Юры Станкевіч - Паўночны вецер для спелых пладоў

— У цябе, пэўна, шмат пласцінак?

— Усяго тры, — усміхнулася Святлана Конкіна. — Тая, што айчым дастаў, другую славак ахвяраваў, а трэцюю — Чурлёніса, — сама купіла. Слухаю пад настрой.

— А зараз які настрой? Каго б ты паставіла?

— Славака.

«Чорт бы пабраў таго славака»,— падумаў Ігнат Мазур. — Урэшце, гэтая жаночая рыса характару не павінна здзіўляць: яны то ад Брамса млеюць, то ад чарговага блазна, альбо ўвогуле ад якога сучаснага Смердзякова з гітарай».

Але замест гэтай злоснай тырады, прадыктаванай не інакш як пачуццём нечаканай рэўнасці, студэнт Ігнат Мазур стрымаў сябе і памяркоўна пагадзіўся:

— Пастаў славака.

Святлана Конкіна паціснула плячыма, устала і выцягнула з палічкі пласцінку. Уключылі прайгравальнік.

Прыемны барытон загучаў у пакойчыку. Песня была даволі простая, мелодыя хітовая, словы, блізкія да яго роднай мовы, лёгка клаліся на слых.

Студэнтка Святлана Конкіна нечакана пачала ціха падпяваць. Цыгарэта дымілася ў яе пальцах, а ў цёмных зялёных вачах дзяўчыны Ігнат Мазур заўважыў сум.

Урэшце голас спевака сціх. Пласцінка круцілася і раз за разам пстрыкала на паўторах.

— Век бы слухаў, — усё-такі не ўстрымаўся студэнт Ігнат Мазур. — Яшчэ разы два паставім?

— А вось ты зараз забярэш сваё бургундскае і пойдзеш, а я, можа, і тройчы паслухаю.

— Ну, бургундскім цябе, пэўна, той спявак частаваў, а я — бедны студэнт. Мяне асабіста і «Тракія» задавальняе.

— Чаго ты прыйшоў да мяне, Ігнат? Злоснічаць?

— Хіба ты не разумееш? Пабыць разам.

— Які ў гэтым сэнс?

— Але ж ты не супраць, што я зайшоў?

Студэнтка Святлана Конкіна выцягнула з тумбачкі шклянкі, наліла ў іх віно, паклала на стол пачак пячэння, нечакана ўсміхнулася:

— Не супраць.

Яна выпіла, зноў села на ложак у ранейшую позу. Сукенка амаль не хавала яе загарэлыя, крыху крываватыя ногі, вусны маленькага, натурыстага рота на гэты раз былі пафарбаваныя чырвоным, а ледзь бачныя прышчынкі — белым: твар дзяўчыны ў прыцемку нагадваў маску з японскага тэатра «Но».

Ігнат Мазур таксама выпіў віно, прыслухаўся да сябе, сказаў: — «Але люблю сухое віно, няблага пайшло», — і дадаў:

— У нас з табой, пэўна, аднолькавыя вірусы засяліліся. Так што ўсё непазбежна. Таму і прыйшоў.

Студэнтка Святлана Конкіна прыпаліла ад цыгарэты цыгарэту.

— Што яшчэ за хрэнь? Патлумач.

— Калі толькі коратка. Я недзе чытаў, што менавіта вірусы далі штуршок спачатку самому жыццю, а потым і эвалюцыі. Яны і цяпер яе асноўная сіла. Усё даволі празаічна. Наш мозг, калі сыходзіць з гэтай тэорыі — смеццязборнік вірусаў. І нават каханне звязана з вірусамі. Базавая хімічная рэакцыя. Выходзіць, не мы ўтвараем пары, а падобныя вірусы скіравана прыцягваюць нас адно да аднаго.

— Лепш бы ты памаўчаў, Ігнат. Па-твойму намі кіруюць паразіты?

— А ты думала...

— Ты б зачыніў дзверы, Ігнат. А то яшэ хто-небудзь зазірне. Яны ўсе і так мяне за сцерву трымаюць.

— Хто гэта — усе?

— Першакурсніцы мае, яшчэ сёй-той. Ды, няважна хто.

Студэнт Ігнат Мазур зачыніў знутры дзверы — ключ пакінуў у замку, пасунуў, як і ў мінулы раз, зэдлік да ложка і прысеў побач з дзяўчынай. Затым адабраў у яе амаль дапаленую цыгарэту і кінуў у попельніцу, але сваёй рукі ад яе далоні не адняў і раптам адчуў, як яна сціснула ў адказ яго пальцы. І ўсё адразу ж паплыло перад яго вачыма...

Калі б хто-небудзь спытаў у студэнта Ігната Мазура, ці нават ён сам пацікавіўся ў сябе, што адбылося з ім і дзяўчынай на імя Святлана Конкіна ў той вечар і ноч, — ён бы абсалютна шчыра адказаў, што нічога не памятае. Адрэзак часу ў некалькі гадзін быў амаль начыста выцерты з яго памяці, усплывалі хіба асобныя фрагменты: як таропка дапівалі віно, як нехта грукаў у дзверы, як абое прагна палілі па цыгарэце, але так і не дапалілі, бо зноў кідаліся ў ложак.

Толькі раніцай студэнт Ігнат Мазур вярнуўся ў свой пакой, заваліўся ў пасцель і, не зважаючы на неспакойнага з досвітку Міхася Байкова, які з сялянскай уніклівасцю ўстаўляў жалезныя апоры свайго ложка ў запоўненыя вадой бляшанкі ад кансерваў — усё гэта ад клапоў — моцна заснуў.

***

Неяк атрымалася, што на практыку тэрмінам на два тыдні Ігнату Мазуру загадалі збірацца ў адзін абласны цэнтр на тэлебачанне. Дзіўна было, што ён сам такога жадання быццам і не выказваў. Ён ведаў, разумеў: тэлежурналістыка набірае моц, выходзіць на першае месца ў сродках масавай інфармацыі, — але ўсё-такі падсвядома адчуваў — яго месца не на тэлеэкране, а ў рэдакцыі газеты ці якога часопіса, а тут... Публічнасць — гэта не для яго. Да таго ж, на кафедры тэлебачання працавала маладая, даволі істэрычная, на яго погляд, аспірантка Спіркіна, якая, калі трэба было і не трэба, уздымаючы ўверх вочкі, усклікавала: «Агеньчык! Агеньчык!», за што і атрымала адпаведную мянушку.