Клаус Манн - Мэфіста. Раман аб адной кар'еры

Думаючы пры Барбары пра Джульету, ён адчуваў злосную задаволенасць і помсту за ўсе крыўды.

"Ездзі сабе вярхом, — думаў ён з'едліва, — рабі сабе кактэйлі з яец! А ты вось і не ведаеш, каго я сёння сустрэну перад рэпетыцыяй!"

І пакуль Барбара горда і моўчкі пакідала пакой, ён адчуваў перамогу мужа, які ашуквае сваю жонку і ганарыцца тым, што робіць гэта так спрытна.

Ужо праз тыдзень пасля вяртання Гендрык зноў сустрэўся са сваёй Чорнай Венерай. Яна чакала яго ўвечары каля тэатра. З якім трапятаннем, з якім жахам ён уздрыгнуў, калі з падваротні яго гукнуў сіплы, такі знаёмы голас:

— Гайнц!

Імя, якога ён саромеўся, ад якога адмовіўся... Але было соладка да жудасці пачуць яго з вуснаў негрыцянкі. Тым не меней ён прымусіў сябе груба яе абарваць:

— Што ты сабе дазваляеш? Ты за мной сачыла?

У адказ яна пакепліва махнула прыгожай моцнай рукой:

— Ша-ша, радасць мая! Будзеш выдурнівацца, я прыйду ў тэатр і нараблю скандалу!

Яму не дапамагло цыканне.

— Ты рашыла мяне шантажаваць?

Яна выскалілася:

— А то ж бо не!

І заблішчалі яе зубы і вочы.

Яе шырокая ўсмешка была настолькі подлая, што яму страшна зрабілася, ён адчуў, што супроцьстаяць ёй немагчыма. Ён заштурхнуў Джульету ў пад'езд, баючыся, што нехта можа прайсці міма і ўбачыць яго ў такой кампаніі. Так, прынцэса Тэбаб выглядла не вельмі прэзентабельна. Фетравая шапачка, глыбока насунутая на лоб, заношаны цесны жакецік былі таго самага ярка-зялёнага колеру, што і высокія бліскучыя боцікі. Вакол шыі боўталася боа з брудных раскашлачаных белых пёраў. Над гэтым жалю вартым уборам цямнеў шырокі твар з тоўстымі абветранымі губамі і сплюснyтым носам.

— Колькі табе? — рэзка спытаўся ён. — У мяне самаго цяпер няма грошай...

Яна адказала амаль шальмавата:

— Грашыма не адкупішся, малпачка ты мая цукровая. Ты павінен бываць у мяне.

— Што гэта табе ў глузды ўбілася? — прамармытаў ён дрыготкімі губмі. — Я жанаты...

Але яна строга абарвала яго:

— Не мялі лухты, баран. Спадарыня жонка не можа табе даць таго, што табе зараз трэба. Я назірала за ёю, тваёю Барбарай.

(Адкуль яна ведала яе імя? Нявінная акалічнасць — што яна ведала яе імя, напоўніла Гендрыка асаблівым страхам.)

— Не з яе пер'ечкам за высцігі брацца, — дадала прынцэса Тэбаб, дзіка зіркаючы.

У Гендрыка ад страху на лобе выступіў халодны пот, калі ён падумаў, што чарнамазіна аблае Барбару, дачку Брукнера, "качкай-нязграбай". Але Джульета яўна не схілялася да працягу гэтай тэарэтычнай гутаркі. Грозным тонам, які патрабаваў неадкладнага адказу, яна сказала:

— Дык калі ж ты прыйдзеш да мяне?

У пакойчыку пад дахам, шэрым і зусім пустым, упрыгожаным толькі рэпрадукцыяй рафаэлеўскай мадонны, якая толькі падкрэслівала галечу і нэндзy, зноў пачаліся страшныя экзэрсісы, якія раней выконваліся на фоне дэкарацый буржуазнага пакоя ў кватэры консуліхі Мёнкебэрг. Малады сужэнец зноў дыхаў чужым, але і родным пахам, настоеным на самых танных парфумах, змешаным з дыханнем джунгляў. Ён зноў слухаўся грубага гаўклівага голасу, хлапкоў, рытмічнага прытопу настаўніцы. Тут ён зноў дэкламаваў французскія вершы, калі, стогнучы ад стомы, падаў на цвёрдыя нары, якія служылі ложкам дачцэ правадыра. Але цяпер гэтыя змрочныя ігрышчы, якім Гёфген, як і раней, аддаваўся двойчы на тыдзень, прыводзілі да новай, агіднай кульмінацыі, якой раней не бывала. Калі ўсё канчалася і фройляйн Джульета пакідала свайго задаволенага і змардаванага вучня ў спакоі, Гендрык у гэтай каморцы, перад гэтай жанчынай заводзіў гаворку пра сваю жонку Барбару.

Тое, што ён крыў ад сціпла-выпрабавальнай і раўніва-напружанай цікаўнасці сваёй прыяцелькі Геды фон Гэрцфэльд, тое, што ён крыў ад сяброўскай цікаўнасці свайго аднадумцы Ота Ульрыхса, у тым якраз ён і прызнаваўся Чорнай Венеры, якая адна і толькі адна магла зваць яго Гайнцам: ён спавядаўся ёй, як пакутаваў праз Барбару, з ёй і толькі з ёю ён прымушаў сябе быць шчырым. Ён нічога не хаваў ад яе, нават сваёй ганьбы. Калі фройляйн Мартэнс даведалася пра ягонае фіяска ў ложку, пра яго мужчынскую ганьбу, яна рагатала доўга, груба, ад шчырай душы. Гендрык курчыўся ад гэтага рогату, ён быў яму страшнейшы за самыя страшныя лупцоўкі. А дачка правадыра выскалялася:

— Ну, калі гэта так, салодзенькі мой, калі яно і праўда ўсё так, дык не чакай ад сваёй красуні нейкай там павагі.

Ён расказаў ёй пра ранішнія Барбарыны "канкуры", якія яму здаваліся выклікам; ён скардзіўся на ганарыстыя экстравагантнасці.