Генрых Далідовіч - Міланькі

Ірына Васільеўна зірнула здзіўлена на яе і, відаць, гэтаксама не зразумеўшы ўсмешкі, пачала глядзець на гарод, ужо, мусіць, прывыкаючы, што трэба там папрацаваць.

— Ну, не буду замінаць,— прамовіў Васілец і сабраўся адыходзіць. Яму цяпер не вельмі хацелася быць з Таццянаю Сяргееўнаю: чамусьці яна нават сваёю маўклівасцю бянтэжыла яго ўсё больш і больш.— Удач вам!

— Расказалі б нам пра сваю службу, пра тое, што дзе бачылі...— усміхнулася Таццяна Сяргееўна.— Усё ж вы ў сталіцы былі. Не тое што мы — прасядзелі год у гэтай глушачы...

— Будзе яшчэ шмат часу — усё раскажу...— гэтаксама з усмешкай адказаў Васілец.— Хутка ж кожны дзень будзем бачыцца...

— Я прайдуся крышку з нашым дарагім госцем і вярнуся...— сказала Таццяна Сяргееўна сяброўцы. А як адышліся, запытала: — Ну, усё ж, як вам служылася?

— Дзякую, добра,— адказаў ён, бачачы, як яна далікатна ступае босая па цёплай зямлі,— Спачатку, здаецца, усё надта марудна ішло, але ўсё-такі прамільгнуў гэты год, як адна хвіліна. Як нікуды і не адлучаўся. Нібы ўвесь час быў у Міланьках...

— Помнілі пра нас?

— Канечне.

— Хоць, мусіць, адну Ларысу Іванаўну не забывалі? А пра нас, бедалаг, пэўне, ніколі не падумалі?

— Усіх успамінаў, пра кожнага думаў. І пра кожны свой дзень, пра кожны свой крок тут думаў...

— Ухвалялі, судзілі сябе? — прыжмурыла вочы, зірнула ў твар.

Васілец прапусціў яе першай выйсці са двара на сцежку, потым пайшоў побач.

— Усякае было...— адказаў.— А вы як тут жылі ды працавалі?

— Не пытайцеся, дарагі Павел Мікалаевіч! — уздыхнула і махнула рукою.— Зусім мала было паэзіі, лірыкі... Міланькі ёсць Міланькі! Вёска! Хоць вы, відаць, і шмат ужо знаеце... Я, як ведаеце, гарадская, дык не магу прывыкнуць да вёскі, а вёска не можа прывыкнуць да мяне... Мне шмат не падабаецца ў вёсцы, а вёсцы не падабаецца тое, што я раблю... Я не такая, як усе нашы настаўніцы... Дык вот мне найбольш і трапляе... Але ладна, не будзем пра гэта. Вы адны прыехалі ці з Ларысаю Іванаўнай? Можа, за лета пажаніліся ўжо? Ці не сям'я вы ўжо?

— Не, не сям'я,— адказаў Васілец.— А Ларыса яшчэ дома.

— Чаму?

— Не ведаю...— шчыра прызнаўся ён, бо і напраўду не знаў, чаму не прыехала Ларыса: дамаўляліся яшчэ раней сустрэцца ў Мінску і разам дабірацца сюды, але ні ўчора, ні сёння раніцай ён яе там не дачакаўся.

— Някепска...— зноў няясна, ні то жартам, ні то сур'ёзна, усміхнулася Таццяна Сяргееўна.

— Што — някепска? — здзівіўся ён.

— Калі вы раптам не паладзілі, то гэта вось і ёсць някепска,— зноў незразумела гаварыла тая, пасміхалася, жмурыла велікаватыя вочы.— Тады і мы, астатнія незамужнія дзяўчаты, зможам спадзявацца на вашу прыхільнасць.

— Дык мае тут шанцы вялікія? — пажартаваў Павел, хоць у гэты ж міг пакаяўся, што гаворыць не сваім, а нейкім чужым блазенскім голасам, але адчуваў, што гэтая гаворка з красуняй і патрабуе вось такой напаўжартаўлівасці.

— Канечне! — сказала тая па-ранейшаму з жартам,— Вы адзін пакуль што, а нас ажно пяць... Само жыццё робіць вас на вагу золата...

— Нават і падумаць не мог пра гэта...— усміхнуўся зноў блазнаваты Павел, але адчуў сорам і няёмкасць, што гэтая Таццяна Сяргееўна сама пайшла з ім, пасміхацца — і гэта бачаць цяпер усе, хто ёсць у вёсцы...

Таму ён зарадаваўся, калі яго прыгожая ды смелая спадарожніца, як падышлі да яе кватэры, прыпынілася, не пайшла далей, толькі папрасіла заходзіць вечарамі, бо ім з Ірынай Васільеўнай (яны жылі на адной кватэры) бывае часамі сумнавата.

— Заходзьце, просім...— усміхнулася, і яе тварык як засвяціўся нейкаю радасцю ды замілаваннем, яшчэ болей папрыгажэў.

— Дзякую...— усміхнуўся і Павел, але ўсміхнуўся з сорамам, зноў і зноў адчуваючы няёмкасць ад прагулянкі з гэтаю Таццянаю Сяргееўнаю.

Жонкі ў хаце не было. Відаць, падалася на двор ці ў сад.

Праз адчыненыя дзверы забрылі ў кухню куры, тапталіся ля печы, лезлі пад яе, у падпечча, дзе за фіраначкаю стаялі гаршкі з едзівам, а стары певень з чырвона-агністай шыяй і чорна-сінім хвастом узабраўся на стол і дзёўб булку хлеба.

Іван Сямёнавіч акышнуў, махнуў рукою — куры лапанулі з хаты, перавярнулі пустыя гаршкі і вёдры з вадою, паскідалі са стала газеты, а певень, разгубіўшыся, не саскочыў са стала, спалохана кінуўся да акна, біўся дзюбаю і крыламі аб шкло.

Каб уратаваць шыбы, Іван Сямёнавіч злаўчыўся, неспадзявана хопнуў пеўня, паднёс да дзвярэй веранды і адпусціў на ганак — і той, ужо радасны, шчаслівы, пабег да хлява.