Albert Baantjer - De Cock en moord in reclame

‘Ik ben zo’n halfuurtje geleden gebeld door de moeder van Christiaan Adriaansen. Ze heeft haar zoon dood in zijn woning aangetroffen. Vermoord.’

De Cock knikte traag.

‘Dat klopt.’

Vledder stond op. De jonge rechercheur ging, zonder een aanwijsbare reden aan een ander bureau in de grote recherchekamer zitten.

Mevrouw Van Nibbixwoud zwaaide met haar mollige armen.

‘Ik lag al in bed toen ze belde,’ sprak ze geagiteerd. ‘Ze was zo in de war, dat het een tijd heeft geduurd voor ik het gesprek fatsoenlijk kon afbreken.’

‘Deed ze nog suggesties?’

‘Waarover?’

‘De mogelijke dader.’

Mathilde van Nibbixwoud schudde haar hoofd.

‘Daar heeft ze niets over gezegd. Toen het gesprek was beëindigd, heb ik de wachtcommandant van bureau Warmoesstraat gebeld. Van hem hoorde ik dat u nog op het bureau was. Ik heb mij toen snel aangekleed.’

De Cock keek de vrouw onbewogen aan.

‘En?’

De ogen van Mathilde van Nibbixwoud schoten vuur.

‘En… en,’ herhaalde ze opgewonden. ‘Dat is al de tweede moord op een lid van mijn personeel. Hebt u al een onderzoek ingesteld?’

‘Ja.’

Mathilde van Nibbixwoud snoof.

‘Mag ik dan vragen… en?’

Haar stem droop van sarcasme.

De Cock knikte traag.

‘Ik zal u de details besparen, maar Christiaan Adriaansen werd op dezelfde wijze om het leven gebracht als Hendrik Zuiderman. Wij schatten ook, dat beiden door dezelfde man of vrouw werden vermoord.’

‘Wie?’

De Cock glimlachte.

‘Dat is een vraag waarop ik graag het antwoord kende. Zover ben ik nog niet. Ik hoop, dat ik bij het beantwoorden van die vraag op uw medewerking kan rekenen.’

‘Uiteraard.’

De Cock boog zich iets naar haar toe.

‘Welke leden van uw personeel hebben naar de opengevallen post van uw overleden man gesolliciteerd?’

Mevrouw Van Nibbixwoud keek naar hem op.

‘Dat had ik graag geheim gehouden.’

De Cock keek haar niet-begrijpend aan.

‘Waarom?’

‘Ik wilde voor alles voorkomen, dat leden van mijn personeel elkaar als rivalen zouden bezien. Dat kwam volgens mij de werksfeer niet ten goede.’

De Cock negeerde haar opmerking.

‘Was Peter van Waardenburg de eerste?’ drong hij hardnekkig aan.

Mevrouw Van Nibbixwoud knikte.

‘Inderdaad.’

‘U hebt hem afgewezen?’

‘Ja.’

‘Reden?’

‘Ik wist dat hij bij andere werknemers irritatie opwekte. Dat was mijn bezwaar.’

De Cock keek haar schuins aan.

‘Weet u hoe Peter van Waardenburg op uw afwijzing heeft gereageerd?’

‘Als het Zuiderman wordt,’ sprak mevrouw Van Nibbixwoud traag, ‘maak ik hem van kant.’

De Cock reageerde verrast.

‘Hoe weet u dat?’

‘Christiaan heeft mij dat in vertrouwen verteld.’

‘Nam u dat serieus?’

Mevrouw Van Nibbixwoud schudde haar hoofd.

‘Een loze kreet… uit woede.’

‘En een aversie jegens Hendrik Zuiderman.’

‘Dat was mij bekend.’

‘Heeft hij ook gesolliciteerd?’

‘Wie?’

‘Christiaan Adriaansen.’

‘Ja.’

‘Afgewezen?’

Mevrouw Van Nibbixwoud stak haar kin iets naar voren.

‘Ik heb ze allen afgewezen.’

‘Ook Alex van de Boogaard?’

Mathilde van Nibbixwoud knikte.

‘Ook Alex van de Boogaard,’ herhaalde ze kalm.

De Cock trok een vies gezicht.

‘Sinds de dood van uw echtgenoot rommelt het onder uw personeel. Er heerst een onderling wantrouwen. Ondanks uw pogingen ziet men elkaar wel degelijk als rivalen.’

Mevrouw Van Nibbixwoud bracht haar handen naar haar hoofd. Het was een gebaar van vertwijfeling.

‘Ik weet het. Na kantoortijd liep ik vanavond nog even door het gebouw en toen bemerkte ik, dat iemand had geprobeerd het bureau van Hendrik Zuiderman open te breken.’

De Cock keek haar geschrokken aan.

‘Inbrekers?’

Mevrouw Van Nibbixwoud schudde haar hoofd.

‘Er zijn verder geen sporen van braak aan het gebouw. De toegangsdeuren zijn normaal gesloten. Ook alle ramen zijn nog intact.’

De Cock trok zijn wenkbrauwen naar elkaar toe.

‘Alleen braaksporen aan het bureau van Hendrik Zuiderman… aan geen ander bureau?’

Mathilde van Nibbixwoud schudde haar hoofd.

‘Alleen aan het bureau van Hendrik Zuiderman. Er zijn duidelijk zichtbare krassen en moeten in het hout. De beschadigingen vond ik voornamelijk boven en onder de laden. U moet ze morgen maar eens bekijken. Misschien ontdekt u meer dan ik. Persoonlijk schat ik, dat men met een groot model schroevendraaier heeft getracht de laden open te breken.’

Ze zweeg even.

‘Zuiderman had zijn bureau altijd stijf op slot. Josee en ik waren van plan om het bureau morgenmiddag met behulp van een slotenmaker in elkaars bijzijn te openen.’

‘U hebt geen sleutel?’

Mevrouw Van Nibbixwoud zuchtte.

‘Mijn man had in zijn vertrek een sleutel van alle bureaus. Ik heb gezocht, maar de sleutel van het bureau van Hendrik Zuiderman is verdwenen. Ik vermoed dat Zuiderman die sleutel zelf heeft weggenomen, zodat niemand in zijn bureau kon snuffelen.’

‘Wie hebben er een sleutel van het kantoor?’

‘Alle werknemers.’

‘Dus iedereen kan bij dag, maar ook in de avond en de nacht het kantoor betreden?’

‘Ja.’

De Cock fronste zijn wenkbrauwen.

‘Waarom wilt u het bureau samen met Josee openen… in elkaars bijzijn?’

Mevrouw Van Nibbixwoud gebaarde heftig.

‘Als voorzorgsmaatregel,’ reageerde ze fel. ‘Ik heb een vaag vermoeden dat er in het bureau van Hendrik Zuiderman zaken of documenten liggen, die mogelijk voor ons reclamebedrijf, of wellicht voor een van de leden van ons personeel, belastend kunnen zijn… nare consequenties voor iets of iemand kunnen hebben. Ik heb bij het vinden van dergelijke zaken of documenten graag een betrouwbare getuige.’

De Cock knikte begrijpend.

‘Waarop berust uw vermoeden, dat u iets dergelijks in het bureau van Zuiderman zult aantreffen?’

Mathilde van Nibbixwoud snoof.

‘Hendrik Zuiderman was een eigenheimer. Een in zichzelf gekeerd man. Iemand die naar mijn gevoel geen echte binding met ons bedrijf had.’

‘Waarom ontsloeg uw man hem niet?’

‘Hendrik Zuiderman was in ons reclamebureau een medewerker van het eerste uur. Mijn man was in dat soort zaken erg gevoelig… sentimenteel.’

De Cock keek haar strak aan.

‘Hendrik Zuiderman,’ sprak hij streng, ‘fabriceerde kinderporno.’

Mevrouw Van Nibbixwoud liet haar hoofd iets zakken.

‘Ik weet het,’ reageerde ze timide. ‘Nog wel hier op de Herengracht in ons eigen bedrijf. Het was een schok toen wij daar achter kwamen.’

De Cock knikte begrijpend.

‘Dat kan ik mij indenken. Hebben u en uw man tevoren nooit iets gemerkt of vermoed?’

Op het gezicht van mevrouw Van Nibbixwoud kwam een pijnlijke trek.

‘Het personeel genoot het volle vertrouwen van mijn man. Zijn toezicht op hun handelen was minimaal.’

De Cock schoof zijn onderlip naar voren.

‘Mijn oude moeder hanteerde de spreuk: wees getrouw, maar vertrouw niemand.’

Mathilde van Nibbixwoud nam een berustende houding aan.

‘Dat is een kwestie van instelling. Mijn man was zeer sociaal bewogen. Hij vond, dat men iemand niet dubbel mocht straffen. Na een veroordeling voor pornografie, zo redeneerde mijn man, komt men in onze branche niet makkelijk meer aan de slag. Toen Hendrik Zuiderman uit de gevangenis kwam, heeft hij hem weer in genade aangenomen.’

‘Nobel.’

Mevrouw Van Nibbixwoud knikte.

‘Er was voor dat besluit van mijn man,’ formuleerde ze voorzichtig, ‘verder nog een belangrijke overweging. Hendrik Zuiderman werkte niet alleen. Hij werd bij het vervaardigen van kinderporno steevast geassisteerd door Christiaan Adriaansen.’