Павел Місько - Эрпіды на планеце Зямля

І частаваў мяне не з бутэлькі, а... мятлою-дзеркачом у зубы, у морду, у вочы. Як прыбірае ў клетцы, ганяе мяне туды-сюды, не дае спакою. Тры разы я адбіраў у яго мятлу, трушчыў на дробныя кавалкі... А ён, спаткаўшы каля клеткі дырэктара, скардзіўся, што я агрэсіўны, што аднойчы зламлю рашотку і перадушу ўсіх людзей-гледачоў. І ўвогуле, што даўно пара мяне забіць.

Замест буханкі хлеба ён дае мне ўвечары толькі невялікі акраец. Мяса зусім не дае, забірае і гародніну. Палавініць ён мяса і ў лісы, і ў пантэры, і ў тыгра, пакуе ўсё ў чорную сумку і хавае за дальнім колам майго вагончыка, каля самага шчыта абгародкі. Вечарам, калі нікога ўжо ў звярынцы не было, ён таксама ішоў. Але потым я чуў і бачыў, як адзін рог шчыта адхіляўся, адтуль прасоўвалася лапа з доўгімі пальцамі... Сумка, як жывая, паўзла за ёю і знікала.

А ўчора вечарам ён вельмі хістаўся, ад яго пахла той гадкаю вадою з бутэлькі. Я заўважыў, што ён не так, як заўсёды, зачыніў і замкнуў клетку. Ён нават не замкнуў, а проста начапіў замок, і ўсё. Я дачакаўся, калі знікла яго сумка з-пад вагончыка, калі ўсё сціхла ў звярынцы. І прасунуў лапы між халодных жалезін, зняў замок, адчыніў дзверцы. Я нікуды не ішоў, ніякага іншага выйсця не шукаў. Я адразу палез пад вагончык да таго шчыта. Прасунуў у шчыліну лапу, націснуў. Шчыт адхіліўся так, што я мог прасунуць і галаву. Агледзеўся...

Змяркалася ўжо, людзей амаль не было відаць. Непадалёку я ўбачыў гэты вось лес. З яго даляталі не такія пахі, як з сапраўднага лесу, але гэта ўсё-такі быў лес! Я кумільгом кінуўся туды, адкрытае месца стараўся перабегчы як мага хутчэй. Ніхто мяне і не думаў затрымліваць, калі бачыў, то стараўся ўцячы з дарогі. Я перабег малы лясок, перабег вуліцу з жалезнымі палосамі ў зямлі і прыпусціўся на ўвесь дух у гэты, большы лес. І тут з-за павароту вылецеў на мяне на веласіпедзе хлопчык. Ён паспеў крыху затармазіць, і ўдар аб мяне быў не вельмі моцны. Але і веласіпед упаў, і хлопчык упаў, абадраў лоб аб дрэва. Падхапіўся, пабег па кустах, як малады алень, крычаў: «А-а-а-а!» Я падняў веласіпед за ручкі, як мяне вучылі, паспрабаваў сесці на яго. І не мог, перашкаджала рама. У тых веласіпедах, на якіх я ездзіў у цырку, гэтай рамы не было. Тады я ўспомніў самы першы свой нумар. Я тады быў зусім малы і перадражніваў малога хлапчука, які хоча паехаць на вялікім веласіпедзе пад раму. І ўрэшце ехаў, і было многа «Ха-ха-ха!», і пляскалі рукамі. А цяпер было наадварот: я вялікі, а веласіпед не вельмі вялікі... І ўсё-такі я змог паехаць пад раму на веласіпедзе хлопчыка і ехаў не па шырокай дарозе, а па лясной сцежцы. Трохі доўга ехаў, нават зварочваў то туды, то сюды. Каб не так хутка цямнела, то і далёка ад'ехаў бы. Але... на штосьці наляцеў, спатыкнуўся... Веласіпед ірвануўся з-пад мяне. Падаючы, ушчаміў лапу... Грымнуўся добра і тут жа адчуў, як пекануў боль у лапу... З гарачкі я яшчэ прабег трохі, а потым забраўся ў гушчар. Трэба было адседзецца, абдумаць усё, што нарабілася. Астатняе вы ведаеце...

17

- А-а-а, дык вось чаму цябе не магла міліцыя з сабакам знайсці! - здагадаўся Ваня. - Ты сеў на веласіпед, і сабака згубіў твой след. Ніхто ж не мог і падумаць, што ты такі штукар.

Эрпід-два пераказаў гэта мядзведзю і адразу пераклаў тое, што сказаў Мішка ў адказ:

- Іду вось я, вяртаюся, а той даглядчык зноў будзе соўгаць мне дзеркачом у зубы, голадам марыць... Дык лепш загінуць галоднаму на волі, чым жыць з цукеркамі ў клетцы! І з бруднаю мятлою ў зубах!

- Мумрык! Перастань панікаваць і бедаваць! Мы адразу сходзім да дырэктара звярынца, усё раскажам. І таго п'янчугу і злодзея выведзем на чыстую ваду, выганяць яго к чорту!

- На чыстую ваду... Вывесці на чыстую ваду... Інфармацыю не зразумеў. Зразумеў, было такое, - мармытаў сам сабе Эрпід-адзін.

- Ціх-х-х! - падняла раптам трывожна руку Таня. Яна і Жучок былі ўжо на самым узлеску каля вуліцы з трамвайнымі лініямі. - Зноў міліцэйская машына ў рупар крычыць!

- Хай крычыць, яна нам ужо не страшная, - паспеў сказаць Ваня.

Але дарэмна ён так храбрыўся...

- Паважаныя мінчане! Госці сталіцы! Будзьце пільныя і асцярожныя! - ляцеў з вуліцы голас з металічным адценнем. - Не пакідайце дзяцей без нагляду! Са звярынца ўцёк мядзведзь. Усіх, хто ведае што-небудзь пра яго месцазнаходжанне, просім паведаміць у бліжэйшы аддзел міліцыі! Просьба...

Голас з рупара раптам абарваўся. Жоўта-сіняя машына, віскнуўшы тармазамі, заляцела на ўзбочыну, яе развярнула ўпоперак дарогі. Адразу адчыніліся ўсе дзверцы машыны, - нібы крылы ў жука, і выскачылі пяць міліцыянераў.