De Cock trok een mistroostig gezicht.

‘Het is ook hopeloos. Aan liquidatiemoorden is voor de recherche geen eer te behalen.’

Vledder keek hem niet-begrijpend aan.

‘Waarom niet… moord is moord?’

De Cock zuchtte.

‘Bij een liquidatiemoord bestaat er tussen de dader en het slachtoffer in de meeste gevallen geen enkele relatie. Er valt niets te ontwarren, niets uit te pluizen. De opdrachtgever of opdrachtgevers blijven anoniem. Vaak zijn er meerdere tussenpersonen. Langs een grote omweg komt de opdracht bij de huurmoordenaar terecht. De weg terug naar de opdrachtgever is nooit meer te volgen.’

Het gezicht van de oude rechercheur verstarde.

‘Huurmoordenaars… in mijn ogen de smerigste en lafste figuren onder de criminelen. Vaak komen ze vanuit een of ander duister Balkanland even via Schiphol binnenwippen en zijn alweer vertrokken voor het onderzoek naar de moord op gang komt.’

De oude rechercheur zweeg. Zijn brede gezicht stond nog gespannen. Huurmoordenaars verkilden zijn gevoel van menselijkheid. Hij keek even om zich heen naar de weg die Vledder volgde.

‘Weet je waar het Zoutkeetsplein is?’ vroeg hij bezorgd.

‘In de Zeeheldenbuurt, bij de Barentszstraat.’

De Cock grinnikte.

‘Het hoeft niet via Schiermonnikoog.’

Toen ze toch nog vrij snel via de Planciusstraat over de brug het Zoutkeetsplein hadden bereikt, zagen ze nabij de hoek van de Zoutkeetsgracht op het trottoir een bruin dekkleed waar een paar benen onderuit staken. Bij het kleed stond een oudere man.

Verder was er niemand.

De rechercheurs stapten uit hun Golf.

De man liep op de grijze speurder toe.

‘Hé, De Cock,’ riep hij vrolijk. ‘Ik had al gehoopt dat jij zou komen.’

De Cock blikte om zich heen.

‘Waar is de surveillancewagen?’

De man wees naar het bruine dekkleed.

‘Die is hartstikke dood. De dienders hebben even gekeken en dat kleed over hem heen gelegd en zijn toen de Houtmankade op gereden.’

‘Waarom?’

‘Daar was die wagen heen gegaan.’

De Cock fronste zijn wenkbrauwen.

‘Wat voor een wagen?’

‘Een grote groene kar,’ zei de man. ‘Een poenerige wagen. Ik heb alles kunnen gezien.’

Hij wees voor zich uit.

‘Ik zat daar aan de overkant boven dat winkeltje op de eerste etage voor het raam. Die groene wagen stopte plotseling midden op het plein. Er stapte een man uit met een grote zwarte hoed op zijn kop en toen het slachtoffer vanaf de brug kwam aanlopen en hier op het trottoir stapte, schoot hij. Zeker drie keer. Daarna liep hij rustig naar het slachtoffer en bukte zich over de man heen. Dat duurde maar een paar seconden. Toen liep hij weer even kalm terug naar zijn wagen en verdween naar de Houtmankade.’

De Cock keek hem strak aan.

‘Hebt u het kenteken kunnen opnemen? Iets van een nummer misschien?’

De oudere man schudde zijn hoofd

‘Daar heb ik niet op gelet. Ik raakte toch een beetje in de war bij wat ik zag. Die groene wagen was ook zo weer van het plein verdwenen.’

‘Hebt u de Warmoesstraat gebeld?’

‘Vrijwel onmiddellijk. Nog voor ik naar buiten ging om te kijken hoe het met het slachtoffer was. Ik ken het nummer van de Warmoesstraat nog uit mijn hoofd.’ Hij glimlachte. ‘U hebt mij nog een keer verhoord voor een kleine kraak op de Achterburgwal… jaren geleden.’