Винцесь Мудров: Рыбалка ў Бычках (на белорусском языке)

Возера плёскалася ля ног, адбiваючы распаленае неба, i ад таго здавалася такiм жа гарачым i бяздонным. З гучным крэканьнем яны выпхнулi лодку ў ваду, Макар налёг грудзiнаю на карму, пачаў заграбаць кавалкам падабранай на беразе фанэрыны - вёслы ў адрыне так i не знайшлiся. Зрэшты, доўга заграбаць не выпадала: лодка прашамацела па густой асацэ, абмiнула зарасьцi ўрэчнiку i Макар панурыў у ваду "катвiгу" - прывязаны да вяроўчыны камень.

Паветра зьлёку дрыжэла ад сквару i пад галовамi вудалёў плыла, пералiваючыся на сонцы, даўжэзная павуцiнка. Павуцiнка зачапiлася было за вудзiльна, потым паплыла далей i неўзабаве лягла на ваду, сабраўшы вакол сябе цiкаўных вадамерак. Вось туды, у цэнтар пазначанага павуцiнкай наўкола, i цiўкнуў швагравы плавок. Хвiлiну плавок павольна i разважлiва круцiўся ў розныя бакi, потым тузануўся i нечакана зьнiк у гульлiвай вадзе. Швагра, вiдаць, дагэтуль нiколi не вудалiў, бо замест таго, каб спакойна падсекчы, ускочыў на ногi, тузануў вудзiльна i пры гэтым ледзьве не перакулiў лодку.

- Цiха ты, йоп... - Макар схапiўся за барты i па лобе ягоным пляснула трапяткая платвiца, што матлялася на лёсцы.

Швагра доўга ня мог схапiць рыбку, а калi, нарэшце, схапiў, дык не наважыўся зьняць з кручка.

Платвiца глыбока заглынула чарвяка, таму Макар, нядоўга думаючы, выдзер кручок з рыбiнай зяпкi, пiхнуў плотку ў полiэтыленавую торбу. Пры гэтым ён бачыў - як балесна скрывiўся швагравы твар.

- Што, рыбку шкада? - хмыкнуў Макар, а абцёршы аб штаны вiльготныя рукi, запытаў: - Ты ў пiўной хоць раз быў?

- Пры чым тут пiўная? - азваўся швагра.

- Ну як жа... Зьбiраецеся рэвалюцыю рабiць, а самi ў пiўной не былi, ня ведаеце - чым народ дыхае.

Швагра плюнуў на чарвяка, уздыхнуў, але нiчога не адказаў.

- Пазаўчора Пазьняк па целеку выступаў. Мацi слухала-слухала, дый кажа: "Бурузьдзiць абы што".

Швагрусь i гэтым разам змаўчаў, але маўчаньне яму цяжка давалася: плех швагравы хваравiта пачырванеў, канец вуды дробна задрыжэў, а разам з вудай задрыжэў на вадзе й плавок.

"Псых натуральны", - падумаў Макар i ў той жа мiг убачыў, што плавок, якi дагэтуль скакаў па вадзе, рынуў на дно, пакiнуўшы па сабе самотную бурбалку.

- Цягнi! - гракнуў Макар, швагра тузануў вудзiльна, павалiўся на дно лодкi i, пакуль ён падаў, перад носам Макаравым праляцеў, а потым пляснуўся ў ваду ладны падлешчык.

- Фу ты, йо... Цягнуць трэба было, а ня тузаць, - Макар са стогнам перавёў дых, а паглядзеўшы на швагра, безнадзейна махнуў рукой: швагра стаяў на кукiшках, утрапёна пазiраючы ў ваду.

- Думаеш цяпер рукамi злавiць?

- Акуляры звалiлiся, - уздыхнуў небарака-швагер i Макар упершыню пашкадаваў, што выправiўся на гэтую чортаву рыбалку.

Дастаць акуляры з вазёрнага дна было ня так проста. Калi Макар зьмераў глыбiню, дык вудзiльна панурылася ў ваду па самы вяршок.

"Не дастану, дык хоць скупнуся", - падумаў тады Макар, сьцягнуў штаны i сiгануў у празрыстае, аж да прадоньня, Гатаўскае возера.

Выпусьцiўшы з грудзей паветра, ён схапiўся за нейкую сьцяблiну i адзiнае, што пасьпеў угледзiць, дык гэта кансэрвовую бляшанку, якая жоўтай плямай калыхнулася на дне.

- Фу, бля... глыбака, бляха... - задыхана вымавiў Макар, ухапiўшыся рукою за край лодкi.

Пару хвiлiн ён аддзiмаўся, сплёўваў твань, потым нырнуў, кульнуўся ўнiз галавою, з сiлаю адштурхнуўся нагамi ад лодкi. На гэты раз ён нiчога ня ўбачыў, а ўсплываючы, грукнуўся галавой аб днiшча. Удар атрымаўся такiм хвацкiм, што Макар, магчыма, iзноў пайшоў бы на дно, калi б перапужаны напарнiк не схапiў яго за чупрыну.

... Набiўшы вялiзны гузак на макаўцы, ён доўга ляжаў у лодцы, падсунуўшы пад галаву кашулю i насуплена пазiраў то на высокае неба, то на прагнутую, зьлёгку пачырванелую шваграву сьпiну. Лавiць рыбу прапала ахвота, да таго ж напарнiк без акуляраў нiчога ня бачыў; прапала ахвота й пацьвельваць гэтага ёлупня, таму Макар i ляжаў незварушна, маракуючы, што на наступным тыднi iзноў давядзецца ехаць на пiльню i што заўтра трэба будзе паглядзець валёнкi, якiя прывёз Базыль, выбраць меншыя i зрабiць мацi апоркi. Неўпрыкмет навалiлася дрымота. Макар пазяхнуў, накрыў твар кашуляй, зьбiраючыся задрамаць, ды тут левае вуха казытнула напятае ракатаньне. Ракатаў "беларус" - ехаў ад бальшака да возера, прычым напрасткi, кустамi, бо чутна было, як трашчала ламачча. Макар ссунуў з вачэй кашулю, зiрнуў на бераг.

Трактар вырваўся з кустоў, раскоцiста пад'ехаў да вады i з кабiнкi вылезьлi спачатку дзядзькавы сусед Лёшка Мандрык, а потым браты Бадуновы Юрка ды Пецька. Дрымота зьляцела з павекаў, Макар стаў ва ўвесь рост, засьвiстаў у чатыры пальцы i хлопцы на беразе, прыклаўшы да брывоў далонi, засьвiсталi ў адказ. У наступнае iмгненьне Макар схапiў фанэрыну i стаў энэргiчна заграбаць ля кармы, забыўшыся на "катвiгу", якая не давала лодцы зварухнуцца зь месца.