Васіль Ткачоў: Варона

Нарэшце Цітаўца выратаваў аўтобус. Ён, шчаслівы і радасны, схаваўся ў салоне, а той мужчына - невысокага росту, шчуплы, акуратна апрануты - паказваў на сваю распухлую шчаку чарговаму першаму стрэчнаму.

Цітавец толькі цяпер адчуў, што ў яго таксама баліць зуб.

І ён нясмела пацягнуўся рукой да шчакі...

Гэтая гісторыя здарылася зусім нядаўна з маімі добрымі знаёмымі. Мне яна падалася надта цікавай, таму я і вырашыў падзяліцца пачутым з вамі, сябры.

Уявіце сабе позні зімовы вечар. Ўтульная гарадская кватэра. За акном паўсюдна зіхацяць агні. Дзядуля, пачапіўшы на нос акуляры, чытае газету, атрымліваючы ад гэтага – відаць ж па ягоным шчаслівым твары! – сапраўдную асалоду, бабуля рыхтуецца да сну: распраўляе ложак. І пазяхае.

Ходзікі, што вісяць на сцяне, таксама напомнілі голасам зязюлі, што ўжо позна, пара спаць.

І тут затрэнькаў тэлефон. Дзядуля з бабуляй здзіўлена пераглянуліся. «Хто б мог так позна?..» Дзядуля, адклаўшы ў бок газету і акуляры, падышоў, узяў трубку. Ніхто не адказаў. Дзядуля паціснуў плячыма, дзівіцца:

– Адны кароткія гудкі...

Потым зноў азваўся тэлефон. На гэты раз падышла да яго бабуля.

– Маўчаць? Маўчаць. Дзіўна...

Потым яшчэ раз дзядуля ўзяў трубку:

– Алё, я слухаю. Гаварыце. Не жадаюць чамусьці размаўляць з намі.

Потым яшчэ раз узяла трубку бабуля. Ніхто не адказаў і на гэты раз.

Бабуля не на жарт занепакоілася:

– Хто б гэта мог так позна нам тэлефанаваць? Можа, у Санкт-Пецярбурзе што здарылася ў нашых?

Дзядулі ідэя бабулі падалася праўдападобнай, ён набраў нумар сваіх у Санкт-Пецярбурзе.

– Санкт-Пецярбург, вы нам не тэлефанавалі? Не? Тады дабранач. Санкт-Пецярбург не тэлефанаваў, – сказаў дзядуля.– А як з Уладзівастокам? Можа, яны?.. – Набраў нумар.– У вас, гаворыце, справа да ранку ідзе? Тады з добрай раніцай. Не тэлефанавалі, значыць? Зразумела... Ды нічога, нічога не здарылася.

– А можа, Кіеў? – хвалюецца бабуля.

Дзядуля набірае Кіеў.

– Праверым і Кіеў. У Кіеве нікога няма ў кватэры, відаць, на дачы... Дзівосы, аднак!..

Старыя сядзяць, моўчкі пераглядваюцца: нічога не могуць зразумець. І зноў трэнькае тэлефон... Сапраўдны перапалох, ды і толькі!

– А дзе ў нас яшчэ сваякі ёсць? –глядзіць на дзеда бабуля, прыгадваючы.

– Усё быццам?.. – разводзіць рукамі дзядуля.

– А ты вось што, стары, зрабі: пазвані на тэлефонную станцыю і даведайся, адкуль паступіў да нас апошні званок. Яны вызначаць. Інакш усю ноч будзем бегаць мы да тэлефона і хвалявацца: а не ці здарылася што?.. Хтосьці ж прабіваецца, ды не можа прабіцца, падобна на тое, да нас?

– Гэта ты ідэю падала, – пахваліў бабулю дзядуля і пачаў набіраць нумар.

Раптам ледзь чутна рыпнулі дзверы, і на парозе дзіцячага пакоя паказаўся нечым заклапочаны ўнук Арцёмка.

– Нікуды не тэлефануй, дзядуля. Гэта...я... пажартаваў.

– Твае, значыць, выхадкі?

– Ага...

Бабуля п'е валяр’янку.

– Вось гэта падняў ты нас з бабуляй на ногі дык падняў, жартаўнік малы! – усё ж усміхаецца дзядуля, а заадно выцірае пот насоўкай на твары.– Такога перапалоху нарабіў! Ну, і якое ж табе пакаранне за гэта параіш вынесці? Чаму маўчыш?

– Да чаго тэхніка, а!.. – усміхаецца на ўвесь рот Арцёмка.

І кладзе на стол дзядулеў мабільнік.

Стас Міхасёнак , сам таго не жадаючы, вядома ж, стаў ахвярай кахання. А ўсё пачыналася так хораша! Жонка патэлефанавала, што затрымаецца на дачы, прыедзе апошнім аўтобусам. Чым не момант? Пакуль яна там з пустазеллем змагаецца і галубіць агурочкі і памідорчыкі, ён, Міхасёнак, можа прыгалубіць і нешта больш вартае… Ну, напрыклад, Кацьку, якая сама набіваецца ў каханкі – так мляўка іншы раз пацягваецца перад Міхасёнкам і стрыжэ яго вачыма, што адразу пра грэх думаецца. Праходу, адным словам, не дае. Вось і тэлефончык свой падсунула. Хатні. А чаму і не пазваніць? Паўзу можна запоўніць. Ці будзе лепшы выпадак?

Кацька адгукнулася адразу, нібы толькі і чакала гэтага моманту:

- Калі? Дзе? Зразумела! Буду!..

Міхасёнак, захоўваючы асцярожнасць і пільнасць, правёў Кацьку ў кватэру, выставіў на стол бутэльку віна, паставіў закусь. Выпілі, закусілі. Усё ішло пакуль па сцэнарыі. Але Кацька раптам пасунулася з табурэта на падлогу, і некалі ліслівых вочак не было бачна: спіць. Спіць, значыць, Кацька? Ну, паспі… Але ж колькі можна? Ужо гадзіна мінула, мабыць. А Кацька спіць сабе, толькі носікам высвіствае і прымна ўсміхаецца – ажно ямачкі выкругліліся на шчоках. Міхасёнак не на жарт захваляваўся. Чаго не ўбачыш, і жонка заявіцца, а што ж рабіць з ёй, каханкай? І тармасіў яе, і ляпаў па шчоках: дарэмна. Міхасёнак хадзіў па хаце, месца сабе не знаходзіў. Вось гэта дык запоўніў паўзу! Што ж, што ж рабіць? Як быць? Зусім разгубіўся. І раптам усё ж нагарнулася на яго выратавальная думка – выклікаць «хуткую». «Не меў бы галавы!» - пахваліў ён сам сябе. Дрыжачымі пальцамі набраў нумар. Хоць тут пашэнціла: не занята. Паабяцалі прыехаць. О, хвіліны! Як яны марудна цягнуцца! «Хуткая» прыбыла хвілін на пятнаццаць-дваццаць раней, чым павінна з’явіцца жонка.