Сергей Пясецкий - Ніхто дабром не дасць збаўлення...

— Вы цалкам вольная. Вось канфіскаваныя грошы. Кватэру мы выглянцавалі. Тут я пакіну для вас крыху прадуктаў. Цяпер вы нідзе не купіце. У вас будуць якія-небудзь скаргі? Ці прэтэнзіі з-за недахопу рэчаў ці грошай?

— Не… Я хачу пабыць адна… Я страшна стамілася…

— Зараз жа. Я толькі яшчэ раз хацеў папрасіць у вас прабачэння ад імя ўладаў за прычыненую прыкрасць. Нам вельмі шкада. Да пабачэння.

— Да пабачэння.

Запольская засталася адна. Чула, як ад’язджаў аўтамабіль. Ёю авалодала дзіўнае пачуццё, нібыта яна вярнулася з таго свету або прачнулася падчас кашмару. Віно надта хутка падзейнічала на аслаблены арганізм. Цёплая хваля заліла ёй грудзі, а да вачэй падступілі слёзы…

Яна доўга сядзела без руху.

На двор зноў заехала машына. Запольская не баялася. Потым дрыгнула ручка незамкнёных кухонных дзвярэй. У кватэру ўвайшоў Ажур. Стаў і глядзеў у вочы Марысі. Яна ўсміхнулася і махнула галавой, страсянуўшы слёзы.

— Як добра, Янка…

Ён наблізіўся да яе і паклаў далонь ёй на валасы.

— Цяпер табе заўсёды будзе добра, галубка мая. Заўсёды…

У пакоі запанавала цішыня…

І нават чорны варанок меней ездзіў уночы…

Як толькі Філіп Лысы адправіў каменданта вызваляць Запольскую і парадкаваць ейную кватэру, Ажур падняўся са свайго месца і падышоў да калегі. Моцна паціснуў яму руку. Быў узрушаны. Ён не сумняваўся, што Марыся ўжо выратаваная і ён неўзабаве яе пабачыць. Толькі не ведаў як аддзячыць калегу. Але Філіпу было дастаткова і гэтага. Яму цяжка было захоўваць сваю паважнасць — гэтак яго распірала ад задаволенасці сабою. Ён пстрыкнуў пальцамі, развярнуўся на абцасе і схапіў бутэльку.

— Цяпер табе трэба выпіць са мной. За ўдачу і так далей.

— Добра. Налівай!

Выпілі… Крывашэін усё не званіў. Ажур, які цяпер цалкам давяраў Філіпу, раскрыў яму свой план уцячы з Менска і выехаць з Марысяй на Каўказ. Расказаў пра свой побыт у Растове і нарады з хлопцамі.

— Чакай, братка! — Філіп стукнуў кулаком па стале. — У мяне ёсць добрая камбінацыя і для вас, і для мяне. Разумееш?

— Ні кроплі.

— Зараз. Мне Менск таксама ўжо ў косці ўеўся. Усё адно мяне тут павяжуць і так далей. У мяне на гэта добры нюх. А вам будзе цяжка самім праехаць праз усю Расію і так далей.

— Дык а што ты задумаў?

— А вось паслухай. Вы мусіце з’ехаць, і я таксама. Ты ведаеш дарогі, а ў мяне ёсць аўто і так далей. І не толькі машына, будуць і дакументы. Усюды, дзе ёсць чырвоныя, можам валіць, як Ленін з Троцкім, і так далей.

Філіп Лысы хацеў пазяхнуць, але ён ажно тросся ад нецярплівасці і задаволення, таму ў яго нічога не выйшла. Ён толькі пацёр далоні і падміргнуў калегу.

— Ужо я прыцісну заўтра гэтага каменданта, вазьму дакументы на паездку — і ўперад! Я яму пакажу, дзе камар козы пасе.

Калегі пачалі абмяркоўваць план падарожжа. А палове дванаццатай зазваніў тэлефон. Філіп падняў слухаўку… Корчыў на твары камічныя міны. Нарэшце прамовіў:

— Я сам усё праверу… Пабачым… Так… Заўтра а дзясятай… Цяпер прашу выслаць мне сваю машыну… Не хачу званіць у гараж.

Паклаў слухаўку і звярнуўся да Ажура:

— Я магу падкінуць цябе да Марысі і так далей.

Гэтым разам яму ўдалося пазяхнуць. Ён завёз калегу да Марысінага дома і з пачуццём добра выкананага абавязку паехаў каменданцкай машынай да дзяўчат на Нова-Красную. Ён хацеў добра пагуляць перад заўтрашнім ад’ездам. Развітваўся з Менскам.

Ажур і Марыся, згодна з прынятым планам, спакавалі на заўтра самыя патрэбныя і дарагія рэчы. Ажур выселіўся з пакоя ў гатэлі «Наварасійскі». Цяпер яны сядзелі ў ядальні і чакалі Філіпа. Ім было вядома, што ён мусіць вырашыць шмат справаў, таму запасліся цярплівасцю. Зрэшты, чаканне іх не прыгнятала.

А другой гадзіне па абедзе з’явіўся Філіп. Хлопнуў дзверцамі вялікага лімузіна, адпусціў кіроўцу і падаўся ў кватэру.

— Вітаю шаноўную пані. Цалую ручкі і так далей. Віншую з вызваленнем.

— Дзякуй. Гэта ўсё толькі дзякуючы вам.

Філіп пачырванеў ад задавальнення. Няўдала спрабаваў пазяхнуць. Прывітаўся з Ажурам і, напусціўшы на твар урачыстую міну, паклаў на стале пусты бланк дакумента на выезд. У яго можна было ўпісаць любую колькасць людзей. Менавіта гэтым яны і заняліся. Філіп дадаў:

— Я ўзяў дзве запасныя шыны і бензіну на паўтары тысячы кіламетраў. Пазней дакупім…

— А як пайшло з камендантам?

— Так як і з кожным жлабом. У дурні яго пашыў ды і ўсё!

— А што ты сказаў?

— Што адвязу Запольскую на машыне ў шпіталь у Маскву, бо захварэла на нервы. Паабяцаў вярнуцца праз два тыдні. Ён прасіў на каленях яму дараваць. Прабачыў гаду. А варта было б і ў морду даць! Але гэта яго не міне.