Albert Baantjer - De Cock en moord in reclame

Vledder keek hem lachend aan.

‘Soms ben jij toch een sentimentele oude dwaas,’ sprak hij hoofdschuddend. ‘Waar wil je midden in de nacht gaan zoeken in een stad, die je helemaal niet kent?’

De Cock maakte een afwerend gebaar.

‘Ik heb alleen gespeeld met de gedachte om naar Leiden te gaan, meer niet.’

Vledder sloeg plotseling geschrokken zijn hand voor de mond.

‘Ver… eh, vergeten,’ stamelde hij.

‘Wat?’

Vledder duimde over zijn schouder.

‘Commissaris Buitendam stond vanmorgen om negen uur al naast mijn bureau. Je moest onmiddellijk bij hem komen.’ De jonge rechercheur blikte op zijn polshorloge. ‘Dat was één uur en twintig minuten geleden.’

Commissaris Buitendam, de lange, statige politiechef van bureau Warmoesstraat, wenkte hem met een slanke hand naderbij.

‘Heeft Vledder jou niet verteld,’ vroeg hij verrast, ‘dat jij onmiddellijk bij mij moest komen?’

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Het is hem blijkbaar ontschoten,’ sprak hij achteloos. ‘Ik denk dat hij het niet zo belangrijk heeft gevonden.’

Op het vale gezicht van Buitendam verschenen lichte blosjes. Hij wees naar de stoel voor zijn bureau.

‘Ga zitten, De Cock,’ sprak hij geaffecteerd.

De oude rechercheur schudde zijn hoofd.

‘Ik blijf liever staan.’

‘Zoals je wilt.’ De commissaris zweeg even om indruk te maken, strekte zijn rug en ademde diep.

‘Hoewel jouw gedrag, De Cock, in het verleden dikwijls enige correctie behoefde, heb ik jou in de meeste gevallen ongestoord je gang laten gaan.’

De commissaris hield opnieuw een kleine pauze en kuchte.

‘Daarbij gold de overweging,’ ging hij gedragen verder, ‘dat je als rechercheur vaak uiterst succesvol was… een feit, waarvoor ik mijn ogen niet heb willen sluiten.’

De Cock trok denkrimpels in zijn voorhoofd en spreidde zijn armen in een hulpeloos gebaar.

‘Waarom zo’n… zo’n omhaal van woorden?’ riep hij licht geprikkeld. ‘Zeg gewoon rechtuit wat u op het hart hebt. Als ik loftuitingen van u hoor, is dat op z’n minst het begin van een vermanende toespraak.’

Buitendam kuchte opnieuw.

‘Juist… heel juist, een vermanende toespraak… dat is het… dat wordt het.’

De Cock keek de politiechef onbewogen aan.

‘Ik wacht.’

Commissaris Buitendam raadpleegde een notitie voor zich op zijn bureau.

‘Ik ben gisteravond, vrij laat nog, benaderd door mevrouw Van Nibbixwoud van reclamebureau Het Intellect.’

‘Mathilde.’

Buitendam keek hem niet-begrijpend aan.

‘Mathilde?’

De Cock knikte.

‘Dat is haar voornaam.’

Buitendam gebaarde voor zich uit.

‘Mevrouw Van Nibbixwoud had ernstige kritiek op jouw werkwijze… op jouw houding ten opzichte van haar… op de nonchalance waarmee jij het verlies van twee van haar belangrijkste medewerkers tegemoet trad. Hun dood scheen jou nauwelijks te interesseren.’

De Cock glimlachte.

‘En de slang nu was listiger dan al het gedierte des velds.’

‘Waar slaat dat op?’

De Cock spreidde zijn armen.

‘Dit bijbelwoord kwam plotseling in mij op.’

‘Je bedoelt mevrouw Van Nibbixwoud?’

De Cock ontweek de vraag.

‘U gelooft haar?’

Buitendam schraapte zijn keel.

‘De grieven van mevrouw Van Nibbixwoud leken mij oprecht.’

De Cock fronste zijn wenkbrauwen.

‘En gegrond?’

‘Dat… eh, dat kan ik niet geheel beoordelen.’

De Cock grijnsde.

‘Maar u neemt haar grieven wel als basis voor een vermanende toespraak?’

Buitendam trok zijn gezicht strak.

‘Dat is mijn beoordeling.’

De Cock knikte traag.

‘En zoals gewoonlijk,’ sprak hij gelaten, ‘een foute beoordeling.’

Commissaris Buitendam kwam met een ruk uit zijn stoel overeind. Zijn gezicht zag rood en zijn lippen trilden.

Bevend strekte hij zijn arm naar de deur.

‘Eruit.’

De Cock ging.

Vledder bekeek het beteuterde gezicht van De Cock en grijnsde breed.

‘Was het weer zover?’

De oude rechercheur schudde zijn hoofd.

‘Die man,’ sprak hij afkeurend, ‘moet nodig een cursus leidinggeven volgen.’

‘Wat had hij nu weer?’

‘Mevrouw Van Nibbixwoud heeft gisteravond laat Buitendam gebeld.’

‘Waarover?’

De Cock ademde diep om zijn woede lucht te geven.

‘Mijn werkwijze,’ legde hij uit, ‘beviel haar niet. De dood van twee van haar belangrijkste medewerkers, zo klaagde zij, scheen mij nauwelijks te interesseren. Mijn optreden getuigde van een grove nonchalance. Kortom: scherpe kritiek op de manier waarop ik de zaak behandel.’

Het gezicht van Vledder kleurde.

‘Is dat wijf eeuwig…’

De Cock wuifde afwerend.

‘Met krachttermen bereik je niets.’

Vledder zwaaide.

‘Heb je commissaris Buitendam verteld,’ riep hij opgewonden, ‘dat mevrouw Van Nibbixwoud jarenlang oogluikend heeft toegestaan dat in de kantoren van haar reclamebureau aan de Herengracht afschuwelijke kinderporno werd vervaardigd?’

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Dat leek mij niet de juiste tactiek,’ reageerde hij kalm. ‘Als ik aan het einde van deze affaire kan bewijzen dat zij medeschuldig is aan het vervaardigen van kinderporno, dan schakel ik de zedenpolitie wel in. De vraag die mij nu bezighoudt is… waarom doet ze dit… waarom die ongefundeerde kritiek? Wat wil ze daarmee bereiken?’

Vledder brieste.

‘Ik begrijp het,’ sprak hij geëmotioneerd. ‘Ik begrijp het volkomen. Zij wil bereiken dat wij beiden uit deze zaak worden gezet. Dat het onderzoek naar de moorden aan anderen wordt opgedragen.’

‘Waarom zou ze dat willen?’

‘Ik vermoed, dat Mathilde van Nibbixwoud tot de conclusie is gekomen, dat wij inmiddels te veel weten. Onze kennis over hetgeen zich onder haar hoede heeft afgespeeld, is, zo beseft zij, voor haar een gevaar gaan vormen.’

De Cock keek zijn jonge collega bewonderend aan.

‘Heel goed, Dick. Dat zou best eens het motief van haar handelen kunnen zijn. Maar dan schuilen achter deze affaire vermoedelijk meer mysteries… mysteries, die wij nog niet kennen.’

Vledder knikte De Cock bemoedigend toe.

‘Wat er ook gebeurt… wij laten ons uit deze zaak niet wegdrukken.’

De Cock glimlachte.

‘Ik ben er alweer overheen,’ sprak hij opgelucht. ‘Wat mij even stak, was het feit dat commissaris Buitendam die stomme kritiek van mevrouw Van Nibbixwoud zonder bedenken accepteert en die aangrijpt om tegen mij een vermanende toespraak te houden.’

Vledder lachte vrijuit.

‘Het zal de laatste niet zijn.’

De Cock nam de gulle lach over.

Ineens ging de deur van de grote recherchekamer open. In de deuropening verscheen de gestalte van een wat gezette man in een natgeregende doorschijnende plastic regenjas.

De Cock herkende Alex van de Boogaard.

De man liep op de grijze speurder toe.

‘Een vrolijke boel hier… opeenvolgende lachsalvo’s. Ik heb een paar maal geklopt, maar dat hebben de heren blijkbaar niet gehoord.’

De Cock gebaarde naar de stoel naast zijn bureau.

‘Ga zitten,’ sprak hij vriendelijk. ‘Sorry, dat wij ons even amuseerden.’

Alex van de Boogaard ontdeed zich van zijn natte plastic omhulsel en nam plaats. Hij steunde met zijn ellebogen op het bureaublad.

‘Op het kantoor aan de Herengracht,’ sprak hij somber, ‘doen ze geheimzinnig.’

De Cock keek hem verwonderd aan.

‘Geheimzinnig?’

Van de Boogaard knikte.

‘Mevrouw Van Nibbixwoud heeft het gehele personeel de straat op gestuurd.’

‘Wat?’

Van de Boogaard knikte opnieuw.

‘Er is een slotenman gekomen. Mevrouw Van Nibbixwoud gaat met Josee van de Weetering het bureau van Hendrik Zuiderman doorzoeken en daar mogen wij niet bij zijn.’