Baantjer - De Cock en een dodelijk rendez-vous

‘Jammer.’

De Cock lachte.

‘Dat, Dick… moet je afleren.’

Ze reden een tijdje zwijgend voort. De oude rechercheur keek met gemengde gevoelens om zich heen naar het voortrazende verkeer. Bij Schiphol bezag hij vanaf de weg het landen en opstijgen van enorme viermotorige vliegtuigen. Het was hem een gruwel. Naar zijn gevoel was hij te laat geboren. Hij hoorde niet thuis in deze woelige eeuw. Zijn gemoed kende nog de rust en de waardigheid van de trekschuit en de diligence.

Hij keek opzij.

‘Weet je, Dick, wat wij in Amsterdam gaan doen… nog voor wij teruggaan naar de Kit?’

Om de mond van Vledder gleed een glimlach.

‘Smalle Lowietje.’

De Cock lachte vrolijk.

‘Je mag nooit meer raden.’

Smalle Lowietje schudde De Cock hartelijk de hand en gniffelde.

‘Soms zie ik je in weken niet en ineens lijkt het alsof je een frequent bezoeker van mijn dierbare etablissement bent geworden.’

De Cock glimlachte.

‘Ik denk, Lowie, dat ik jou zelfs vanuit de hemel zou bezoeken.’

Smalle Lowietje keek hem verschrikt aan.

‘Liever niet. Ik ben bang voor geesten. Ik zie je liever als man van vlees en bloed.’

De Cock schuifelde naar het einde van de bar en hees zijn negentig kilo op een kruk. Vledder nam naast hem plaats.

Smalle Lowietje schoof achter de bar.

‘Hetzelfde recept?’

De Cock wist dat er geen antwoord van hem werd verwacht en zweeg.

De tengere caféhouder dook aalglad onder de toonbank en kwam glunderend tevoorschijn met een fles verrukkelijke cognac Napoleon. Daarna schoof hij drie diepbolle glazen bij. Smalle Lowietje dronk uit eerbied voor de grijze speurder altijd een glaasje mee.

‘Wat een consternatie hier verder op de gracht,’ riep hij, terwijl hij klokkend inschonk. ‘Drie doden in een klein peeskamertje. Ongelooflijk. Zit er al een beetje schot in de zaak?’

De Cock schudde zijn hoofd. ‘Weinig. Ik moet je eerlijk bekennen dat ik er nog niets van begrijp.’

Smalle Lowietje boog zich iets naar hem toe.

‘Een van de slachtoffers was toch Haagse Bertus?’

De Cock knikte.

‘Albertus van Zoggel.’

Smalle Lowietje boog zich nog verder over de bar.

‘Ik heb horen vertellen,’ fluisterde hij, ‘dat Haagse Bertus en zijn kornuiten jaren geleden een paar grote klappers hebben gemaakt.’

De Cock nam een slok van zijn cognac.

‘Kende jij Haagse Bertus?’

Smalle Lowietje trok zijn schouders iets op.

‘Niet zo best. Hij heeft hier bij mij wel eens aan de bar gezeten. Maar ik heb nooit zaken met hem gedaan. Ik vond hem een beetje klef.’

De Cock knikte begrijpend.

‘Ken jij nog mensen die wel zaken met hem deden?’

Smalle Lowietje schudde zijn hoofd.

‘Hij was hier bij de Amsterdamse penoze niet zo getapt. Te veel Haagse bluf.’

De Cock glimlachte.

‘Bluf… daar weten ze hier in Amsterdam ook wat van.’ Hij zweeg even. ‘Ken… eh, ken jij ene Hendrik Noorddijk?’

Smalle Lowietje fronste zijn wenkbrauwen.

‘Weet je geen bijnaam?’

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Hij kwam ook uit Den Haag… Was vroeger een vriend van Haagse Bertus.’

‘Zegt mij niets.’

De Cock nam nog een slok van zijn cognac en wees naar zijn lege glas.

‘Schenk nog eens in, Lowie.’

De tengere caféhouder gehoorzaamde met de welwillendheid van een kastelein.

‘Ik heb pas weer een klein voorraadje gekregen. Speciaal voor u.’

De Cock streek met de toppen van zijn vingers over zijn voorhoofd. ‘Je zei dat er wordt gefluisterd dat Haagse Bertus en zijn kornuiten jaren geleden een paar grote klappers hebben gemaakt. Wordt er ook bij gezegd wat voor klappers dat waren?’

Smalle Lowietje grijnsde.

‘Ik denk juwelen.’

De Cock keek hem schattend aan.

‘Waarom juwelen?’

Smalle Lowietje grinnikte.

‘Omdat ook Juwelen Charles het loodje heeft gelegd.’

De Cock reageerde verrast. ‘Juwelen Charles?’

Smalle Lowietje knikte. ‘Die is toch ook gewurgd gevonden?’

De Cock kneep zijn wenkbrauwen bijeen. ‘Kende jij Juwelen Charles?’

Smalle Lowietje knikte opnieuw. ‘Handelde in juwelen… was vertegenwoordiger. Maar je kon ook alles aan hem kwijt… foks.’

Ze slenterden traag langs de Wallen terug naar de Warmoesstraat. Het regende niet meer. Maar het donkere weer bracht een vroege schemering. Het leger van behoeftigen schoof keurend en hijgend langs de roze etalages. De blik van De Cock gleed langs de gezichten. Hij herkende niemand.

Vledder blikte opzij.

‘Wat is foks?’

De Cock glimlachte.

‘Bargoens voor goud. Juwelendieven verhandelen hun gestolen juwelen liever niet in de oorspronkelijke vorm. Dat brengt risico’s met zich mee voor herkenning van de sieraden. En sieraden die gemakkelijk te herkennen zijn, worden moeilijk verhandeld.’

‘Wat doen ze dan?’

De Cock gebaarde. ‘Om herkenning te voorkomen, breken ze de edelstenen uit hun zettingen en smelten het goud om. Dat goud wordt door de penoze foks genoemd.’

Vledder keek hem ongelovig aan. ‘Dat is toch een geweldige waardevermindering?’

De Cock knikte. ‘Dat neemt men voor lief.’

Vledder snoof. ‘En in dat omgesmolten goud, dat foks, handelde onze Charles van Milschot.’

De Cock plukte aan het puntje van zijn neus. ‘Ik ga er gemakshalve maar van uit,’ sprak hij lachend, ‘dat Charles van Milschot en Juwelen Charles een en dezelfde man zijn.’

Vledder knikte. ‘Gezien de catalogus van sieraden in zijn valies lijkt mij dat terecht.’

De Cock zuchtte. ‘Jammer dat Smalle Lowietje niet wist welke firma hij vertegenwoordigde.’

‘Waarom wil je dat weten?’

De Cock grijnsde. ‘Ik zoek naar een verband tussen Charles van Milschot en de andere drie van het rendez-vous.’

Vledder lachte. ‘Dat lijkt mij niet zo moeilijk. De anderen stalen juwelen en Charles van Milschot kocht het… eh, het foks.’

De Cock reageerde niet.

Via de Oude Kennissteeg en het Oudekerksplein sjokten ze naar de Warmoesstraat. Toen ze de hal van het politiebureau binnenstapten, riep Jan Kusters hen.

De Cock liep op hem toe. ‘Wat is er?’ vroeg hij wat knorrig.

De wachtcommandant nam een notitie van zijn bureau. ‘Gijsbertus van Damme heeft gebeld.’

De Cock keek hem geschrokken aan. ‘Witte Gijssie? Er ligt toch niet weer een lijk in dat peeskamertje?’

Jan Kusters schudde zijn hoofd. ‘Hij is overvallen.’

De Cock trok een vies gezicht. ‘Overvallen?’

De wachtcommandant knikte. ‘Iemand sloeg hem met een stuk ijzer op zijn hoofd.’

‘Ernstig?’

Jan Kusters tuitte zijn lippen. ‘Hij is niet opgenomen, hij zit thuis en wil bij jou aangifte doen.’

Witte Gijssie zag er belabberd uit. Hij zat ineengedoken in zijn fauteuil… nog bleker dan gewoonlijk. Rond zijn linkeroog waren blauwe verkleuringen van een fikse bloeduitstorting en de bult op zijn voorhoofd was zo groot als een ei. De Cock keek hem bezorgd aan.

‘Ben je bij de eerstehulp geweest?’

Witte Gijssie schudde zijn hoofd. ‘Dat lijkt mij niet nodig. Ik heb alleen koppijn, maar dat verdwijnt wel weer.’

De Cock ging tegenover hem in een fauteuil zitten en legde zijn hoedje op het tapijt.

‘Ik zou de eerste dagen maar rustig aan doen,’ sprak hij ernstig. ‘Een verwaarloosde hersenschudding heeft vaak kwalijke gevolgen.’

Witte Gijssie grinnikte vreugdeloos. ‘Ik had geen schijn van kans. Ik kwam het peeskamertje binnen om te kijken of ze de sponningen en het slot goed hadden gerepareerd en toen had ik die dreun op mijn kop al te pakken.’

De Cock grijnsde. ‘Wees blij dat ze jou geen stuk elektriciteitsdraad om je nek hebben gedraaid.’

Witte Gijssie voelde aan zijn hals. ‘Ik wil aangifte doen van mishandeling.’