- Каб не арыштавалi.
- А за што цябе арыштоўваць?
- Самi ведаеце.
- Я не ведаю.
- Таму, што я сябра Монiкi.
- Ты быў упэўнены, што мы гэта ведаем?
- Пра гэта вельмi проста даведацца.
- I мы б цябе арыштавалi толькi за тое, што ты яе сябар?
- Вы хочаце як мага болей выцягнуць з мяне. Думаеце, што я пачну манiць, блытацца i вы мяне на чым-небудзь зловiце.
- Ты, я гляджу, дэтэктываў начытаўся...
- Я праглядаю газеты. I ведаю, як вы дамагаецеся прызнання.
Мэгрэ сам сабе вылаяўся: далося iм усiм гэтае непаразуменне з поўхаю, якую ён заляпiў Рэне Лекэру!.. Мiж тым сёння ўранку ён атрымаў ад асуджанага на смерць Лекэра лiст з турмы. Прыгнечаны, забойца прасiў камiсара наведаць яго. Можна было б паказаць Жарысу гэты лiст i ўсё расказаць, аднак Мэгрэ зноў не стаў нiчога тлумачыць затрыманаму i прадоўжыў допыт. Калi ўжо гэты маладзён дапячэ яго з той поўхаю, то ён яму Лекэраў лiст пакажа.
- Дык чаму ж прыйшоў сюды?
- Каб заявiць, што я не забойца.
Мэгрэ распалiў люльку, дапiў пацiху пiва. З-за дажджу на вулiцы пацямнела. Ён запалiў лямпу.
- Ты разумееш, што значыць твой уласны прыход да нас?
- Што вы хочаце сказаць?
- Ты вырашыў, што мы збiраемся цябе арыштаваць. Значыцца, у нас ёсць на тое падставы. Якiя?
- Вы ж былi на вулiцы Ангулем?
- Адкуль ты ведаеш?
- Гаспадыня ж, напэўна, сказала, што я прыходзiў да яго.
- I што, за гэта цябе трэба арыштоўваць?
- Вы дапытвалi Монiку.
- I ты баiшся, што яна прагаварылася?
- Я б здзiвiўся, калi б яна ў вас не загаварыла.
- А чаму ты пачаў з таго, што схаваўся ў сябра пад ложкам?
- Вы i гэта ведаеце.
- Адказвай.
- Я не падумаў. Я баяўся. Баяўся, што мяне будуць бiць i я прызнаюся ў тым, чаго не рабiў.
- Меней бы ты, хлопча, баяўся... Чаму ж ты тады ўсё-ткi, раз баяўся, вылез з-пад ложка?
- Там нельга было болей заставацца. Сябрава цётка ўвесь час па кватэры хадзiла. Дзверы адчыненыя, у хаце скразняк. Я прастыў, а тут нават чыхнуць страшна. Нi ўстаць, нi паварушыцца...
- I ўсё?
- Есцi хацелася.
- I што ж ты стаў рабiць, як выбраўся з кватэры?
- Бадзяўся па вулiцах. Уначы спаў на рынку на мяшках з гароднiнай гадзiну-другую. Двойчы падыходзiў да моста Сэн-Мiшэль i глядзеў на ваш будынак. Убачыў, як Монiка выходзiла ад вас. Я пайшоў на вулiцу Ангулем, там стаяў чалавек, па ўсiм было вiдаць, назiраў за домам. Ваш, напэўна.
- А чаму мы маглi меркаваць, што ты мог забiць Турэ?
- А вы што, не ведаеце, што я ў яго пазычыў грошы?
- Пазычыў?
- Ну, папрасiў, калi вам так болей падабаецца.
- Папрасiў?
- Што вы хочаце сказаць?
- Ёсць розныя спосабы прасiць. Мiж iншым, ёсць i такi, калi чалавек, якога просяць, пастаўлены ў такiя ўмовы, што не можа адмовiць. А называецца гэта шантаж.
Камiсар замаўчаў i ўгледзеўся Жарысу ў самыя вочы.
- Адказвай.
- Я нiчога б не сказаў панi Турэ.
- Але ж пана Турэ ты гэтым прыпалохаў?
- Ён i так бы даў грошы.
- Але даў таму, што баяўся тваёй пагрозы.
- Не ведаю. Вы мяне блытаеце вашымi пытаннямi... Памiраю, хачу спаць...
- Выпi кавы.
Жарыс выпiў i разгублена ўтаропiўся ў Мэгрэ.
- Колькi разоў ты быў у пана Турэ?
- Толькi два разы.
- Монiка пра гэта ведала?
- А што яна вам сказала?
- Цяпер не мае значэння, што што яна сказала. Важна, скажаш ты.
- Яна ведала.
- Што ты яму сказаў?
- Каму?
- Пану Турэ! - не стрымаў свайго раздражнення Мэгрэ.
- Што нам патрэбны грошы.
- Навошта?
- Каб паехаць у Амерыку.
- I як ён адрэагаваў?
- Сказаў урэшце, што гэта найлепшае выйсце.
Допыт нешта не ладзiўся. Жарыс, мабыць, лiчыў, што Мэгрэ ведае болей, чым ведаў на самай справе. Трэба было павесцi допыт больш асцярожна.
- Ты думаў жанiцца з Монiкай?
- Думаў. Але пан Турэ разумеў, што гэта нерэальна. Я непаўналетнi. I нават калi б мае бацькi згадзiлiся, дык панi Турэ адмовiла б: я ж усё сваё нашу з сабою. Пан Турэ мне сам параiў нават не спрабаваць знаёмiцца з ёю.
- А ты яму прызнаўся, што ты з Монiкай ужо кахаўся?
Жарыс пачырванеў.
- Я сказаў яму толькi, што яна цяжарная.
Дык вось у чым сакрэт! Мэгрэ выгляду не падаў, але здзiвiўся: як жа ён сам не падумаў пра такую паваротку?
- Колькi месяцаў?
- Трохi болей як два.
- Вы былi ў доктара?
- Яна адна хадзiла.
Мэгрэ адкiнуўся ў крэсле, набiў тытунём новую люльку.
- Што ж ты збiраўся рабiць у Амерыцы?
- Што прыйдзецца. Я працы не баюся. Мог бы стаць каўбоем.
- Каўбоем? - усмiхнуўся сам сабе Мэгрэ: ён згадаў тых асiлкаў, якiх бачыў на ранча Арызоны i Тэхаса.
- Я мог бы працаваць на залатых капальнях. Словам, як-небудзь я б ужо выкруцiўся.
Читать дальше