Винцесь Мудров: Рыбалка ў Бычках (на белорусском языке)

"Добра ў вёсцы" - падумаў тады Макар i, уражаны такiм адкрыцьцём, удыхнуў на поўныя грудзi салодкае, настоенае на паху прывялай травы i сырадою, паветра.

... Ён пасьпеў накапаць чарвякоў ля плоту, перш чым пачуў незадаволены дзядзькавы голас:

- Ну, дзе ты?

Воклiч такi сьведчыў пра адно: што на стале ўжо стаялi чыгунок парнай бульбы й мiска з маласольнымi гуркамi, што ў печы ўжо страляла тлушчам яешня са шкваркамi, а цётка Тацяна ўжо выцерла ручнiком i паставiла на стол пляшку гарэлкi.

Так яно i сталася, адно што на стале не было чыгунка. Бульбу з нагоды прыезду iнтэлiгентнага госьця рассыпалi па талерках.

- Ну, а якая на сёньня асноўная задача, - запытаўся дзядзька Трахiм, калi Макар увайшоў у хату.

- Галоўнае - звалiць Кебiча, - азваўся iнтэлiгентны госьць, пацiраючы потную лысiну.

- Звалiм. У нас у Бычках яго нiхто ня любiць, - выдыхнуў дзядзька, падхапiў пляшку i акрыялым голасам дадаў: - Усё будзе добра.

- Глядзiце, каб горай не было, - уставiла слова цётка Тацяна, дастаўшы з печы патэльню зь яешняй.

Дзядзька скалупнуў з пляшкi накрыўку, з гiранiчнай усьмешкай перасмыкнуў галавою. Пляшка цюкнула па краi кiлiшка, iнтэлiгентны госьць спалохана працягнуў руку, дэманструючы, што ён ня п'е, але гаспадар з такой суворасьцю паглядзеў на госьця, што той сумеўся i вiнавата ўздыхнуў.

- Такой цёмнай бабы, як мая жонка - няма ва ўсiм Азярышчанскiм раёне, пажартаваў дзядзька Трахiм, падымаючы чарку.

Кульнуўшы па першай, дружна захрумсьцелi маласольнымi гуркамi.

- I ўсё ж... дарма Шушку скiнулi... Тут я Пазьняка не разумею, - няўцямна, з набiтым ротам, прагугнеў дзядзька Трахiм i цяпер ужо iнтэлiгенту выпала гiранiчна пасьмiхнуцца.

- Згоднiцтва Станiслава Станiслававiча мяжуе з цынiзмам, - мовiў госьць, а Макар, хапануўшы ротам гарачую бульбiну, яшчэ больш няўцямна, чым дзядзька, прагугнеў: - Вось за гэта i вып'ем!

Да Гатаўскага возера, калi iсьцi нацянькi - ня болей трох кiлямэтраў. Але лезьцi па кустох, ды яшчэ ўзяўшы чарку, было не з рукi, таму яны пайшлi бальшаком, у спадзеўцы падсесьцi на спадарожную машыну.

Хаця й выпiлi, можна сказаць, па кроплi - на траiх адну пляшку, але швагру й гэтага хапiла: яго матляла ўбокi, акуляры два разы падалi з глюгастага носу i швагер шторазу лавiў iх няўклюднымi рукамi.

"Рупiцца Кебiча скiдаць, а сам ад чаркi валiцца", - падумаў Макар, пачухаўшы вудзiльнам за левым вухам. I яшчэ падумаў, што дарма ня выцягнуў гэтага ёлупня на белы сьвет раней - гадоў дзесяць таму, а падумаўшы так, спахмурнеў i прысьпешыў хаду.

Дзесяць гадоў таму - гэткiм жа сьпякотным лiпеньскiм днём, да iх на будоўлю прыехала чорная "Волга". Начальства i раней завiтвала на аб'ект. Будавалi новую школу й паўшчуваць небараку-прараба прыяжджалi нават абласныя "бугры". Але гэтым разам, зiрнуўшы з вакна трэцяга паверха на блiскучы, падобны да вялiзнага жука, легкавiк, Макар мiжволi сьцепануўся i ў галаве ягонай мiльганула пякельная думка: "За мной!"

Прадчуваньне не падманула. Хтосьцi з рабочых гукнуў ягонае iмя й Макар рушыў на нягнуткiх нагах долу, лiхаманкава згадваючы - колькi машын з рошчынай i цэглай не даехалi апошнiм часам да будоўлi.

Ля бэтонамяшалкi яго пераняў камсамольскага выгляду маладзён у шэрым гарнiтуры. Маладзён прыязна пасьмiхнуўся, пацiснуў руку i прапанаваў зайсьцi ў бытоўку.

- Хачу, Макар Iванавiч, задаць вам пару пытаньняў, - ласкава прасьпяваў маладзён i ў Макара Iванавiча ўраз зазьвiнела ўвушшу.

Роспыты й сапраўды былi нядоўгiмi. Маладзён запытаўся - цi часта ён сустракаецца са шваграм, цi даваў яму швагра якую-небудзь шкодную лiтаратуру i цi прапаноўваў зьезьдзiць у Зэльву, да нейкай паэткi, прозьвiшча якой Макар не дачуўся.

Зьбiваючыся на кожным слове, ён паведамiў маладзёну, што са шваграм не сустракаецца, шкоднай, ды i ўсялякай iншай лiтаратуры не чытае, а ў Зэльву езьдзiў, але не да паэткi, а каб абмяняць жалезабэтон на электраабсталяваньне.

Маладзён слухаў усё гэта з ленай усьмешкай на вуснах i нават пазяхнуў у жменю, а потым дастаў з "дыплямату" асадку з паперай i ўсё тым жа лiсьлiвым голасам прасьпяваў:

- Напiшыце - што кажа пра мужа вашая сястра.

Заняты сваiмi думкамi, Макар i не заўважыў, як адарваўся ад напарнiка. Швагрусь адстаў мэтраў на дваццаць i да таго ачмурэў ад сьпёкi, што нiчога ня бачыў перад сабою. Падышоўшы, ён баднуў Макара лобам i акуляры швагрусёвы цiха чвякнулi ў пясок.

"Колькi яшчэ?" - запыталiся асавелыя швагравы вочы i ўраз праясьнелi, бо ў зрэнках мiльганула залацiстая палоска вады.

- Я зараз, - буркнуў Макар, скочыў праз прыдарожную канаву i пабег да закiнутай адрыны, у якой дзядзька Трахiм хаваў вёслы.