Варлен Бечык - Радкі і жыццё

— Як ваша маці, Варлен? Перадайце ёй нізкі паклон.

Я: — Дзеці сама меней ведаюць пра сваіх бацькоў...

— Праўда. Вось да нас зойдзе Брыль, пасля тры дні, тыдзень адчуваем нейкую зарадку. А для яго Наташы (дзяўчына неблагая) — нічога асаблівага.

Пытаюся, што піша. — Нешта пра быт, пра тое, як ён забірае чалавека...

Гаворыдь, -а я шкадую, што нельга запісваць, што не затрымаю ў памяці словы і думкі, разгублю той настрой і лад...

Размова падбадзёрвала, штурхала, абнадзейвала. Пры ўсёй ласкавасці, прывабнасці — строгасць пазіцыі, характар.

ЗО.ХП.

·

Набегла мінская пара — з мітуснёй, з новымі непаразуменнямі... Газеты пішуць: «В Австрии зеленые лу­жайки до сих пор еще не покрыты снегом». Але навош­та ж Аўстрыя — у нас цёпла і бясснежна.Радок Р. Баравіковай: «Адны складанасці, а проста не выходзіць...»

Пахвала Вярцінскага ў «Лит. обозрении».

У Маскве: чамаданы А. Г. Накупляў, напакаваў. Мне: «У цябе яшчэ свабодная рука...» Цягйуў яму. Намучыўся.

...Карэктура рэцэнзіі на Ліхадзіеўскага — знята ўсё пра круты паварот у лёсе.

1975

13.1.

Ноччу прысніўся В. Аскоцкі, які прывёз тры гадзіннікі. Усё трывожней цікаюць гадзіннікі, час ідзе.

Л. Толстой: «Чтобы поверить в добро, надо начать делать его».

Учора ў «Вячэрнім Мінску» агляд М. Бареток «Адкрываючы новыя шляхі». Дзве тэмы адкрэсліў тут П. Дзюбайла: 1. «Жыццё наша становіцца больш практычным, дзелавым, усё меншае месца займае ў ім ідэальнае, рамантычнае — тое, што нараджае паэзію, з’яўляецца для яе добрай глебай. 2. Вельмі слаба растуць маладыя. Чым тлумачыць іх такі запаволены рост? Магчыма, той уніфікацыяй у думках і пачуццях. якія адмоўна ўздзейнічаюць на развіццё асобы. Бо многія слабасці маладой паэзіі якраз і звязаны з беднасцю ўнутранага свету творцы, з анемічнасцю асобы».

...Еш, сват: хоць рэдка, зато шмат.

21.1.

Учора паштоўка: Прэзідыум ВАК 27.XII.1974 г. «...разрешил выдать диплом кандидата наук».

3.2..

...Когда Магомет женился, его жене было 11 лет, и она любила играть в горелки. И пророк бегал с ней и нарочно отставал, чтобы доставить ей удовольствие победы.

3. здае сесію, а С. хварэе грыпам, і я ў клешнях дзвюх гэтых падзен.

Анатоль Вярцінскі стаў аргсакратаром СП. Гэта — спрарядлівасць. Вельмі добра, што так.

18.2.

Пачынаецца кніга — нраз стомленасць, недасып, халодныя дажджы, што ідуць адзін за адным...

Выезд у Салігорск, дзе плакалі жанчыны, як чытаў вершы пра вайну.

23.4.

Учора — выезд у Зялёнае. Цёплая свежасць вясны,. пралескі і медуніцы, радасная пераклічка шпакоў — яны так спакойна і ўпэўнена сядзелі на шпакоўнях, — усё гэта давала свабоду сэрцу і імчала непрыкметна да вясны і адкрыццяў.

11.5.

Былі Каралішчавічы (тры дні) — з сонцам, смарчкамі, страчкамі. Размовы з Вярцінскім — падарыў мне сваё «З’яўленне». Неяк добра і ціха сябраваў з намі Рыгор Яўсееў (Рыгор Мінавіч). I сказаў Сярожка: «Я хачу, каб маім папам быў толькі ты або Рыгор Мінавіч».

А дні Перамогі — незвычайна шчымлівыя, такія — як ніколі — цёплыя і сонечныя, чыстыя, святочныя ў чыстай вясновай зеляніне, у сваёй аб’ектыўнай радасці, да якой прырастаюць усе людзі, і свет такі ж малады, як у ранні юнацкі час, і такі для свядомасці лірычны, што хочацца і ўсміхацца і плакаць, каб убачылі ўсе, хто гінуў і мёр у вайне, як усё павокал здорава расце, квітнее. У самай плыні свята я быў зноў адзінокі, але ж гэта была адзінота дрэва, што расце на сваім месцы, са сваёй кронай.

У густазмешаным лесе — усе дрэвы шумяць па-свойму, толькі адчуць, як расходзіцца кожнае.

Вострае адчуванне віны, нейкай пяшчоты і шкадавання і да тых, хто загінуў, і да тых, каму вайна далася дорага.

И. Шкляревский:

Но по дороге вновь и вновь

Шептал мне тайный голос грустно:

Есть счастье — выше, чем любовь.

Есть сила — выше, чем искусство.

Я не ў кнігах, а ў свежым паветры.

... Сон, што раптоўна памёр Аркадзь Куляшоў, а я — як асірацеў, хаця ён, гэты сон, хутка мінуўся, але было ўсю ноч горкае адчуванне...

Жуковский (письмо Саше Воейковой, 14—16 янв 1845): «...в свете, который тебя окружает, нужно иметь и свой собственный, отчужденный от внешнего света, свет внутренний, свет души...»

· ·

24.VIII.

Цяпер на дачы — дзе так дёпла, утульна, вольна, сонечна. Нячутна ідзе час, падштурхоўваючы турботы і трывогі.

1) Тэма; 2) артыкул для «Литературного обозрения»;

3) артыкул для «Сельской газеты»; 4) кніга; 5) артыкул для «Полымя»; 6) рэцэнзія на Ласкова; 7) для «Маладосці» — 2—3 партрэты.