Алесь Тарановіч - Берлінская мазаіка

Адсюль, уверх, ад зямных путаў, ветрам на крыло… Пылаючы мільярдамі агнёў начны горад.

Натоўпы, якія наведваюць тэатр жыцця. Чарапічныя дахі, выкладзеныя, як даміно.

Абыякавы працаўнік SBahn, натужна цягне сваё кадміевае целагусеніцу па спічастых рэбрах акведукаў і iмгненна кідае яго ў чорны горан падзямелля.

Мiтуслiвая прымадона Fridrich Strasse, занадта какетлiвая, як накакаiненая прыгажуня, з яе бляскам вітрын, дзе стаяць чароўныя аголеныя бландынкі, чакаючы, калі ім прышпіляць рукі і надзенуць сукенкі.

Бюргер Kudamm з натоўпамі, якія фланіруюць i радуюцца магчымасці адхапіць кавалачак ад гэтага торта жыцця.

Гмахдзіцё «Banhaus»-стыля, у аснову якога былі пакладзеныя індустрыяльны прагрэс, дынамічнасць і ўрбанізацыя, ён стаў у свой час знакам мадэрнізму, антыподам вiльгельмаўскай эпохі. На вяршыні яго карона KaDeWe, дзе змесціліся адразу 1800 гатункаў сыру і 1500 каўбасаў…

Погляд плыве па халодных, ганарлівых будынках – помніках глабальнай імперскай гісторыі, якія нясуць на сабе прускі след Шынкеля. Пампезны і манументальны неакласіцызм – любiмы стыль усіх дыктатараў…

Блукаю ў бамбукавых гаях Тыргартэна, разганяю процьму трусоў, якія жывуць тут…

Натыкаюся на месяц, ён у Берліне часта бывае па маранчавы і квадратны, ды яшчэ з надпісам «Alpine». Пада мной Nollendorf Platz, апора сусветных швуляў, «шакаладнае вока» Берліна.

Далей можна рушыць у бок знакамiтай Alexander Platz, паблукаць па вулачках, апiсаных Францам Бiберхофам, апынуцца ля прыстаняў Рыбацкай выспы, папіхацца ў старажытных вулачках Nikolajvirtel, дзе сярэднявечча заскочыць на плечы, узляцець на 365й метр тэлевышкі на хуткасным ліфце…

Адтуль павольна наведаць Weisensee і Reinikendorf з іх сельскім каларытам і рушыць далей у Grunewald з яго эклектычным разнабоем вілаў, утопленых у кучаравым салаце зеляніны, дзе жывуць нашчадкі прускай арыстакратыі, якія працягваюць гуляць у сярэднявечныя гульні, толькі з кампутарамі і мабільнымі тэлефонамі…

Адна паэтка напісала пра Берлін:

Афіны на Шпрэi, Паўночная Венецыя, новы Ерусалiм, маленькі Стамбул, Стоўнхэндж, закінуты ў славянскія лясы і палi, сталіца дзвюх Германій… усе гэтыя імёны Берлін атрымаў за сваю 760гадовую, поўную скажонасцяў гісторыю.

А яшчэ: – Мост паміж Усходам і Захадам, метраполія кант растаў, Вавілон народаў, Горад ста тысяч пустуючых кватэр і ста тысяч сабак… Выспа Эклезiаста, створаны з горкасалёных асадкаў здаровага сэнсу…

У Берліне да ўсяго хутка прывыкаеш.

Прывыкаеш да неймаверна высокага рытму жыцця, да неймавернай вычварнасці сучаснай архітэктуры, да перапляцення бясконцых каналаў і грукатлівай фугі цягнікоў, да станцый метро, якія змяняюцца, нібы дэка рацыі ў Deutsche Oper…

Прывыкаеш да рамантычных назваў вуліц – вуліца Майскага хрушча, вулiца Плывучай змяі, Халупа дзядзькі Тома, вуліца Успамінаў пра мора і г. д.

А колькі Соф'яў, Шарлот, Аўгуст, Эльзаў і Магдален ушанавана ў Берліне.

Прывыкаеш да двухмятровых жрыц кахання, апрану тых у шорты і батфорты ў любое надвор'е, якія расхаджваюць па вуліцах у пошуках чарговай ахвяры.

Прывыкаеш да куч сабачай радасці, якія шчодра ўгнойваюць вуліцы Берліна, i на якія абавязкова наступіш у цемры (што лічыцца добрай прыметай). Прывыкаеш да незлічоных берлінскіх мастоў, кажуць, іх больш за тысячу.

Да яго новабудоўляў, з пад'ёмнымі кранамі якія сыходзяць у неба.

Да яго ветлівых машын, якiя паводзяць сябе як пай хлопчыкі і прапускаюць пешаходаў на скрыжаваннях.

Да яго войска веласіпедыстаў, узімку і ўлетку.

Да вокнаў трамваяў і электрычак, парэзаных шкларэзам.

Да рускіх гармонікаў i балалаек на станцыях метро.

Да гмахаў караблёў, што зiхацяць агнямi і рухаюцца ў кававай гушчы каналаў.

Прывыкаеш да пачварнанямога выцця сірэнаў паліцыі і «хуткай дапамогі».

Да будынкаў, густа пакрытых графіці.

Да карабейнікаў, якiя шчыльна акупавалі Музей Сцяны, з іх фуражкамі і пілоткамі, шапкамівушанка мі, пагонамі, медалямі, кіцелямі – рэшткамі гардэроба знiклага войска пераможцаў.

Прывыкаеш да росту аднаполых шлюбаў, якi носiць псiхасаматычны характар i не ўспрымаецца, як крызiс цывiлiзацыi.

Прывыкаеш да таго, што многiя пераўтвараюць сваю дэпрэсiю ў эстэтычнае задавальненне.

Прывыкаеш да таго, што немцы дораць на 8-е сакавiка не кветкi, а набор слясарных iнструментаў.

Прывыкаеш да нямецкіх кітайцаў, в'етнамцаў, афрыканцаў і іншых «палякаў».