Альгерд Бахарэвіч - Сарока на шыбеніцы

Аднак пра мадам Блянш. Адзін дзень яе працы, якую нехта называе мастацтвам, а нехта рамесьніцтвам (як і любую, зрэшты, працу). Трошкі фантастыкі: калі мадам Блянш дакранаецца нажніцамі да валасоў кліенткі, яна чытае яе думкі... Але пра гэта, натуральна, ведзьма маўчыць. Вось да цырульніцы прыходзіць непрыгожая брунэтка, якая хоча зрабіць новую прычоску, кардынальна зьмяніць стыль. Бо сёньня яна, якую мужчыны не заўважаюць, а жанчыны не прымаюць у разьлік, запрошаная на party, і небарака хоча з дапамогай цырульніцы-чараўніцы выйсьці зь ценю, вырашыць усе праблемы... Бо, як вядома, непрыгожых жанчын няма, ха-ха-ха, ёсьць дрэнныя цырульнікі й візажысты. “Ніхто не пазнае”, – думае жанчына, – “сёньня ўвечары мяне ніхто не пазнае”. Вось да мадам Блянш прыходзіць другая наведніца, трэцяя, чацьвертая... Вось маладая, але маркотная сьцерва з вачыма ўдавы, а на самой справе – папросту падманутая жонка. Мадам Блянш адчувае, што думае гэтая наведніца, чорныя думкі, чорныя, як кругі пад вачыма, пякучае жаданьне адпомсьціць – але ж сучка-суперніца вызначаная памылкова. І вось надыходзіць вечар, брунэтка з новай стрыжкай, усё такая ж непрыгожая, сьпяшаецца на сваю вечарынку. Аднак па дарозе гіне – трапляе ў настолькі крывавую аварыю, што й насамрэч – ніхто ня можа апазнаць гэты зьнявечаны труп у спадніцы колеру марское хвалі... Мадам Блянш магла б папярэдзіць няшчасную. Але ня робіць гэтага. Чаму? – спыталася Вераніка, якую фільм уразіў, бо быў не такі ўжо й не для ўсіх. “Крытыкі пішуць: бо яе справа – быць цырульніцай, а перад цырульнікамі, як перад сьмерцю, усе роўныя, і не яе справа – вырашаць, хто мае рацыю, хто не...”, – адказаў Эдзік ды паваліўся ніцма на канапу.

Наступным разам яны зноў глядзелі порна, і цяпер ужо Эдзік ня вытрымаў. Самец на экране якраз азіраўся ў пошуках новай самкі, ужо спажытыя таксама з гатоўнасьцю сталі нюхаць паветра. “Скажы мне, Веранічка”, – Эдзік раптам апынуўся блізка-блізка, так блізка, што яна адхіснулася й ледзь ня ўпала з канапы. “Скажы мне, чаму ў цябе такія валасы... такія кароткія...”, – ён цяжка дыхаў і цягнуў да яе растапыраныя пальцы. “У цябе мусяць быць доўгія валасы... чорныя доўгія валасы...”. Вераніка ўскочыла з канапы ды зашпілілася на ўсе гузікі. “Бо я хацеў бы паставіць цябе вось так, як быццам маладую жарабіцу, ды трымаць за валасы, вось так...”. Эдзік наляцеў на яе ды схапіў за валасы, тым самым рухам, як калісьці Жвалевіч, але пальцы ягоныя толькі сьлізганулі па галаве ды правялі адчайна па выгнутай сьпіне Веранікі. Яна ўжо таропка апраналася, калі ён проста паваліўся на падлогу ды ў вачох ягоных зьявіліся сьлёзы. У некаторых фільмах паказваюць, як яны засоўваюць сабе за пояс лёд у такіх выпадках. У вясёлых, вельмі вясёлых фільмах “для ўсіх”. “Чаму я не сустрэў цябе на два гады раней?” – скрыгатаў ён зубамі, і цалаваў яе джынсы. “Ты б ня стаў ад гэтага маладзейшым”, – прамармытала яна ды паехала дамоў.

***

“Ты фашыстка! Я цябе ненавіджу!” – крычала маленькая дзяўчынка ў белай сукенцы ды белых гольфах і тупала па лесьвіцы, дробна-дробна, гучна-гучна, і рагатала гістэрычна, падняўшыся на самы верх, бо насамрэч гэта было сьмешна, калі старая, нямоглая бабуля з расчоскай наперавес намагалася яе дагнаць, трымаючы ў зубах гумкі ды заколкі. На твары бабулі быў такі самы разгублены выраз, як у клоўна ў цырку. Бабуля цяжка падымалася, прыступка за прыступкай, лесьвіца на другі паверх рыпела, калі-небудзь бабулька праглыне незнарок гумкі ды памрэ, і тады можна будзе забыць нарэшце пра гэтыя ненавісныя ранішнія заплятаньні. “Вераніка! Ну трэба ж заплесьціся”, – стагнала бабуля, такая па-дурному добрая нават калі лезла, як набіты лахманамі пакет, па лесьвіцы. Вераніка стаяла, да апошняга чакаючы, пакуль бабуля не апынецца зусім блізка, а потым кідалася ў пакой і застывала там ля дзьвярэй, і бабуля, крэкчучы, падыходзіла. Тады Вераніка зноў адбягала на бясьпечную адлегласьць, шпарка, раз-пораз азіраючыся, са звонкім сьмехам. Мільгалі белыя гольфы, падміргвалі жоўтыя ступакі. Вёска, штодня сьлівы, у якіх замест костачак хаваліся пчолы, загарэлыя ножкі ў камарыных укусах. Дзед мала зьвяртаў на яе ўвагі, сядзеў на двары, на сваім ватным лежаку, які пахнуў мачой, ды дыміў так, што Вераніка аднойчы скрала ў яго запалкі. Не дапамагло... Бывала, дзеду хацелася пагуляць зь ёй, і ён цягнуў да Веранікі страшныя свае рукі – словаў дзеду не хапала, і дзед толькі ласкава прыгаворваў: “Э... Гэ...”. Цукеркі за дзевяноста капеек. Ружовы парсюк, на якога дзед аднойчы раззлаваўся ды адлупіў так, што той ужо не падняўся. Мухі ў малацэ. Сала на астылых блінах. Колкае сена, пасьля якога сьвярбела галава. Вясковыя хлопчыкі, якія так любілі гуляць у лякарню.