Ян Борщевский - Душа не ў сваiм целе (на белорусском языке)

Здесь есть возможность читать онлайн «Ян Борщевский - Душа не ў сваiм целе (на белорусском языке)» весь текст электронной книги совершенно бесплатно (целиком полную версию без сокращений). В некоторых случаях можно слушать аудио, скачать через торрент в формате fb2 и присутствует краткое содержание. Жанр: Проза, на русском языке. Описание произведения, (предисловие) а так же отзывы посетителей доступны на портале библиотеки ЛибКат.

Душа не ў сваiм целе (на белорусском языке): краткое содержание, описание и аннотация

Предлагаем к чтению аннотацию, описание, краткое содержание или предисловие (зависит от того, что написал сам автор книги «Душа не ў сваiм целе (на белорусском языке)»). Если вы не нашли необходимую информацию о книге — напишите в комментариях, мы постараемся отыскать её.

Душа не ў сваiм целе (на белорусском языке) — читать онлайн бесплатно полную книгу (весь текст) целиком

Ниже представлен текст книги, разбитый по страницам. Система сохранения места последней прочитанной страницы, позволяет с удобством читать онлайн бесплатно книгу «Душа не ў сваiм целе (на белорусском языке)», без необходимости каждый раз заново искать на чём Вы остановились. Поставьте закладку, и сможете в любой момент перейти на страницу, на которой закончили чтение.

Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

- Гэта прыгажосць i аздоба маладога свету; матылi чаруюць, захапляюць вока; перлы, рубiны i дыяменты зiхацяць на крылах; некалi ў iх не было такiх прыгожых колераў. Свет фiзiчны змянiўся, i ў маральным свеце цяпер iншыя жаданнi, iншыя мары.

Амаль да поўначы з дапамогай тых каляровых вадкасцяў ажыўляў пан Рылец усё новыя i новыя iстоты: сярод iх я бачыў станогiх, ставокiх, стогаловых, жудасных, дзiвосных; апiсаць iхнiя страшныя рухi ды дзiўныя постацi - рэч немагчымая.

- Я ўваскрэсiў, ажывiў прыроду дапатопных стагоддзяў, - працягваў далей вучоны, - ты бачыў марскiя iстоты, бачыў ядавiтых гадаў, бачыў прыгожых матылёў. Глядзi цяпер, у што зноў усё гэта ператварылася: замест ракавiнаў, жамяры i страшных гадаў зямля ды кавалкi вапнавае скалы; дзе ж тыя залатыя, зiхоткiя ад дарагiх камянёў матылi? Толькi пылок застаўся ад iх: тое, што перажыло свой век, жыць не можа; непераадольны час уладарыць над гэтым светам. Адна, адна толькi Саламандра бяссмяротная, яна - чысты агонь, i святло гэтага агню вечна свяцiць будзе. Але той, хто даследуе прыроду, павiнен уваскрашаць яе хоць на кароткi час - гэтая навука ў самотным маiм жыццi найпрыемнейшая для мяне забава. Такiм чынам я хаваюся ад натоўпу, бо ў грамадзе тутэйшых жыхароў размовы толькi пра гандлёвыя выгоды i набыццё скарбаў, а паненкi i кабеты гэтага краю нагадваюць флейты i кларнеты, - добрыя, калi граюць ды спяваюць, але пагаманiць з iмi няма пра што. Аднак у мяне тут ёсць сябры, з якiмi я часам дзялюся думкамi; у наступную нядзелю запрашу iх на вечар, прыходзь i ты да мяне, прыемна правядзём час сярод добрых людзей.

Мы так размаўлялi аж да поўначы; i я, позна вярнуўшыся дахаты, доўга не мог заснуць: перад вачыма стаялi гбды, жывая жамяра ды матылi.

На другi дзень я падняўся рана, паставiў на стол дзве бутэлечкi гайнараўскiх водаў, пачаў глядзець на iх жывыя, пекныя колеры, разважаючы пра iхнiю моц, якую не так даўно бачыў у дзеяннi; з прыемнасцю марыў пра таямнiцы, пра цуды, якiя можна паведамiць свету з дапамогаю гэтага скарбу. Салодкiя мары авалодвалi мною i падчас праходкi па горадзе, па беразе мора. Але ах! Не прадбачыў я таго, што чалавечая мудрасць, якая раскрывае таямнiцы свету, можа скончыцца вялiкаю бядою, вялiкiмi пакутамi.

Сказаўшы гэта, Саматнiцкi некалькi хвiлiнаў сядзеў як скамянелы, пасля раптоўна крануўся з месца i зноў пачаў гаварыць:

- Я бачыў Адэлю; яна заўсёды аднолькавая - шчаслiвыя кабеты! Яны не сочаць за рухам планетаў на небе, не даследуюць таямнiцаў прыроды; iх прываблiваюць прыгожыя строi, вясёлая забава, новае сяброўства...

Прыйшла нядзеля, настаў прызначаны вечар; я паспяшаўся да пана Рыльца. Iшоў туды пешкi; было сем гадзiн: на цёмных вулiцах сям-там цьмяна свяцiлi лiхтары; неба было пагоднае, толькi халодны вецер дзьмуў з мора; падыходзячы да ягонае хацiны, пачуў я страшны шум марскiх хваляў, а ў вокнах заўважыў святло запаленых свечак. Увайшоў у хату, сустрэў мяне нямы лёкай, адчынiў дзверы - i тут дзiўнае вiдовiшча адкрылася перад вачыма: пяцёра гасцей высокага росту, сталых, шосты - пан Рылец стаялi ля стала, трымаючы ў руках поўныя келiхi нейкага пiтва, з якога бухаў агонь, пры гэтым усе разам крычалi: "Няхай славiцца Саламандра!" Яны перакулiлi келiхi, а мне здалося, што выпiлi чыстае полымя; убачыўшы мяне, гаспадар сказаў:

- Ты спазнiўся i не выпiў з намi полымя ў гонар Саламандры, жменя попелу якое - звяно, а ўваскрашэнне i жыццё - бясконцы ланцуг.

Сказаўшы гэта, ён налiў келiх, падпалiў яго, i я, усклiкнуўшы: "Няхай славiцца Саламандра!", выпiў, абы не адрознiвацца ад iншых гасцей i дагадзiць волi гаспадара.

Потым пан Рылец дастаў з шафы каляровыя вадкасцi Гайнара, загадаў нямому хлопцу налiць медны ды iншы посуд вадою i ў прысутнасцi сваiх гасцей зноў пачаў з зямлi i патоўчанае вапнавае скалы ўваскрашаць ракавiны, гадаў, матылёў ды iншую жамяру; калi ўсе са здзiўленнем убачылi ажыўленыя дапатопныя iстоты, ён загадаў змянiць ваду, прынесцi лiсця з дрэваў i травы.

- Паглядзiм цяпер на сучаснасць, - сказаў ён, - адна вадкасць чырвонага колеру пакажа нам найдрабнейшыя iстоты лепей, чым самыя дасканалыя мiкраскопы.

Ён улiў адну кроплю ў медную пасудзiну з марскою вадою, i там на нашых вачах з'явiлася мноства дзiўных i жахлiвых iстотаў, якiя ўвачавiдкi павялiчвалiся; потым даставаў адтуль страшэнных пачвараў, клаў на стол: яны нагадвалi рыб, марскiх звяркоў, яшчарак i кракадзiлаў. Гэта ж учынiў потым з крынiчнаю вадою - iншыя з'явiлiся монстры. Расклаўшы на стале лiсце з дрэў i траву, ён пакрапiў усё чырвонаю вадою, i тут паказаўся нябачны свет у надзвычайных, фантастычных постацях: крылатыя цмокi, сфiнксы, кентаўры i гiдры пачалi кружыць па шырокiм стале; трывога працяла сэрцы гледачоў.

Читать дальше
Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Похожие книги на «Душа не ў сваiм целе (на белорусском языке)»

Представляем Вашему вниманию похожие книги на «Душа не ў сваiм целе (на белорусском языке)» списком для выбора. Мы отобрали схожую по названию и смыслу литературу в надежде предоставить читателям больше вариантов отыскать новые, интересные, ещё непрочитанные произведения.


Отзывы о книге «Душа не ў сваiм целе (на белорусском языке)»

Обсуждение, отзывы о книге «Душа не ў сваiм целе (на белорусском языке)» и просто собственные мнения читателей. Оставьте ваши комментарии, напишите, что Вы думаете о произведении, его смысле или главных героях. Укажите что конкретно понравилось, а что нет, и почему Вы так считаете.

x