Джордж Оруэлл - Ферма

Напалеон ухваліў гэтую паэму і загадаў напісаць яе на сцяне вялікага гумна, супрацьлеглай той, дзе былі Сем Запаведзяў. Над паэмай быў партрэт Напалеона ў профіль, выкананы Віскуном белаю фарбай.

Тым часам, пры дапамозе Ўімпэра, Напалеон уступіў у складаныя перамовы з Фрэдэрыкам і Пілкінгтанам. Штабель драўніны быў усё яшчэ не прададзены. З гэтых дваіх Фрэдэрык болей імкнуўся завалодаць ёю, але не хацеў саступаць у цане. Адначасова зноў папаўзлі чуткі, што Фрэдэрык з сваімі людзьмі збіраецца напасці на Ферму Жывёлаў і разбурыць вятрак, будаванне якога абудзіла ў ім лютую зайздрасць. Сняжок, як казалі, усё яшчэ хаваўся на Ферме Пінчфілд. Неяк у сярэдзіне лета жывёлаў вельмі ўзрушыла прызнанне трох курэй, што яны, падбухтораныя Сняжком, змовіліся забіць Напалеона. Курэй неадкладна пакаралі смерцю, і былі прынятыя дадатковыя захады, каб ахаваць Напалеонава жыццё. Чатыры сабакі вартавалі яго ложак уначы, стоячы па адным з кожнага боку, а на маладога парсючка Жмурка быў ускладзены абавязак каштаваць усе стравы Напалеона, перш чым ён будзе іх есці, каб праверыць, ці яны не атручаныя.

Прыблізна ў той самы час было абвешчана, што Напалеон дамовіўся прадаць драўніну містэру Пілкінгтану; ён таксама збіраўся заключыць сталае пагадненне на абмен некаторымі прадуктамі паміж Фермай Жывёлаў і Фоксвудам. Дачыненні паміж Напалеонам і Пілкінгтанам, хоць яны і падтрымліваліся толькі праз Уімпэра, былі цяпер амаль сяброўскія. Жывёлы не давяралі Пілкінгтану як прадстаўніку чалавечага роду, але аддавалі яму перавагу перад Фрэдэрыкам, якога яны баяліся і ненавідзелі. З набліжэннем восені, калі вятрак быў ужо амаль пабудаваны, чуткі пра пагрозу здрадлівага нападу зрабіліся часцейшыя. Казалі, што Фрэдэрык меўся сабраць супраць іх дваццаць чалавек, узброеных стрэльбамі, і ўжо падкупіў суд і паліцыю, дамовіўшыся, што яны не будуць умешвацца, калі ён захопіць права на валоданне Фермаю Жывёлаў. Апроч таго, з Пінчфілда даходзілі жахлівыя весткі пра зверствы, якія Фрэдэрык учыняў над сваімі жывёламі. Ён засек да смерці старога каня, марыў голадам кароў, забіў сабаку, кінуўшы яго ў печку, а вечарамі забаўляўся тым, што прымушаў пеўняў біцца, прывязаўшы ім да шпораў вострыя лёзы. У жывёлаў кроў кіпела ад гневу, калі яны чулі, што іх таварышы церпяць такія здзекі, і часам яны патрабавалі, каб ім дазволілі выйсці самім і напасці на ферму Пінчфілд, выгнаць адтуль людзей і вызваліць жывёлаў. Але Віскун параіў ім устрымацца ад неразважлівых дзеянняў і даверыцца стратэгіі таварыша Напалеона.

Тым не меней нянавісць да Фрэдэрыка расла. Аднойчы ў нядзелю раніцай Напалеон выступіў у гумне і растлумачыў, што ён ніколі не меў намеру прадаць штабель драўніны Фрэдэрыку; ён сказаў, што мець справу з такім нягоднікам было б абразаю ягонай годнасці. Галубам, якіх усё яшчэ высылалі, каб разносіць весткі пра Паўстанне, было забаронена садзіцца ў Фоксвудзе, ім таксама было загадана адкінуць іх ранейшы лозунг «Смерць чалавецтву» і замяніць яго на «Смерць Фрэдэрыку». Напрыканцы лета было выкрыта яшчэ адно Сняжкова злачынства. У збажыне было поўна пустазелля, і высветлілася, што пад час аднаго з сваіх начных набегаў Сняжок перамяшаў насенне збожжа і пустазелля. Гусак, які быў уцягнуты ў гэтую змову, прызнаўся Віскуну ў сваім злачынстве і тут жа скончыў жыццё самагубствам, праглынуўшы некалькі смяротна атрутных ягад лісніку. Жывёлы цяпер таксама даведаліся, што Сняжок ніколі — як шмат хто з іх дагэтуль думаў — не быў узнагароджаны медалём «Жывёла-Герой» першага класа. Гэта была проста прыдумка, якую пашыраў сам Сняжок нейкі час пасля Бітвы пры Хляве. А на самай справе яго не толькі не ўзнагародзілі, але яшчэ і асудзілі за баязліўства ў бітве. І зноў сяму-таму з жывёлаў было дзіўна гэта пачуць, але Віскун хутка здолеў іх пераканаць, што памяць іх ашукала.