Unsur əl -Məali ibn Keykavus ibn İsqəndər - Qabusnomə

Hıccət kardey bənə divonəti qıləy çiye.

De har ki ki, həmsehbət bıedəş, fik bıdə bin əv ıştı sıxanon mıştəriye, ya ne.

Ehanə ruəninə mıştəri pəydokoş, çəy yəxəku dast məkəş, ıştə sıxanon bəy bə çokə ğıymət bəhəvat.

Ne, şayət mıştəri nibu, ıştə sıxani dəqışkə, çəy məsey piyə mətləbonku qəp bıjən ki, vəomoyədə bıdə ıştı mıştəri bıbu.

Cəhd bıkə ki, de odəmi odəm bıbi, de insoni inson. Çun boçi, odəm coye, inson co.

Çe ğəfləti hano beşəkəson de məxloği bənə çımı votəy rəftor kardəninin.

Çanə zınedəş, sıxan bıvot – sıxan bıməs. Çun boçi, bo sıxan kardey zıneyro, bəpe sıftə sıxan bıməsiy.

Timsal: Ehanə qıləy əğıli çəy moəku esındınon, zindonədə oqəton, çəy şıti, hardi, ovi vaxtədə bıdon, əy zindonədə yol bıkon, əncəx hiç kəs de əy i kəliməən sıxan nıkardo, əv çe hiç odəmi sədo nıməso – sıxan nibəzıne kardey, yəne çəy qəv sıxan nibəqəte. Əncəx həmonə əğıli ijən oqordınoş bə cəmiyəti dılə, mıəyyən vaxti bə çəton ijən zıvon okardey bəzıne.

Co qıləy sıbut: Məqər fikı doəni ki, korə odəmon həmən lolin?

Çımı balə, az molyətinə iyən nadirə sıxanonku yodədəm mandə qılon ın kitobədə nıvıştedəm ki, ın sıxanon çe əcəmi şahon şah Nuşirəvan Adil podşo zıvono beşə. Tı əvoni bəpe omutiy iyən bə əvon əməl bıkəy. Çun boçi, əmə çə şahon nəslədəmon.

Mı handəme ki, xəlifə Məmun (Xıdo əy rəhmətkə) bo Ənuşirəvani məğami ziyorət kardey şəbe. Çəy dəxmədə vindeşe ki, Ənuşirəvani astonən pıxən peqardən bə zəmin. Çəy taxti səpe, məğbərə divoədə pəhləvi zıvonədə de ğızıli i-dı satıl nıvıştəy hestbe. Məmuni pəhləvi zıvoni zınə tərcuməəkəonış doe vakarde. Əvon həmonə satılon bə ərəbişon peqordınie. Ərəbi tərcumə ısətən əcəmədə məşhure.

Əyo nıvıştə bıəbe: «Çanə ki az səğbim, bə Xıdo bandon həməy koməqım ərəsiy, jəqo odəm nəbiy ki, bə çımı kəybə bo, çəyo təyliə dast oqardı. Çe əcəli vədə ociz mandeədə, ın nəsihətinə sıxanonım bə ıştə məğbərə divom doe nıvışte bə səbəb ki, odəmon zəhmət bıkəşon, bə çımı ğəbi ziyorət bon, bıdə çıyo təyliə dast onıqardın, ıyoən çımı mərhəmətiku bəhrəmand bıbun.»

Hamonə nəsihətə sıxanon ımonin.

Sıftə votəşe:

˝Çanə ki şəv-ruj yəndı əvəz kardedə, bə ıştə udimiyən (tale) çoçinə qardışon təəccub məkə.˝

İjən votəşe:

˝İnsonon çıro bə ıştə pəşmon bıə koon i kərəən pəşmon bıbun?˝

Çəyo votəşe:

˝De podşo oşıno əbı çıro ıştə kədə rohət hıtedə?˝

Çəyo votəşe:

"Umri bənə ıştə piyəy nıjiyə odəm çıro ıştəni diri hisob kardedə?"

Çəyo votəşe:

"Şəxsiy ki, bo tı ˝fılonkəsi ıştı bevəciş vote˝ – xəbə bıvardo, ə folınkəsi rə bıbaxş, nəinki ın xəbə əvardi."

Çəyo votəşe:

"Befoydə bə sıxonon quş doə odəmi sə hətta səbəsəloməti ğəbul kardə odəmi səysə vey bədije."

Çəyo votəşe:

"Bə ziyon dəşə odəmonsə əy vey ziyonəkəş hisob bıkə ki, bini de ıştə çəşi ıştə ziyoni vindedə."

Çəyo votəşe:

"Ə ğuli ki həvatedən, sedən – ozodətiş veye, nəinki ıştə ləvə ğul bıə odəmi."

Çəyo votəşe:

"Ə şəxsi ki, elmış bıbo, ağlış nıbo – elm bə çəy sə bəlo bəvarde."

Çəyo votəşe:

"Şəxsiy ki, jimoni ıştəniku dərs sey zınedəni, co mıəllim bəpe bəy dərs nıdə, çun boçi, zəhmətış hədər bəşe."

Çəyo votəşe:

"Har çiy nodoniku hifz kardey hostone, nəinki nodoni ıştəni çe nodonətiku."

Çəyo votəşe:

"Bıpiyo xəlğ tıni tərif bıkə, tınən xəlği tərifkə."

Çəyo votəşe:

"Bıpiyo ıştı bo xəlği sərf kardə zəhmət hədər nışu, xəlği bo tı sərf kardə zəhməti bə lınq-ləğə məjən."

"Bıpiyo dustonı kam nıbu, bılxoqət (kinli) məbi."

Çəyo votəşe:

"Ve pərişon bıe piyedənibu, pəxıl məbi."

Çəyo votəşe:

"Bıpiyo, tıni rəncidə nıkən, bə ıştə rəvo nızınə çiyon bə co kəsiyən rəvo məzın."

Çəyo votəşe:

"Bıpiyo asudə umr bıkəy, bə hadison uyğun hərəkət bıkə."

Çəyo votəşe:

"Nıpiyo bətı divonə bıvotın, bə pəydo nıbıə çiyon sorəx eməqın."

Çəyo votəşe:

"De həyo-abru jiyey bıpiyo, xəlği beabru məkə."

Çəyo votəşe:

"Bıpiyo ki, tıni bə dast dənığandın, nimə ko bənə təmomə ko bə ğələm mədə."

Çəyo votəşe:

"Bıpiyo ıştı sırri səpe onıbu, xəlği sırri oşko məkə."

Çəyo votəşe:

"Bıpiyo ıştı peştono bo tı rışxand nıkən, de ıştə koəkon mıloyim rəftor bıkə."

Çəyo votəşe:

"Bıpiyo ki, pəşmon nıbuş, bə ıştə nəfsi tabe məbi."

Çəyo votəşe:

"Zırək bıe piyedəbu, co kəson ovəynədə bə ıştə diyə bıkə."

Çəyo votəşe:

"Bıpiyo ki, əmonədə bıjiy, bə xəlği bevəci məkə."

Çəyo votəşe:

"Piyedəbu ıştı ğədi bızının, co kəson ğədi bızın."

Çəyo votəşe:

"Bıpiyo ki, bə ıştı votəy diyə bıkən, ıştən bə ıştə votəyon əməl bıkə."

Çəyo votəşe:

"Bıpiyo ki xəlğ tıni ağılmand hisob bıkə, bə axməxə odəmi sırr mədə."

Çəyo votəşe:

"Bıpiyo ki, bə xəlği çəş çok bıçiy, nun-nemek ədə bıbi."

Çəyo votəşe:

"Oxo, çıro ə odəmi dışmen hisob nıkəy ki, bini xəlği rəncidə karde iqidəti hisob kardedə?!"

Çəyo votəşe:

"Çıro ə odəmi dust hisob bıkəy ki, bini de ıştı dışmeni dustəti kardedə."

Çəyo votəşe:

"De befərəsatə odəmi dustəti məkə, çun boçi, əv nə bo dışmenəti bə vəc bome, nəən bo dustəti."

Çəyo votəşe:

"Iştəni alim hisob kardə nodoniku duəro bınəv."

Çəyo votəşe:

"Ədolətin bıbı ki, koyı bə ədolətə məhkəmə enıqını."

Çəyo votəşe:

"Həx çanə telən bıbo, bəy tosə oxoy quş bıdə."

Çəyo votəşe:

"Bıpiyo dışmen ıştı sırri nızını, əy bo dusti oməkə."

Çəyo votəşe:

"Uci-uci əkə iyən bə xəlği yolə ziyan əjən məbi."

Çəyo votəşe:

"Çə odəmi ki ləyoğətış ni, əy diri hisob məkə."

Çəyo votəşe:

"Çəşdəğıl nıboş, besərvətən ərbobiş."

Çəyo votəşe:

"Hədərə məhır ki, hədərəən nıhəvatiy."

Çəyo votəşe:

"Bə tay-tuşon mıhtoc bıencə, bımardoş çoke."

Çəyo votəşe:

"Xəbisə odəmi nuni hardencə, bənə vəşi bımardoş çoke."

Çəyo votəşe:

"Iştə har faməy bə beetıboə odəmon məvot, əncəx etıboynə odəmonkuən nion məkə."

Çəyo votəşe:

"Bə ıştəsə bəyjiə odəmi mıhtoc mandey yolə mısibəte. Exrocə odəmiku komək piyencə, ruədə bıtasoş çoke."

Çəyo votəşe:

"Bo ın dınyo kulişiyə təvazoə xəbis bo ə dınyo kulişiyə təkəbburinə abidisə çoke."

Çəyo votəşe:

"Ən nodonə odəm əve ki, jinə mərtəbəku bə penə mərtəbə rost bıbu, əncəx əyən ji hisob bıkə."

Çəyo votəşe:

"Həni çəysəən bədtərə rısvoəti nibəzıne bıey ki, xonəxo ıştə nızınə çiy rost bıey iddo bıkə, peşo çəy du bə miyon bo."

Çəyo votəşe: